گل شڪر/ش
۳۳۷ - شڪر ڪر صحيح، ته توئي سان تُوه ٿئي.
توه يعني مهرباني؛ پهاڪي جو چوڻ وارو ڌڻيءَ جو ويساسي ٻانهو ڏسجي ٿو، جو ڌڻيءَ جي شڪرانه ڪرڻ جي ساک ٿو ڪري. اها ڳالهه سچ آهي، جو شڪرانه ڪرڻ واري تي ڌڻي گهڻي مهرباني ڪري بخششون ڪندو آهي. فارسيءَ واري پڻ چيو آهي:
ترا مال و نعمت فزايد ز شکر،
ترا فتح از در در آيد ز شکر. شڪر ڪرڻ مان تنهنجي دولت ۽ مال وڌي؛
شڪر ڪرڻ کان تنهنجي سوڀ ٿئي.
۳۳۸ - شينهن اڳيان لڪڙي اڇلڻ سولي، پر وري کڻڻ اولي آهي.
جيڪڏهن ڪو شخص شينهن جي اڳيان ڪاٺي اُڇلي، ته اُڇلي سگهي؛ پر وري اها ڪاٺي کڻڻ ڪم گهري؟ تنهن وانگي پاڻان ڏاڍي اڳيان ڳالهه ڪرڻ سٿري آهي، پر جيڪڏهن پوري نه هئي ته سندس پورائو اهنجو آهي. تنهنڪري گهرجي جو ڏاڍي اڳيان ڳالهه ڪجي، ته اڳ پوءِ ڳڻي ڪجي، نه ته ماٺ ڀلي. فارسيءَ واري جو چوڻ آهي:
ندارد کسي با تو نا گفته کار.
و ليکن چو گفتي دليلش بيار. جاسين نه ڳالهايو اٿي، تاسين ڪنهن جو توسان ڪم نه آهي،
پر جڏهن ڳالهايئي تڏهن پورائو آڻ.
۳۳۹ - شينهن نه ڏيکيا ته ڏيک ٻلاڙا، چور نه ڏيکيا ته ڏيک سونارا.
هن پهاڪي مان ٻيو ڌار مطلب ڪو نه نڪري ٿو، مگر جهڙوڪي ٻلي ۾ گهڻا آريکڻ شينهن جا آهن، تهڙو سونارو پڻ چوريءَ يعني سون رُپي ۾ مٺ گڏڻ لاءِ پڌرو آهي. سياڻا چوندا آهن، جو سونارو ماءُ ڀيڻ جي مڻئي مان به نه گسي، هڪڙو مثل ياد آيو اٿم:
ناري جو مختيارڪار هوس، تن ڏهاڙن ۾ راڻاهوءَ مڪان ۾ بيکي نالي سوناري کي عينڪ جي ڇلي جوڙڻ لاءِ ٿوري چاندي ڏنيم. چيومانس جو منجهس مٺ نه گڏج، ته ان جي بدران مزوري واڌو ڏيندوسانءِ. تڏهن کلي چيائين، جو ڏهوڻو پورهيو ڏيندين، ته به مائٽن جي پَر ڪين ڇڏينديس، ڇا کان جو جاسين اُهو ڪم نه ڪريون، تاسين برڪت نه پوي. هاڻي ويچار کپي ته جڏهن سونارن کي اها پڪ آهي، تڏهن پهاڪي واري جي خيال ۾ ڪهڙو ڦير آهي؟