291, pastw. 214, lasu 16 m. Ludności rzym. kat. 16, gr. kat. 937, izrael. 114: razem 1067. Należy do rzym. kat. parafii w Rohatynie, gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dek. chodorowskiego. W tej wsi jest szkoła filialna 1-klasowa. 2.) Cz., przysiołek Czerwonogrodu. 3.) Cz., por. Czerce.
Czerczyk, wieś, pow. jaworowski, leży nad potokiem Sklenarczyk, dopływem pobliskiego potoku Skło; oddaloną jest od Jaworowa ¾ mili na południe, 2 i pół mili na południowy wschód od Krakowca, o pół mili na północny wschód od Rogóźna. Przestrzeń pos. więk. roli ornej 79, łąk i ogr. 22, pastw. 3, lasu 6; pos. mniej.: roli ornej 539, łąk i ogr. 204, pastwisk 153, lasu 1 m. Ludn. rz. kat. 32, gr. kat. 226, izrael. 8: razem 266. Należy do rz. kat. par. w Jaworowie, gr. kat. par. w Rogóźnie. W tej wsi jest szkoła niezreorganizowa. Właściciel większej posiadłości: Michał hr. Karnicki.
Czeredyń, miasto powiatowe w gubernii permskiej, 3398 mk., 2168 w. od Petersburga a 296 od miasta gubernialnego odległe. Stacya pocztoya.
Czerebiasna, ob. Kaspla.
Czereczyn, młyn, pow. łaski, gm. Widzew, par. Pabianice.
Czerednica, rz., dopływ Niemna, między Lubczem a Delatyczami uchodzi.
Czereja, mko, pow. sieński i majętność tego nazwania z folw. Osieczną i Czerejówką, nad jeżiorem (U Echarda mylnie powiedziano że w Cz. płynie rz. Uła); jeziorami dosyć gęsto pokryta cała okolica. Cz., o 38 w. od Sienna, jeszcze w wieku 18 była stolicą obszernego hrabstwa, zawierającego kilkadziesiąt tysięcy dziesięcin przestrzeni; dziedzictwo Sapiehów, należące do województwa witebskiego pow. orszańskiego, w 1793 r. przyłączone do Rossyi; w początkach 16 w. była to niewątpliwie własność kniaziów Druckich i weszła w dom Sapiehów jako wiano księżniczki Teodory Druckiej-Sokolińskiej małż. Bohdana Sapiehy, okolniczego smoleńskiego i namiestnika wysoko-dworskiego (zmarłego podobno około 1519 r.) (Wedle Balińskiego (Starożytna Pols. tom III) małżonka Bohdana Sapiehy miała być Marya z Pstruhow ks. siewierska dziedziczka Czerei. O kniaziach Pstruhach milczy historya, kroniki nic o nich nie wspominają; omyłka wyniknąć tu musiała ze złego odczytania dokumentów owej epoki. Prawdopodobnie zamiast „Pstruha“ winno się czytać „z Drucka.“ Za dowód tego służy konstytucya z 1613 r., gdzie się wspominają Zdrucha; Strucha Sokolińscy; zamiast z Drucka; owe Pstruhy urosły ze złego odczytania napisów sławiańskich). W czasie wojny z Rossyą za Jana Kazimierza w 1660 r. Chowańskiego armia położyła się obozem około Czerei pod zasłoną wału ziemnego. Po zwycięztwie Czarnieckiego nad rzeką Drucią 28 października t. r. oddział wojsk polskich z pod Szkłowa skierował się ku Czerei przeciw Chowańskiemu. Ten ostatni, nie czekając spotkania z nieprzyjacielem, opuścił obóz oszańcowany, zostawiając tam dwa działa i wszystkie swoje wozy; o ćwierć mili za Czereją zaszła potyczka Chowańskiego z oddziałem polskim. Chowański w tej potrzebie miał podobno stracić 14 chorągwi i dwa działa, przytem sam omal nie wpadł w ręce nieprzyjaciół. Miasteczko Cz. posiada obecnie 2112 mk., żydów i chrześcian, zajmujących się rolnictwem, handlem i rzemiosłami (775 prawosł., 44 kat., 1 ew., 1292 izr.); 328 dm. Pod względem ruchu handlowego Czereja ustępuje pierwszeństwa sąsiednim Czasznikom (28 w. odległym), utrzymuje jednak stosunki handlowe z Rygą za pośrednictwem Bieszeńkowicz nad Dźwiną położonych, także z Mińskiem za pośrednictwem drogi żel. moskiewsko-brzeskiej (stacya najbliższa Krupka na pomienionej linii 34 w. odległa od Czerei). Targi miejscowe dla handlu zbożowego nie mają znaczenia; więcej nierównie dla handlu leśnego. Tu się sprzedają różne wyroby bednarskie, deski, budulec i t. p. Dwie parafie prawosławne i dwie cerkwie, z których jedna murowana, druga drewniana, dawnej architektury; jedna z nich ma być fundacyi Pstruckich (czyli Druckich); znajduje się tu przytem paraf. kościół katolicki murowany, izba sędziego pokoju 6 cyrkułu okr. orszańskiego, komisarz cyrkułu I (stanowy prystaw) pow. sieńskiego, urząd akcyzy, zarząd gminy włośc. liczącej dusz 2297, szkółka paraf., apteka, biuro pocztowe, bóżnice żydowskie, domy zajezdne i kramy. Grunta naokoło Czerei urodzajne, gliniaste. Uprawa żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia, lnu i grochu. W majętności Czerei (przy samem miasteczku położonej) dwór dziedzica drewniany, w podkowę zbudowany, z czasów jeszcze Sapieżyńskich, mieści w sobie bogate archiwum i portrety Sapiehów; przytem ogród ocieniony starodawnemi szpalerami i cieplarnia. Znajduje się tu przytem browar i wiatrak murowany; w sąsiednim folwarku Osiecznie gorzelnia. Pomienione dobra w obecnym składzie swoim istnieją od końca 18 w. t. j. od tej pory kiedy hrabstwo czerejskie częściami rozprzedane zostało różnym osobom prywatnym. W tej porze Czereje z miasteczkiem i folwarkami nabyte przez Miłoszów, w posiadaniu tej rodziny zostają dotychczas, zajmując przestrzeni około 6000 dz. ziemi ornej, łąk, lasów, jeziór i nieużytków. Pierwszą bazylikę wspaniałą dla pomieszczenia (dotychczas w kościele czerejskim istniejącego) obrazu św. Michała Archanioła cudami wsławionego, wybudował w 1584 r. Kazimierz
