Jump to content

ဝဳကဳဗလာဲ: ဝဳကဳဂလာဲ ဟီုဂှ် မုရော

From Wikisource
This page is a translated version of the page Wikisource:What is Wikisource? and the translation is 100% complete.

မုက်လိက်ဏအ် လဴထ္ၜးကဵု ပရူဝဳကဳဂလာဲဂှ် ဒှ်မု ကေုာံ ဟွံဒှ်မု၊ တုဲ ဗီုတၞဟ်ခြာ ကုပရဝ်ဂျေတ် ဝဳကဳမဳဒဳယာတၞဟ်တအ်ရ။ ပ္ဍဲမုက်လိက်ဏအ် ဗၟံက်ထ္ၜးကဵု ဆၜိုတ် ဗွဲခမၞန် ဟေင်ရ။ ဗွဲတြးဂှ် ဆက်သဳကၠဳကေတ် ပ္ဍဲမုက်လိက် မဆေင်စပ်တအ်ညိ။

ဝင်

ဝဳကဳဂလာဲ ဂှ် ဗွဲကိုပ် ပ္ဍဲအခိင် မစကၠောန် ကမၠောန်ဏအ်ဂှ် ကဵုလဝ် ယၟု "Project Sourceberg" (စကာလဝ် ဝေါဟာရ "Project Gutenberg") ရ။

ပရဝ်ဂျေတ်ဂှ် စချဳဓရာင် ပ္ဍဲအခိင် ဂလာဲလိက်တအ် စပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲps.wikipedia.orgရ။ "PS" ဟီုဂှ် ဒှ်ဂလာန် ခမၞန် "primary sources" ဟွံသေင်မ္ဂး "Project Sourceberg" နကဵု ညးရနုက်ဗပေင်တအ်တုဲ ထုဲအာကဵု ကုဒ်အရဝ်ဘာသာ ပါသတဝ် ပ္ဍဲ ဝဳကဳပဳဒဳယာ ရ။

Project Sourceberg စကလိဂွံ URL ယာယဳ ပ္ဍဲ နဝ်ဝေမ္ဗာ ၂၄၊ ၂၀၀၃ (http://sources.wikipedia.org) တုဲ လိက်တအ် သီုဖအိုတ် နူကဵု ps.wikipedia.org ပြံင်စုတ် ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ရ။ သၠာဲယၟု ပရဝ်ဂျေတ် နဒဒှ် Wikisource ကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲ ဒဳဇြေမ္ဗာ ၆၊ ၂၀၀၃။ ၜိုန်ရ ပရဝ်ဂျေတ်ဂှ် သၠာဲ ယၟုကီုလေဝ် စဵုကဵု စိုပ် ဂျူလာင် ၂၃၊ ၂၀၀၄ ဂှ် ဆက်နွံဒၟံင် ပ္ဍဲဒဝ်မိန်တြေံဂှ်ရ။

အပ္ဍဲ ပွိုင် ၜါ သတ္တာဟ ပရဝ်ဂျေတ်စ ပ္ဍဲ(sources.wikipedia.org)ဂှ် မုက်လိက် ၁၀၀၀ ပြင် ခၞံဗဒှ်လဝ်ရ၊ ၜိုတ် ၂၀၀ ဂှ် နဒဒှ် လိက်ပရေင်ဂှ် စၟတ်သမ္တီဂွံရ။ ပ္ဍဲအစ သၞာံ ၂၀၀၄ ဂှ် မုက်လိက်ဂှ် ညးလွပ် ၁၀၀ တၠပြင်ပြင် စုတ်လဝ် စရင်။ စိုပ်ဂိတု ဂျူလာင် ၂၀၀၄ ဂှ် လၟိဟ်လိက်ပရေင် ဒှ်အာ ၂၄၀၀ တုဲ ညးလွပ် ၅၀၀ ပြင်ရ။

ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် နကဵု မာဲ ပ္ဍဲ မေ ၁၂၊ ၂၀၀၅ ဂှ်တုဲ တုပ်စိုတ် ရေင်သကအ် သွက်ဂွံ ဆက်ကၠောန်ပ္တိတ် အရေဝ်ဘာသာတၞဟ် နကဵု ဒဝ်မိန်လစှ်ေ၊ ကဵု အခေါင်ဂိုင်ဒေပ် လိက်တအ် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳညးတအ်ရ။ သွက် အရေဝ်ဘာသာတၞဟ်တအ်ဂှ် စကၠောန် ဒဝ်မိန်လစှ်ေ ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် ၂၀၀၅။ မေ ၁၈ ကြဴနူ ဖျေဟ်မာဲတုဲ လိက်ပရေင် ပ္ဍဲ ဝဳကဳဗလာဲ ဒှ်အာ ၂၀,၀၀၀ ရ။

