Jump to content

Mirèio

From Wikisource
Mirèio (1861)
by Frédéric Mistral
379334Mirèio1861Frédéric Mistral

[ Titre ]

MIRÈIO

POÈME PROVENÇAL

par

FRÉDÉRIC MISTRAL

avec la traduction littérale en regard


DEUXIÈME ÉDITION

revue, corrigée et accompagnée de notes et arguments


PARIS
CHARPENTIER, LIBRAIRE-ÉDITEUR
28, QUAI DE L’ÉCOLE


1859

[ FT ]
 

MIRÈIO

 

[ Titre-vo ]

MIRÈIO

POUÈMO PROUVENÇAU

de

FREDERI MISTRAL

emé la traducioun literalo en regard


PARIS
ENCÓ DE CHARPENTIER, LIBRAIRE-ÉDITEUR
28, QUÈI DE L’ESCOLO
AVIGNOUN, ENCÓ DE ROUMANIHO, LIBRAIRE


1861

Li dre de traducioun e de repruducioun soun reserva.

[ v ]
 

À LAMARTINO


Te counsacre Mirèio : es moun cor e moun amo,
    Es la flour de mis an,
Es un rasin de Crau qu’emé touto sa ramo
    Te porge un païsan.

 

MISTRAL.

 

Maiano (Bouco-dóu-Rose), 8 de setèmbre 1859.

[ 502 ]
 

