Pagarnmuanen, adda nangngeg nga aweng a makatitileng: dagiti babbai imkisda ket inapputda dagiti laplapayag da. Ni ngamin nagseminarista nga Albino pinuyutanna iti amin a pigsana ti tangguyob a sara ti nuang. Ti katawa ken ti ragsak nagsublida, dagiti matmata a nalapunos kadagiti lulua, rimmagsakda.
—¿Apay, kayatnakam a pagbalinen a tuleng, ereje?—inyikkis ni ikit Isabel.
—¡Apo! —simmungbat daydi nagseminarista, a sidedengeg: —nangngegko ti sarita a maysa kan a napanglaw nga agtangtangguyob, idiay igid ti karayan Rhin, gapo la iti inna panamaguni iti tangguyobna, nakaasawa iti maysa a balasang a nabaknang ken natakneng.
—¡Pudno! ti agtangtangguyob sadi Sackingen!—innayon ni Ibarra, a dina ket nabalin ti di rimmaman iti daydi baro a ragsakda.
—¿Nangngegyo! —intuloy ni Albino; —siak kayatko a padasen, bareng kasta met ti gasat ko.
Ket inna manen pinuyutan a napigpigsa pay daydi naaweng a sara, nga inna inggagara nga inyasideg ti murdongna kadagiti laplapayag dagiti babbalasang nga adadda manen a inda nagliday. Kas kadawyan, adda bassit a kibor a pinataud toy; dagiti inna inda pinagtalna, a ginalpagalpak kadagiti sinsinelasda ken kinuddukuddot.
—¡Annay! ¡annay! —kunkunana a pikpikpikenna dagiti taktakiagna.—¡Daytoy man ti pakapnekan iti kaadayo ti Pilipinas iti igid ti Rhin! !Oh temporal, oh mores (O al-aldaw! o kadkadawyan!) ¡Adda inda pabaknangen, ket adda met inda sinelasen!
Isuda aminen agkakatawada, pati payen ni Victoria, nupay kasta, ni Sinang, a naragsak ti panagmatmatana, inyarasaasna ken Maria Clara:
—¡Naggasatkan! jAy, uray siak agdaniwak kuma met, no kabalinak!
Ni Andeng inbagana a sidadaanen ti tayab a umawat kadagiti ik-ikan a sangaillienna
Daydi bumaro, nga anak ti agkalkalap. immuli, ngarod, iti
rabaw ti bubo, nga adda iti murdong a kailetan ti pasabing, iso a
mabalin kuma a pangisuratan iti Lasciate ogni speranza voi ch’ entrate,(1) no dagiti daksanggasat a ik-ikan ammuda kuma ti agbasa
___________
1 Awan inanamayon, dakayo a sumbrek ditoy.