Leon Sapieha, marszał. nadworny w. k. lit., spełniając wolę ojca swego Leona Sapiehy wojew. wileńskiego, kanclerza i hetmana w. k. lit Kanclerz, będąc delegowanym przez Stefana Batorego do zawarcia pokoju z Iwanem Wasilewiczem, w czasie pobytu w Moskwie otrzymał pomieniony obraz od cara w podarunku. Obraz ten odległych sięga czasów i do Moskwy przysłany został w darze jeszcze w 1510 r. przez Bazylego patryarchę carogrodzkiego. Świątynia ta spaloną została podczas wojny z Rossyą za Jana Kazimierza, poczem drugi kościół wystawiony został kosztem Michała Józefa Sapiehy wojewody podlaskiego. Ten (drugi z rzędu) kościół również uległ pożarowi razem z plebanią w 1793 roku i dopiero w lat kilkadziesiąt odbudowany został, staraniem miejscowego proboszcza ks. Nosolewskiego; ostatecznie ukończony w r. 1839, przetrwał aż do ostatniego pożaru w r. 1859. Bractwo św. Michała Archanioła w kościele czerejskim istnieje od r. 1731 kwietnia 29 za zezwoleniem ks. Michała Zienkowicza biskupa wileńskiego. Każdorocznie dnia 29 września jest solenny fest w kościele. Parafia rzym. katol. w Czerei liczy w sobie około 2000 dusz płci obojej. Po spaleniu kościoła w 1859 r. restauracya przedsięwzięta kosztem, parafian zostawała pod ciągłym kierunkiem miejscowego proboszcza ks. Stanisława Białego, znanego z gorliwości w wierze i z zasług położonych na polu literatury religijnej. Ks. Biały dotychczas spełnia obowiązek proboszcza w Czerei, będąc jednocześnie dziekanem powiatu sieńskiego i kanonikiem kapituły mohilewskiej. A. Ch.
Czerejski Monastyr, ob. Biała Cerkiew, powiat sieński.
Czeremcha, wś w pow. sanockim, należąca do obrębu sądu powiatowego w Rymanowie, odbierająca pocztę w Jaśliskach, ma 68 dm. i 413 mk. Z tych Polacy należą do parafii w Jaśliskach, Rusini (380) do parafii w Lipowcu. Obszar dworski ma 5 m. gruntu ornego, 3 m. łąk, 2 m. pastwiska i 247 m. lasu; włościanie posiadają 673 m. gruntu ornego, 351 m. łąk i ogrodów, 426 m. pastwisk i 210 m. lasu. Cz. leży przy samej granicy Węgier, wchodzi w nie klinem i dla tego góra najwięcej na południe wysunięta, której szczyt jest punktem triangulacyjnym 691 m. npm. wzniesionym, zwie się Klin. Osada rozłożona po obu brzegach potoku Beskid, który w tej gminie ma swój początek. Zdala od głównej osady, przy granicy sąsiedniego Lipowca, istnieje przysiołek zwany Sołtystwem. Wypas bydła stanowi główne zajęcie włościan. Istnieje tutaj cerkiew filialna par. lipowieckiej z tytułem Nawiedzenia (Pokrowy) Bogarodzicy. Wś ta była fundowaną na prawie wołoskiem, z kniaztwem (sołtystwem) a charakter, nazwiska i typy ludu wskazują, że jest on potomstwem osadników wołoskich. Właścicielem Czeremchy jest łacińskie biskupstwo w Przemyślu. Najniższy punkt wsi jest położony 540 m. npm., najwyższy zaś wzniesiony 772 m. npm. W. J. W.
Czeremchów, 1.) wś, pow. Bóbrka, leży o ¾ mili na płd.-wsch. od Bortnik, malutka wioseczka w bagnistej i lesistej okolicy, leży o 5 mil na płd. od. Bóbrki, o półtory mili na płc. od Żurawicy. Przestrzeń: posiadł. więk. roli or. 232, łąk i ogr. 33, past. 1, lasu 154, pos. mniej. roli or. 237, łąk i ogr. 39, past. 5 mórg austr. Ludność: rz. kat. 65, gr. kat. 201, izrael. 18, razem 284. Należy do gr. kat. par. w Hrehorowie, rz. kat. par. w Żurawicy. 2.) Cz., wś, pow. kołomyjski, nad potoczkiem Iwanów, dopływem rzeczki Worony, przy kolei żel lwowsko-czerniowieckiej, między stacyami Ottynia i Kołomyja i przy gościńcu rządowym, łączącym również te obie miejscowości; oddaloną jest na płc. od Kołomyi o mil 3, od Ottynii na płd. wsch. o 1 milę. Przestrzeń: posiadł. mn. roli or. 406, łąk i ogr. 150, past. 61, lasu 943; pos. mn. roli or. 710, łąk i ogrod. 169, past. 43, lasu 54 mórg austr. Gleba bardzo urodzajna, pokucka (kołomyjska), lasów dostatek, klimat ciepły. Należy do rz. kat. parafii w Ottynii, gr. kat. par. ma w miejscu, należącą do dek. żukowskiego. Ludność: rz. kat. 30, gr. kat. 911, izrael. 18, razem 959. W tej wsi jest szkoła filialna 1-klasowa i kassa zaliczkowa z funduszem zakład. 350 zł. a. w. 3.) Cz., wś, pow. podhajecki, par. gr. kat. Szwyków, o 7.5 kil. od st. p. Manasterzyska. B. R.
Czeremeszne, wś w pow. berdyczowskim, nad małą rzeczką wpadającą do Rosi, o 78 w. od m. Berdyczowa, a o 8 w. od m. Spiczyniec, z któremi stanowi jeden majątek, należący do Sobańskich. Mk. 1,024 wyzn. prawosł.; cerkiew par. i szkółka; ziemi 2,400 dz., wybornego czarnoziemu. Zarząd gminny w Śpiczyncach, policyjny w m. Samhorodku. Kl. Przed.
Czeremosz, rum. Ceremusul, rzeka pokucka, prawy dopływ Prutu, powstaje w samym środku wsi Uścieryk, ze zlewu dwóch dzielnych potoków Czeremoszu Białego i Czarnego. Biały Czeremosz wypływa z pod głównego grzbietu działu górskiego czarnohorskiego, (Hnetesa) na wschód od źródeł Cz. Czer., na granicy węgiersko-bukowińskiej, i płynie, tworząc granicę między Galicyą a Bukowiną, przeważnie w kierunku północnym. Czarny zaś Czeremosz wypływa z pod szczytu Komanowego (1734 m.), płynąc zrazu ku północy, poczem wyginając się łukiem ku pólnocnemu zachodowi, dalej od przyjęcia potoku Babińca ku północy, wreszcie od połączenia się z Ilcią dalej na wschód, aż do zlewu z B. Cz.
