Alia grava malbono estas la laŭvoleco de kelkaj el la reguloj. La litero J povas esti elparolata kiel ĝ aŭ ĵ; X kiel ks aŭ gz; QU kiel kŭ aŭ kv. La vorletoj ad, ed, od povas forlasi la d por belsoneco. Oni povas forigi de post nomo de mezuro aŭ kvanto; ktp. La rezultato verŝajne estos, ke diversaj popoloj kutimiĝos paroli laŭ diversaj manieroj, kaj tiu, kiu volos facile kompreni ĉiujn, devos lerni ĉiujn parolmanierojn[1].
Ni turnu al la vortaro. Anstataŭ ĉevalo kaj aĉeti oni proponas la vortojn kavalo kaj komprar. Sed la francaj vortoj cheval kaj acheter estas tre bone konataj. En Anglujo sin trovas grandega nombro da personoj, kiuj ne povas paroli eĉ unu frazon en franca lingvo kaj tamen konas tiujn du francajn vortojn. Mi forte dubas, ĉu el tiu grandega nombro kvin pro cento povus diveni la signifon de kavalo aŭ komprar[2].
Aliflanke, oni penas pravigi al la angloj la enkondukon de sudor por anstataŭi ŝviti, citante la anglajn vortojn sudorifous, sudorific. (Sodorific estas sendube preseraro.) Sed sudorific estas en la angla lingvo nur teknika vorto uzata de kuracistoj, kaj tute ne konata de plimultego de la popolo, dum sudorifous estas tiel malofta, ke ĝi eĉ ne troviĝas en la ordinaraj vortaroj. Dekfoje, eble centfoje, pli multe da angloj estas atingeblaj per ĉevalo ol per sudor. Videble, en la kompilado de la vortaro nova, la konateco de vortoj ne estas sufiĉe atentita.
En la fino de la broŝuro, Les Vrais Principes de la Langue Auxiliaire, troviĝas la frazo, « Fiasko expektas ni ». Neniu Anglo povus diveni la sencon de tiu frazo, ĉar neniam en la angla lingvo la radiko expect havas la sencon, kiun oni tie donas al ĝi. Efektive, la franca verbo attendre estas dusenca, kiel oni vidos per la sekvanta frazo : Mi atendis (antaŭvidis, opiniis), ke li baldaŭ alvenos, sed mi ne atendis (restis, pro-
- ↑ To esas nur malgrava nuanci, cetere neevitebla; e ta libereso esas plu bona, kam regulozeso teoriala (sur papero), qua nultempe esus aplikata. To esas exemple plu bona, kam skribar vorti quala scienco, funkcio, punkto, quin multa populi fatale mispronuncos e konseque deformos. En fonetiko plu kam ulloke, la facileso por omni esas la superega principo. (N. D. L. R.)
- ↑ Nulu povas hezitar pri la internacioneso di kaval relate a cheval; la lasta esas nur franca, la unesma esas tute internaciona, mem en franca (cavalier, cavalerie); la konkludo ne esas dubebla. (N. D. L. R.)
