Jump to content

Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/57

From Wikisource
This page has been validated.


39
SI KABESANG' TALES


sang pagkabutáng, nakasayod silá nga ang mga prayle sa ila mga palatukorán indì makapanag-iya sang mga pagkabutáng, apang nahibal-an man nila nga ang mag-abót gikan sa malayo, matabók sa kadagatan sa isá ka destino nga ang pagtigayon sang palangakòan tuman kaiwat, magtuman sang katungdanan sa labing' maayo nga katuyoán kag dulàon lamang tungód nga ang isá ka indyo naghunâhonà nga ang hustisya dapat tumanon sa dutà subong sangsa langit, isá man inì ka kaisipán! Silá may mga panimaláy kag sa kamatuoran labí nga nagkinahanglan sangsa panimaláy sang amó nga indyo: ang isá may isá ka ilóy nga pensyonán kag anó ang butáng nga labí ka balaan sangsa magsagód sang isá ka ilóy? Ang isá man may mga útod nga lunsay kalaslon, kag ang isá pa gid, may madamò nga kabataan nga magagmay nga naghulolát sang tinapay katulad sang mga butó sang pispis sa pugad kag magakalamatay sing wala'y duhadoha sa masunod nga adlaw kon ang iya nadestinohan magpabayâ sa iya; kag ang kubós sa ila, ang kubós may isá ka asawa didto sa malayô, malayô kaayo, isá ka asawa nga kon indi makabaton sing pensyon bulanbolan mabutáng sa malisód... Kag ang amó tanán nga hukóm, mga tawo nga may ipalatugsiling nga may labing' matinlò nga pamatasan, naghimò sang tanan nga masarangan nila sa pag-alungáy, nga si Kabesang' Tales magbayad sang balayran nga ginapangayò. Apang si Tales, subong sang tanan nga may kubós nga ipalatugsiling, sang makità niya ang katarungan, amó na ang iya ginpadulongan. Pinangayò niya ang mga pamatùod, mga dokumento, mga papel, mga título, kag ang mga prayle walâ gid siní bisán isá kag ang ginpasandigán lamang nila amó ang ila pagkamapinatumbayàon sang nagligad.

Apang si Kabesang Tales nagsabát:

—Kon akó sa tanán nga adlaw maghatag sing limós sa isá ka imol sa paglikáw nga gamuhón niya akó sin-o ang mapilit sa akon sa ulihe nga dayunon ko ang paghatag sa iya kon abusahan niya ang akon pagkamaluluy-on?

Kag halín didto walâ sing makakuhà sa iya kag walâ sing mga pamahog nga saráng makapahadlok sa iya. Walâ sing pulós nga si gobernador M. . . tungód nga nagkadto sa paghambal kag sa pagpahog sa iya; siá sa tanán nagsabát: