Jump to content

Progreso/Triesma Yaro/Numero 25/Pri la vicigo di quaze per quase

From Wikisource
TRIESMA YARO
PROGRESO No25
Marto 1910
Pri la vicigo di quaze per quase
da Paul de JankoLinguala questioni
217350TRIESMA YARO
PROGRESO No25
Marto 1910Pri la vicigo di quaze per quase
da Paul de JankoLinguala questioni

[ 24 ]

Pri la vicigo di quaze per quase.

Sen dubo quase korespondas plu juste l’inter­naciona skribformo kam quaze, e generale on devas preferar la inter­naciona skribformi kam la pronunci. Tamen pri la litero z nia linguo agis altre e segun mea opiniono bone, nam tale nia z povas korespondar l’inter­naciona s inter du vokali (inter­nacione pronuncata quale z), dum ke s korespondas l’inter­naciona ss (segun la principi di nia linguo ne skribebla per duopla s).

Exempli : baso F. basse, bazo F. base ;
visar F. visser, vizar F. viser ;
kaso I. cassa, kazo L. casus ;
naso F. nasse, nazo I. naso ;
raso D. rasse, razar F. raser.

La vorti en qui ni skribas z esas multa. Me sendis a l’Akademio lia listo (probable ne mem kompleta). Ol kontenas cirke 250 vorti de qui nure tre malmulti, apene un deko, kontenas originala z (benzino, ekzemo, influenzo, kalzo, kolzo, skorzonero, e. c.). Lia plumulteso skribesas inter­nacione per s inter du vokali, e se ni volas esar konsequanta, ni devas chanjar nulu od omni, od adminime granda parto de li. Se ni chanjas multi, ni devas serchar altra radiki vice cirke 20 qui divenus dusenca : baso, brasar, depose, deviso, friso, fusilo, gaso, kaso, laso, meso, muso, naso, paso, presentar, raso, resedo, reservar, residar, resignar, resolvar, resumigar, roso, visar, visajo. Pluse, en pluri de li la distingo di s e z esas moyeno, quankam artificala, tamen tre komoda por evitar embarasi en vortifado. Expl. rosorozo, pasopazo.

Me opinionas do ke reenduktar la s vice z esus malrichigo di nia linguo, e ke on max bone facas lasar l’afero en sa nuna stando.

P. de Janko.

Rimarko. — Nia kolego tre juste rimarkis l’utileso di la distingo di s e z (same, di c e k, di g e j, di k e qu, ec.) ; nome, ke ol posibligas l’adopto di radiki utila ed inter­naciona, qui diferas nur per ta konsonanti. E ni sempre plu bezonos tala distingo, nam quante plu multijas nia radiki (aparte en la teknikala domeno), tante plu li proximijas e riskas kolizionar. La supreso di un sola litero di nia alfabeto esus grava malrichigo di nia vortaro, e genitus forsan neemendebla manki.