[ 245 ]La Langue auxiliaire (februaro). — Decidi di l’Akademio, kun bonega (franca) komenti, qui montras samtempe quante Esperanto, la linguo kompleta e netuchebla, esas malricha o nesuficanta mem por expresar la max vulgara idei. — Diversa dokumenti. Bela respondo di So de Beaufront ad ula letri, per qui la fanatiki provas seducar ilu (yes ! pos tanta insulti e kalumnii !), serchante l’expliko di sa « eroro » en la malyusteso di l’Esperantisti od en la flatado (!) di ula Idisti. Ta kompatinda siori, judikante omni segun su, explikas omno per personal ed egoista motivi : li ankore ne komprenas, li multempe komprenos nia motivi, e sempre astonesos ke ni respondas, sive a lia seduci, sive a lia kalumnii, per la sama e konstanta malestimo. — Perlo : ula fanatika jurnalo kredas pruvar la supereso di Esp. per… la ordenizo di Zamenhof da Alfonso XIII, e per… la papala bendiko donita ad abato Peltier ! Or precize on konocas nun la vera opinioni di nia rigretata samideano, tante senshame celata ed alterata da sa « duriganti » ! — L’Ido avan la cienco : Letro publika a So prof. Cotton, da L. Couturat. Ca letro konstatas, ke la laudi da So Cotton a l’Idisti krude kontrastas kun l’insulti e kalumnii di l’Esperantista chefi, e dementias oli, sed ne reparas la detrimento efektigita da oli ad Esperanto ed a l’ideo, tam longe kam l’Esperantista jurnali kondutos neloyale e ne aceptos mem la rektifiki. On refutas l’opiniono, qua opozas la « agema homi » a la « studyemi », e qua kredas supresar la progreso « duopligante la penado di propagado ». Pri la valoro komparata di Esp. ed Ido, So Cotton, qua « lernis Esp. por experimentar ol ipse… quale fizikisto », rekuzas su, e konfesas esar nekompetenta ! Pluse, il nule experimentis ol en la ciencala fako, nam lor il perceptus sa difekti e manki ; il indikas nula moyeno por realigar la necesa reformi, e miskonocas la netuchebleso di la Fundamento, qua impedas omna progreso. Fines on opozas a la ridinda « populo esperantista » la grandega « [ 246 ]populo » ne-esperantista, di qua l’interesti ed opinioni esos decidiganta, ed on apelas precipue a la ciencisti : « A la cienco, ne a la propagado, riklamado e fanfaronado, apartenas la lasta vorto ». Sequas komparado qua montras klare, ke Esp. ne nur ne esas « pronta » a la ciencala uzado, sed esas fundamente neapta ad ol e turnas la dorso a l’internacioneso ja existanta. (Ica artiklo esas imprimita aparte por la propagado). — Kroniko generala, relatanta la Unigita Stati. — Internaciona Korespondado.
