“BARRY THE RAKE”
Nuair a bhíos socair thoir i gCill Úird airís, tar éis Ráth Chormaic agus Maghchromtha agus an Ráth do chur díom, mhothuigheas mo shláinte ag géilleadh ar chuma éigin. Dúbhairt na daoine liom go rabhas ag féachaint ana bhuailte amach. Is dócha go raibh an obair ró dhian orm sa Ráth, an sgoil, agus obair na paróiste, agus obair an Land League, agus iad ar siúbhal i n-aonfheacht. Níor ghlacas a thuille oibre sgoile orm. Bhí obair an Land League chómh dian i gCill Úird an uair sin agus bhí sí i n-aon bhall eile, ach má ’seadh bhí daoine i mbun na h-oibre ann cheana agus ní raibh orm-sa ach dul agus cómhairle thabhairt uaim anois agus airís. D’fhág san mé gan aon chúram ach amháin cúram na paróiste, agus níor bh’ fhada go raibh mo lán neart agus mo lán mhisneach airís ionam.
Bhínn amuich ar fuaid na paróiste gach aon lá breagh, i gcaráiste bheag a bhí agam, nó ar muin capaill. Ba mhór an t-atharughadh é ó bheith istigh i sgoil. Do bhuailinn féin agus na daoine umá chéile go minic, agus Gaeluinn a labhraimís i gcómhnuighe le n-a chéile. Tháinig duine beag isteach ó Ghort na Sgeithe chúgham, lá, ’ghá iaraidh orm dul amach chun an ola chur ar dhuine a bhí breóite ’n-a thigh. Firín beag aosta ab eadh é. ’N-a chuis a tháinig sé. Bhí fhios agam nár bh’ fhéidir dó gan bheith tuirseach. Chuireas isteach am’ aice sa charáiste bheag é, agus thugas marcaigheacht abhaile dhó. Bhí an fear bocht ana bhuidheach.
Chromamair ar chaint. Chromas-sa ar bheith ag cur
