Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Działyń
[ 265 ]Działyń, 1.) wś nad jeziorami Działyń i Czajnik, pow. lipnowski, gm. Mazowsze, par. Działyń; odl. od Lipna o 16 w. Posiada kościół par. murowany, szkołę gminną. Liczy obecnie 62 dm., 672 mk.; jest tu wiatrak i cegielnia. Gniazdo wygasłej w 1880 r. rodziny Działyńskich, ostatnio w wielkiem księztwie poznańskiem mieszkającej. Tutejszy kościół murowany z dwiema wieżami na czele miał być założony w r. 1540 przez Kacpra Działyńskiego, biskupa chełmińskiego i pomorskiego; kaplicę zaś do niego niejaki Janowski w niedawnych czasach przystawił. Budowla ta w stylu nowszym, z zaokrąglonem prezbiteryum, na zewnątrz niczem się nie odznacza. Wewnątrz atoli ma piękne ołtarze a zwłaszcza wielki, ławki rzeźbione oraz osobliwszego kształtu drewnianą chrzcielnicę, raczej do ambony niżeli chrzcielnic zwyczajnych podobną, dłutowanemi figurami świętych, oraz obrazami z Pisma Ś-go, w płaskorzeźbie wyrabianemi, przyozdobioną. Prócz tego znajduje się tu niewielki obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, w pięknych ramach w stylu odrodzenia, na blasze srebrnej płaskorzeżbą wybijanych, a u dolu herbami Ogończyk i Godziemba naznaczonych. Kościół działyński pierwotnie nie był tynkowany; sklepień nie ma. Umieszczony na jego czele herb Ogończyk, lubo należy do rodziny fundatorów, przecież później w to miejsce wstawiony został i pochodzi z nieistniejącego już oddawna pałacu Działyńskich. Na dzwonnicy znajdował się dzwon starożytny z herbami ks. mazowieckich. Parafia Dz. dekan. lipnowskiego liczy 2320 dusz. Dobra Dz., dziś wlasność Ciechomskiego, składają się z folw. Dz., Rembiocha i wsi: Dz. z koloniami Ciechanówek i Przystań, wsiami Rembiochy, Rembiosznica dawniej Czesnowek i wsią Łyczyszewy; rozl. wynosi m. 2503 a mianowicie: folw. Dz. grunta orne i ogrody m. 1140, łąk m. 69, pastwisk m. 155, wody m. 86, lasu m. 566, nieużytki i place m. 99; razem m. 2115, budow. mur. 18, drew. 8, płodozmian 14 i 4-polowy; fol. Rembiocha grunta orne i ogrody m. 203, łąk m. 41, pastwisk m. 75, lasu m. 53, nieużytki i place m. 15; razem m. 387. Bud. mur. 1, drewn. 4, płodozmian 8 i 5-polowy; pokłady marglu, torfu, w niektórych miejscowościach; wś Dz. z koloniami Ciechanówek i Przystań osad 90, z obszarem gruntu m. 562; wś Rembiochy osad 10, gruntu m. [ 266 ]31; wś Rembiosznica a dawniej Czesnówek osad 3, gruntu m. 206; wś Łyczyszewy osad 22, gruntu m. 922.
2.) D., wś, pow. makowksi, gm. Sypniewo, par. Nowa wieś.
3.) D., kol., pow. radzyński, gm. Siemień, par. Czemierniki. Posiada szkołę elementarną, liczy 37 dm., 280 mk. i 600 morg. obszaru.
Działyń, domin. nad jeziorem, z pałaecm i parkiem, pow. gnieźnieński, 3 miejsc. 1) Dz.: 2) Kopydłowo folw.; 3) Opieczki młyn; 4227 morg. rozl., 12 dm., 206 mk., 61 ew., 145 kat., 97 analf. Stac. poczt. w Kłecku o 7 kil.; st. kol. żel. Gniezno o 7 kil. Dawniej własnosć hr. Wołłowicza (wraz z Mielnem). M. St.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|