3
i a kasta ti barangay pagong nga agbalin ti pannakaidungpar ti bapor. No kitaen ti Turay, mabalin a kunaen a maysa a ] a rasa tunggal adda peggad a umasideg. —e’Ngem, kapitan, apay a dagita duldog a mangyurit (timonel) ipaturungda pay met dita?—kinunana ti nagsaludsod a sipupungtot toy siniura. —Gapo ta ababaw unay sadiay, seniora,—insungbat ti kapitan a sibabannayat, ket inkiremna a siinayad ti maysa a mata na. Ti kapitan naalana toy bassit a kadawyan, a kasna pangbilin ka dagiti sasao na nga: pginayadda, aginayadda unay! —-.Media makina, ni, media makinal—kinuna a silalais ni dunia Victorina;—eapay a saan a entera? —Wen a ta di tayto ket maisadsad ita kapagayan, seniora,—insungbat a di nagkir-ing ti kapitan, ket limmibbi a kas na pinangipatuldo ka dagiti kataltalunan, sa nagkiray iti namindua. Toy masarita a dunia Victorina am-ammo unay dagiti tattaon maipuon iti kinaballa ken kinamait na. Masansan a makitabtabuno, ket an-anusanda laeng, no la ket agkuyugda ken kaanakan na a Paulita Gomez, maysa toy a nalapsat unay ken nabaknang unay a balasang, ulila iti ama ken ina, ket ni dunia Victorina iso ti kasna pannakaaywan. Baketen idi nakiasawa iti maysa a daksanggasat nga agnagan iti don Tiburcio de Espadania, ket kadagitoy nga al-aldaw a pannakakitatay ken kuana, agsangapulo ket lima a tawenen a naasawaan, nakapudos, ta bassit-usiten ti buok na, ket ti arual na sinan kawes ti babai a kastila, a saan met. Agsipod ta amin a tarigagay na iso ti panagbalin na nga europea, ket nanipod iti daydi dakes a kanito a pannakiasawa na, ken gapo ka dagiti dakes a pampamayan a inna inpakpakat, nagun-udna a nangin-inot a nagbalin a maysa a parsua nga uray pay agtipon da Quatrefages ken Virchow dida ammo nga ilasinen no ania kadagiti ammo a pulpuli ti naggapuan na. Kalpasan dagiti nabayag a tawtawen a panagasawa da, ni lakay na a nangan-anos ken kuana a kasla panaganos ti maysa a fakir, a tinungpalna amin a kinaykayat na, dinapunan ti maysa a dakes a kanito a panangmalo na kenkuana iti sarukod na, a sarukod ti pilay. Ti siddaaw ni siniura Joba iti kasta nga inaramid ni lakay na, a maisupiat iti kababalin na iso ti dina nakaitaltalkan a dagos iti sakit a sinagabana; sana la nariknan idi napalabas ti kigtot na ket nakatalaw metten ti lakay na, ket naipapilit a inyiddana iti bayat dagiti sumagmamano nga al-aldaw, iso a namaragsak unay ken Pau-
