quidem LXV partibus et quadrante per caeli ambitum longus, sed XII est partibus latus: harum duas tantum medias sol, luna omnes peruagare consueuit. Qui cum australes illius deuenit in locos aliquanto humilior hiberno sole apparet, non solum quia uicinior est terrae, sed etiam quia .u. fere partibus aliquotiens, siue etiam .ui. solaris cursus terminos in meridiem transit: et quanto amplius interiora austri penitrat, tanto deiectior6 nostris, qui eam ab aquilone speculamur paret7 obtutibus. At cum solstitiali graditur in circulo, aliquanto8 sepe elatior sole uidetur aestiuo…et idcirco nostris obtutibus, qui in terra positi utrunque sidus de inferioribus aspectamus, tanto eminentior9 caeli culmina petere uidetur, quanto magis boreales sepe[1] elatior sole recipit in partes. Quod hoc probabitur exemplo. Intrabis noctu in aliquam domum pergrandem, certe ecclesiam longuitudine, latitudine, et altitudine praestantem et innumera lucernarum ardentium copia pro illius cuius natalis est martiris honore repletam: inter quas duae sunt maximæ ac mirandi operis fari10 suis quaeque suspensae ad laquearia catenís, sed quae tibi ex hís intranti uicinior11, ipsa quoque est subiacenti pauimento uicinior; tanta autem uastitas domús, tanta est longue distantium celsitudo farorum, ut magis nocturno uisu lucem comasque flammarum quam ipsa ignium ualeas uasa dinoscere nimirura—ubi foribus[2] appropinquare incipiens, recto intuitu oculos ad faros et per faros ad contra posita laqueariorum uel parietis loca sustuleris12, ilia tibi altior, quae uicinior est farus, apparebit.
f. 34a
XXVII. De magnitudine uel de defectu solis siue lunae…Stati1 autem atque non menstrui sunt utrique defectus.
XXVIII. De efectiua lunae potentia.
f. 34b
Nam et defectui eius conpatiuntur elimenta et processus1 eius quae fuerint exinanita cumulantur, ut animantium cerebra maritimarum umida: siquidem pleniores ostreae2 repperiri ferantur, multaque alia, cum globus lunaris adolescit. De arborum quoque internis idem allegant3 qui hoc in usu proprio conpererunt. His enim tantum ·uiii· diebus [a quintadecima luna usque ad uicessiraam
6: .i. isliu7: .i. ardrigid8: .i. inmór9: .i. húaisliu10: .i. ind forid [in inferiore margine:] farus feminini generis est .i. farus .i. sossad asambí soillse ꝉ grecum nomen est et interpretatur uisio lucis11: .i. friscita comrici diib12: .i. du hicumgabæ
1: it tairismig
1: .i. ondforas2: .i. indslici3: .i. doeclannat
8. i.e. greatly.10. i.e. of the pharos...i.e. a station out of which is light.11. i.e. which thou first meetest of them.12. i.e. the place in which thou mayest uplift.
1. they are steady.
1. i.e. from the waxing.
