bliższa stac. poczt. Janowiec; st. kol. żel. Wągrowiec. M. St.
Chrzanowo, niem. Chrzanowen, wś, pow. łecki, st. p. Grabnik.
Chrzany, 1.) wś, pow. sochaczewski, gm. Chodaków, par. Sochaczew. 2.) Ch., ob. Bystre. Br. Ch.
Chrząblin, Chrząblice, wś, pow. kolski, gm. i par. Brudzew. W 1827 r. było tu 20 dm., 215 mk. Br. Ch.
Chrząchów i Chrząchówek, dwie wsie przyległe, pow. nowoaleksandryjski, gm. Kurów, par. Końska wola. W 1827 r. Chrząchów liczył 45 dm., 335 mk.; Chrząchówek zaś 42 dm. i 297 mk. Br. Ch.
Chrząstawa, kolonie rządowe, nad rzeką Chrząstawką, pow. łaski, gm. Chociw, par. Restarzew. Leśnictwo rządowe. Od Widawy 8 wiorst, na prawo od drogi ze Szczercowa do Widawy. Br. Ch.
Chrząstawka, rz., dopływ Widawki z prawej strony.
Chrząstów, 1.) wieś, pow. włoszczowski, gm. i par. Chrząstów. Posiada kościół par. murowany z r. 1770, szkołę i piękny pałac. Leży przy trakcie z Włoszczowy do Koniecpola. W 1827 r. było tu 68 dm., 500 mk. Ma fabrykę żelaza i żelaznych wyrobów hr. Potockiego. Posługuje się siłą 4 kół wodnych, otrzymuje surowiec z Końskich. W 1877 r. wyrobiono żelaza kutego 4,500 pud. Zakład mechaniczny posiada tokarnię i wyrabia siłą rąk ludzkich miedziane aparaty dla gorzelni, browarów i cukrowni, tudzież narzędzia rolnicze. Istniała tu dawniej cukrownia, jedna z dawniejszych w Królestwie, której opis został ogłoszony drukiem przez Franciszka Betzholda w rozprawie „Co zastąpić może posiadaczom gruntowym gorzelnie? albo opisanie fabryki cukru z buraków w Ch., należącej do hr. Potockiego,“ Warszawa, 1845. Gmina Ch. należy do s. gm. okr. II w osadzie Seceminie, st. p. w Koniecpolu, od m. pow. 13 w. W gm. znajdują się 2 fryszerki żelaza, 1 tartak, 1 cegielnia, 5 młynów, fabryka bibuły, zakład kotlarski wyrobów z miedzi, mosiądzu i żelaza, 3 szkoły elem. Ludn. 3490. Par. Ch. dek. włoszczowskiego liczy dusz 1680. Dobra Ch. składają się z folw. Tomaszów, Połońskie, Załęże, Kuczków i Daleszec; tudzież wsi: Ch., Teresów, Załęże, Kuczków, Wola, Wolica, Kuźnica, Dąbe i Niwy; odl. od Kielc w. 70, od Włoszczowy w. 13, od Częstochowy w. 28, od Koniecpola w. 2, od Jędrzejowa w. 35, od Kłomnic w. 21. Nabyte przez Henryka hr. Potockiego w r. 1843 za rs. 75,000. Ogólnej rozległości mają m. 8852, a mianowicie: folw. Chrząstów grunta orne i ogrody m. 263, łąk m. 255, pastwisk m. 184, lasu m. 3263, wody m. 92, w zaroślach i pastwiskach m. 257, nieużytki i place m. 116; folw. Tomaszów grunta orne i ogrody m. 145, place i nieużytki m. 1; folw. Połońskie grunta orne i ogrody m. 157, łąk m. 246, nieużytki i place m. 4; folwark Załęże grunta orne i ogrody m. 123, łąk m. 100, pastwisk m. 4, nieużytki i place m. 1; folw. Kuczków grunta orne i ogrody m. 362, łąk m. 74, pastwisk m. 48, wody m. 14, lasu m. 2482, zarośli i pastwisk m. 238, nieużytki i place m. 99; folw. Daleszec grunta orne i ogrody m. 242, nieużytki i place m. 2. W osadach karczemnych m. 79. Płodozmian 10-polowy. Budowli murowanych 89, z drzewa 141. Stawy zarybione, dwa młyny wodne, dwie gorzelnie, browar, piękne owczarnie. Wieś Chrząstów osad 63, gruntu m. 484; wieś Teresów osad 14, gruntu m. 162; wieś Załęże osad 21, gruntu m. 290; wieś Kuczków osad 33, gruntu m. 111; wieś Wola osad 42, gruntu 383; wieś Wolica osad 16, gruntu m. 162; wieś Kuźnica osad 20, gruntu m. 284; wieś Dąbe osad 13, gruntu m. 191; wieś Niwy osad 8, gruntu m. 84. 2.) Ch., wieś, folw., i Chrząstówek, kol., pow. łęczycki, gm. Piaskowice, par. Leźnica wielka. W 1827 r. Ch. liczył 17 dm., 146 mk., obecnie jest 25 dm. Kol. Chrząstówek ma 48 dm. Dobra. Ch. składają się z folw. Ch. i Gołaszyn, tudzież wsi Ch. i osady młynarskiej wieczysto-czynszowej; od Kalisza w. 70, od Łęczycy w. 12, od Ozorkowa w. 8, od Kutna w. 23, od rz. Warty w. 24. Nabyte w r. 1868 za rs. 39,800. Ogólna rozległość wynosi m. 1161 a mianowicie: folw. Chrząstów grunta orne i ogrody m. 632, łąk m. 30, lasu m. 52, nieużytki i place m. 51: razem m. 765. Płodozmian 11, 8 i 4-polowy. Budowli murowanych 2, z drzewa 19. Folw. Gołaszyn grunta orne i ogrody m. 362, łąk m. 20, nieużytki i place m. 13: razem 395 m. Płodozmian 11 i 4-polowy. Budowli z drzewa 8, pokłady torfu i marglu. Wieś Chrząstów osad 23, gruntu m. 161. Br. Ch. i A. Pal.
Chrząstów (z Krusznicą), wieś, pow. mielecki, o 8.2 kil. od Mielca, ma 1166 m. rozl., wtem 1029 m. roli ornej, 87 domów, 489 mk., parafia w Chorzelowie, szkoła ludowa jedno-klasowa, położenie równe; obszar dworski należy do państwa chorzelowskiego. M. M.
Chrząstówek, 1.) wieś, pow. łęczycki, gm. i par. Topola. W 1827 r. było tu 17 dm., 101 mk. Dobra Ch. lub Różyce składają się z folwarku tejże nazwy, wsi Chr. i Różyce Grochowe, od Kalisza w. 85, od Łęczycy w. 6, od Ozorkowa wiorst 6, od Kutna wiorst 28, od rzeki Warty w. 21. Nabyte w roku 1870 za rs. 33,000. Rozległość wynosi m. 534. a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 395, łąk m. 35, pastwisk m. 61, lasu m. 26. nieużytki i place m. 17. Płodozmian 13-polowy. Budowli murowanych 7, z drzewa 6; wieś Ch.