TAULO


Espousicioun. — Invoucacioun au Crist, nascu dins la pastriho. — Un vièi panieraire, Mèste Ambròsi, emé soun drole, Vincèn, van demanda la retirado au Mas di Falabrego. — Mirèio, fiho de Mèste Ramoun, lou mèstre dóu mas, ie fai la benvengudo. — Li ràfi, après soupa, fan canta Mèste Ambròsi. — Lou vièi, àutri-fes marin, canto un coumbat navau dóu Baile Sufren. — Mirèio questiouno Vincèn. — Recit de Vincèn : la casso di cantarido, la pesco dis iruge, lou miracle di Sànti Mario, la courso dis ome à Nimes. — Mirèio es espantado e soun amour pounchejo. 
 2
Mirèio cuei de fueio d’amourié pèr si magnan. — D’asard, Vincèn lou panieraire passo au carreiroun vesin. — La chato lou sono. — Lou drole cour, e pèr i’ajuda, mounto em’elo sus l’aubre. — Charradisso di dous enfant. — Vincèn fai la coumparesoun de sa sorre Vinceneto emé Mirèio. — Lou nis de pimparrin. — La branco routo ; Mirèio emé Vincèn toumbon de l’aubre. — L’amourouso chatouno se declaro. — Lou drole apassiouna desboundo. — La Cabro d’or, la figuiero de Vaucluso. — Mirèio es sounado pèr sa maire. — Escaufèstre e separacioun di calignaire. 
 50
[ 504 ]
Li recordo prouvençalo. — Au Mas di Falabrego, un gai roudelet de chato descoucounon. — Jano-Mario, maire de Mirèio. — Taven, la masco di Baus. — La malo-visto. — Li descoucounarello fan, pèr passo-tèms, de castèu en Prouvènço. — La fièro Lauro, rèino de Pamparigousto. — Clemènço, reino di Baus. — Lou Ventour, lou Rose, la Durènço. — Azalaïs e Vióulano. — La Court d’amour. — Lis amour de Mirèio e de Vincèn descuberto pèr Nourado. — Li galejado. — Taven la masco fai teisa li chato : l’ermitan dóu Luberoun e lou sant pastre. — Noro canto Magali. 
 88
Lou tèms di vióuleto. — Li pescadou dóu Martegue. — Tres calignaire vènon demanda Mirèio : Alàri lou pastre ; Veran lou gardian ; Ourrias lou toucadou. — Alàri, si capitau d’avé. — La toundesoun. — Visto d’un escabot que davalo dis Aupo, anant en ivernage. — Entrevisto d’Alàri emé Mirèio. — Lis Antico de Sant-Roumié. — Liéurèio dóu pastre, lou coucourelet de bonis escrincela. — Alàri es chabi. — Lou gardian Veran. — Li carato blanco de Camargo. — Veran demando Mirèio a Mèste Ramoun. — Lou vièi lou reçaup en grand joio, Mirèio lou refuso. — Ourrias, lou doumtaire de tau. — Li brau negre sóuvage. — La Ferrado. — Ourrias e Mirèio à la font. — Lou toucadou es chabi. 
 130
Lou bouvatié s’entorno, furious dóu refus de Mirèio. — Calignage de Mirèio emé Vincèn. — L’erbo di frisoun. — Ourrias rescontro Vincenet, e brutalamen ie cerco reno. — Li prejit : Jan de l’Ourse. — Mourtalo batèsto di dous rivau dins la Crau vasto. — Vitòri e generouseta de Vincenet. — Traitesso dóu toucadou. — Ourrias trauco Vincèn d’un cop de ficheiroun, e fugis au galop de sa cavalo. — Arribo au Rose. — Li tres barquié fantasti. — Lou batèu s’enarco souto lou pes de l’assassin. — La niue de sant Medard : proucessioun di negadis sus lou dougan dóu flume. — Ourrias s’aproufoundis. — Danso di Trèvo sus lou pont de Trincataio. 
 170
[ 506 ]
À l’aubo, tres pourcatié trovon Vincèn dins soun sang, estendu dins lis erme de Crau. — L’aduson à la brasseto au Mas di Falabrego. — Digressioun : lou Felibre se recoumande à sis amis, li felibre de Prouvènço. — Doulour de Mirèio. Porton Vincèn au Trau di Fado, caforno dis Esperit de niue e demouranfo de la masco Taven, escounjurarello de tout mau. — Li Fado. — Mirèio acoumpagno soun calignaire dins li borno de la mountagno. — La Mandragouro. — Lis aparicioun de la baumo : Li Fouletoun, l’Esperit Fantasti, la Bugadiero dóu Ventour. — Raconte de la masco : la Messo di mort, lou Sabatòri, la Garamaudo, lou Gripet, la Bambaroucho, la Chaucho-Vièio, lis Escarinche, li Dra, lou Chin de Cambau, lou Baroun Castihoun. — L’Agnèu negre, la Cabro d’or. — Taven escounjuro la plago de Vincèn. — Enauramen e proufetiso de la masco. 
 214