ဆက် ဗှ် ပ္ဍဲ:

အရေဝ်ဘာသာ ကေုာံ တြာဲ

ဝဳကဳဂလာဲဂှ် ဒှ်ပရဝ်ဂျေတ် အရေဝ်ဘာသာနာနာမွဲရ။ လိက် ကေုာံ တြာဲ နူကဵု အရေဝ်ဘာသာတၞဟ်ဟ်တအ် ဟွံကလိဂွံ ဒဝ်မိန်လစှ်ေဏီတအ်ဂှ် ချူပ္တိုန်စုတ် ဂွံ သီုဖအိုတ်ရ။

ပွမ ပခံက်လဝ် ကဵုလေန် ကေုာံ ဖျေဟ်စွံ ကဏ္ဍ လိက် ကေုာံ တြာဲတအ်ဂှ် ကိစ္စဇၞော် ဗွဲမလောန်၊ ကာလဂှ်ဟေင် ဇၟာပ်မၞိဟ် ဂွံဂၠာဲစ လောဲသွာရ။

မိက်ဂွံ တီ ပရူ အရေဝ်ဘာသာ ကေုာံ တြာဲမ္ဂး ဆက်ဗှ်ကေတ် ပ္ဍဲ:

တင်ဂၞင် သွက်အရေဝ်ဘာသာ မနွံဒၟံင် ကုဒဝ်မိန်လစှ်ေတအ်ဂှ် ဆက်ဗှ်:

မုပိုယ် မပၠုပ်ရော?

အရာ ပိုယ် မပၠုပ် တအ်ဂှ်:

  1. ဂလာဲလိက် တင်ဂၞင် နကဵု အစာချူလိက်လဵု ဟွံဂွံ ပ္တိတ်လဝ်ဏီ။
  2. တြာဲ နူကဵု ဘာသာသအာင်။
  3. လိက်သက်သဳ မလုပ်ဝင် မဆေင်ကဵု ဍုင်/ဂကူ ကေုာံ ဂၠးတိ။
  4. စရင်ပြကိုဟ် မစကာလဝ် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳဗလာဲ။

သွက်ဂွံ ရနုက်ဗပေင်စုတ်ဂှ် ပိုင်ခြာလဝ် ဟွံမဲရ။

မုပိုယ် ဟွံပၠုပ်ရော?

တင်မစၟတ်သမ္တီလဝ် လိက် မဟွံပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲဝဳကဳဗလာဲဂှ်

  1. အရာ မဖံက်ပလီု တၠမူ
  2. တမ်လိိက် မချူလဝ် နကဵု ညးမရနုက်ဗပေင်မွဲမွဲ သွက် ပရဝ်ဂျေတ်ဏအ်။

ဣဏအ် ဒှ်ဗွဲအပြောမ် အရာမစဵုဒၞာလဝ် သွက်ဟွံဂွံပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳဂလာဲရ။ အရာတၞဟ် ဟွံကိတ်ညဳ ကုသၞောတ်ဝ်တအ်လေဝ် နွံမာန်ဒၟံင်ဏီရ။

ဝဳကဳဂလာဲ ကဵု ပရဝ်ဂျေတ်ဝဳကဳမဳဒဳယာတၞဟ်ဂမၠိုင်

ဝဳကဳဂလာဲ ဟွံသေင်မ္ဂး ဝဳကဳလိက်ကၞပ်?

အရာတၞဟ်ခြာ အကြာ ပရဝ်ဂျေတ်ၜါဂှ်ဏအ် ပါ်ခြာ လောဲဒၟံင်ရ။

  • ဝဳကဳဂလာဲ ဂှ် စွံအာရီု ပ္ဍဲကိရိယာ မတက်ပ္တိတ်လဝ်တုဲတုဲ ကီုရ။ ဝဳကဳဂလာဲဂှ် နဒဒှ် တိုက်ဗွဟ်လိက် သွက်ညးဍုင်ကွာန်မွဲ ဗီုဏအ်လေဝ် စၟတ်သမ္တီဂွံဒၟံင်ကီုရ။
  • ဝဳကဳလိက်ကၞပ်ဂမၠိုင် ဂှ် ဒှ် ကိရိယာ မစၞောန်ပညုင် မချူလဝ် နကဵု အလဵုဇကု ညးမရနုက်ဗပေင် (ဥပမာ နဲကဲ ဗ္တောန်၊ လိက်ဗွဟ် ပ္ဍဲတန်ဗတောန်၊ ကေုာံ လိက်စၟတ်သမ္တီဂမၠိုင်)။

ဆက်ဗှ် ဝဳကဳဗလာဲ ကဵု ဝဳကဳလိက်ကၞပ် ယဝ်ရ မိက်ဂွံတီ လှဲလှဲလးလးမ္ဂး။

ဝဳကဳဂလာဲ ကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာ?

ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ် ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ၊ ဝဳကဳဂလာဲဂှ် ဒှ် တိုက်ဗွဟ်လိက်။ ဝဳကဳပဳဒဳယာ နွံကဵု လိက်ပရေင် ပရူ လိက်၊ ဝဳကဳဂလာဲ ဂှ် နွံဒၟံင် ဇကုလိက်။ သီုၜါဂှ် နွံကဵု စရင်ပြကိုဟ် ကေုာံ ကိရိယာ အစာကဝိရ။

ဂီုကၠီု မုက်လိက်ဂမၠိုင်

မုက်လိက်ဝဳကဳဂမၠိုင်တအ်ဂှ် ဖန်ဗဒှ်လဝ် ကိုန်ဂစိုတ် ဟွံသေင်၊ ကဵုလဝ် ဒၞာဲသွက်ဂွံ ဆက်ဖၠဲပ္တိတ်ရ။ ဥပမာ လိက်ပရေင်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲ ဝဳကဳပဳဒဳယာ ကဵု စမၞောန်ဗတောန် ပ္ဍဲ ဝဳကဳလိက်ကၞပ်။

အရာတၞဟ်ခြာဂှ်၊ ဝဳကဳဂလာဲဂှ် ဒှ် တိုက်ဗွဟ်လိက် မနွံကဵု လိက်ဂမၠိုင်တုဲ လိက်တအ်ဂှ် တိတ်လဝ်တုဲတုဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ လိက်တအ်ဂှ် ပြံင်လှာဲဒၟံင် ဟွံသေင်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ မုက်လိက် မနွံ ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳဂလာဲဂှ် သ္ဒးကၟာတ်လဒဵုလဝ် ညံင်ဟွံဂွံ ပလေဝ်ရ။ ယဝ်ရ မိက်ဂွံ ပလေဝ်မ္ဂး သ္ဒးလုပ်သဳကၠဳ ပ္ဍဲ မုက်လိက်ဓရီု ဟေင်ရ။

နနဲသာ်ဏအ်ဂှ်ရ ဝဳကဳဂလာဲဂှ် တုပ်ဒၟံင် ညံင်ကဵု ဝဳကဳပရိုင်၊ မနွံကဵု ပရေင်စဵုဒၞာ သွက်ဂွံ ကလေင်ပလေဝ်ဒါန်တုဲ ပရိုင်တြေံဂှ် ဂိုင်ဒေပ်လဝ် ပ္ဍဲစၟတ်သမ္တီ သွက်တင်ဂၞင်ဝင်ရ။

NPOV

Neutral Point of View ဟီုဂှ် ဒှ်လညာတ် မဟွံဗက်မုက်မွဲတုဲ ဒှ် စဳပၞောန်အဓိက ပ္ဍဲ ပရဝ်ဂျေတ်ဝဳကဳမဳဒဳယာ သီုဖအိုတ်ရ။ လိက်တမ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဟွံမဲပၟိက် သွက်ဂွံပါ်ပါဲ ပ္ဍဲကဵု စဳပၞောန်မဟွံဗက်မုက်ဝွံရ။ ဆၜိုတ် မကလေင်ပ္တိတ် အတိုင်တြေံဂှ်ရမ္ဂး ဟွံၜက်အာ နူကဵု ပွမဗက်မုက်ရ။ မစုတ်ပၠုပ် ပ္ဍဲကဵု ဒၞာဲမဒှ်ဒၟံင် အရာမဗက်မုက်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ကလေင်ပ္တိတ် ဆဒၞာဲမဗက်မုက်ဂှ်သၟးမ္ဂး ဟွံကိတ်ညဳ ကု လညာတ်မဟွံဗက်မုက်ဝွံရ။

ပ္ဍဲကာလ မဆက်မိတ်ပၠုပ်စုတ် ကိရိယာ/လိက်မွဲမွဲကီု ပသောင်ကလး လိက်မွဲမွဲကီုမ္ဂး ပွမဟွံဗက်မုက် NPOV ဂှ် သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲစိုတ်လၟိုန်ကာလထေက်ရ။

တၠမူဂမၠိုင်

သၞောဝ်တၠမူဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲ ဝဳကဳဂလာဲ ညံင်ရဴ ပရဝ်ဂျေတ် ဝဳကဳမဳဒဳယာတၞဟ်တအ်ကီုရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာဏအ်လေဝ် သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲစိုတ်ကီုရ။

စပ်ကဵု သၞောဝ် တၠမူတုဲ ဆက်ဗှ်ကေတ် ဗွဲသၟဝ်ဝွံညိ။