Lou vièi panieraire emé soun fiéu, assesta davans lou lindau de sa bòri, trenon uno canestello. — Lou ribeirés dóu Rose. — Vincèn dis à soun paire d’ana demanda Mirèio en mariage. — Refus e remoustranço dóu vièi. — Vinceneto, sorre de Vincèn, pèr ajuda soun fraire à touca Mèste Ambroi, conto l’istòri de Sivèstre emé d’Alis. — Partènço de Mèste Ambroi pèr lou Mas di Falabrego. — L’arribado e lou gousta di meissounié. — Mèste Ramoun. — Lou labour. — Recit d’Ambròsi, responso de Ramoun. — La taulo de Calèndo. — Mirèio declaro soun amour pèr lou fiéu dòu panieraire. — Amaliciado, emprecacioun e refus di parènt. — Endignacioun de Mèste Ambroi. — Napoleon e li gràndi guerra. — Encagnamen de Mèste Ramoun. — Lou sóudard labouraire. — Farandoulo di meissounié à l’entour dóu fio de Sant Jan. 
 266
[ 508 ]
Desesperanço de Mirèio. — Atrencaduro d’Arlatenco. — La chato, au mitan de la niue, fugis l’oustau pairau. — Vai au toumbèu di Sànti-Mario, que soun li patrouno de Prouvènço, li suplica de touca si parènt. — Lis Ensigne. — Tout en courrènt à travès de Crau, rescontro li pastre de soun paire. — La Crau, la guerro di Gigant. — Li rassado, li prègo-Diéu d’estoublo, li parpaioun, avertisson Mirèio. — Mirèio, badanto de la set, e n’en poudènt plus de la caud, prègo sant Gènt, que vèn à soun secours. — Rescontre d’Andreloun, lou cacalausié. — Eloge d’Arle. — Recit d’Andreloun : istòri dóu Trau de la Capo, li cauco, li caucaire aproufoundi. — Mirèio coucho au tibanèu de la famiho d’Andreloun. 
 316
Desoulacioun de Mèste Hamoun e de Jano-Mario, quand trovon plus Mirèio. — Tout-d’un-tèms lou vièi mando souna e acampo dins l’iero tóuti li travaiadou dóu mas. — Li ségaire, li rastelarello, lou feneirage. — Li carretié, l’estremage di fen. — Li bouié. — Li meissounié, la meissoun, li glenarello. — Li pastre. — Recit de Laurèn de Gòut, capoulié di meissounié : lou cop de voulame. — Recit dóu segaire Jan Bouquet : lou nis agarri pèr li fournigo. — Recit dóu Marran, baile di ràfi : la marco de mort. — Recit d’Antèume, lou baile-pastre. — Antèume a vist Mirèio qu’anavo i Sànti-Mario. — Estrambord e prejit de la maire. — Partènço de la famiho pèr avé Mirèio. 
 352
Mirèio passo lou Rose dins lou barquet d’Andreloun, e countunio sa courso à través la Camargo. — Li dougan dóu Hose entre la mar e Arle. — Descripcioun de la Camargo. — La calour. — La danso de la Vièio. — Li mountiho. — Li sansouiro. — Mirèio es ensucado pèr un cop de soulèu sus li ribo de l’estang dóu Vacarés. — Lis arabi la revènon. — La roumiéuvo d’amour se tirasso jusqu’à la glèiso di Santo. — La preièro. — La visioun. — Descours di Sànti Mario. — La vanita dóu bonur d’aquest mounde, la necessita e lou merite de la soufrènço. — Li Santo, pèr ie refermi lou cor, raconton à Mirèio sis esprovo terrèstro. 
 386
[ 510 ]
Li Sànti Mario raconton, qu’après la mort dóu Crist, fuguéron embandido, emé d’àutri disciple, à la bello eisservo de la mar, e qu’abourdèron en Prouvènço, e que counvertiguèron li pople d’aquelo encountrado. — La navigacioun. — La tempesto. — Arribado à-n-Arle di sant despatria. — Arle rouman. — La fèsto de Venus. — Sermoun de sant Trefume. — Counversioun dis Arlaten, — Li Tarascounen vènon imploura lou secours de Santo Marto. — La Tarasco. — Sant Marciau à Limoge ; Sant Savournin à Toulouso ; Sant Estròpi en Aurenjo. — Santo Marto doumto la Tarasco, e pièi counvertis Avignoun. — La papauta en Avignoun. — Sant Lazàri à Marsiho. — Santo Madaleno dins la baumo. — Sant Massemin à-z-Ais. — Li Sànti Mario i Baus. — Lou rèi Reinié. — La Prouvènço unido à la Franço. — Mirèio, vierge e martiro. 
 422
Lou païs dis arange. — Li Santo remounton au paradis. — Lou paire emé la maire arribon. — Li Santen mounton Mirèio à la capello-z-auto, mount i’a li relicle. — La glèiso di Sànti Mario. — Li suplicacioun. — La plajo camarguenco. — Vincèn arribo e sa doulour desboundo. — Lou cantico di Santen. — Darriero visioun de Mirèio : vèi li Sànti Mario emplanado dins la mar. — Darriéri paraulo, e luminouso mort de la chatouno. — Li coumplancho, la desesperanço. 
 465


This work was published before January 1, 1930, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.