Tik nulik
‚Jozef Scrubbins‛ äbinom stonicöpan, älabom bäldoti yelas kildeglul, jimatani, cilis lul, e vigamesedi legudik.
‚Jozef‛ äsufom ye malädi, kel äsmalükumon ön mafäd veütik kädi okik. Älabom sevabo seni tu gretiki fena in lögs okik. Bi no älekonfidom medinis pipätöl, ämedinom oki nomiko in bötädöp: „Jevod flitöl“ su gulöp.
Zuo äcedom, das no äfölom vokedi okik, imutomöv vedön nolan. Semikna älabom tikodi ad vedön dugan pöpa, ab pos atos ätüvom ai, das cal in glüg öbinonöv gudikum pro om.
Tü soar seimik, kü böb omik no ädälon ome ad remön medinis, änüstepom ini bukemöp pöpik glatik, ed äloenom buki. Tiäd äbinon: „Tikolöd dö on! ed ogetol oni“, e pilauton fa Lamerikänan ko tituls mödik.
Bi ‚Jozef‛ nu älabom cedi no löliko neverätiki, das in Lamerikän tituls äbinons ze nejeriks, tituls su buk pimäniotöls äbinons lindifiks pro om, ab tiäd it buka äpliton bo omi. Büä ägolom ün soar et lü bed, ifireidom löliko buki. Seiliko äsäklotom oki ed ästepom ini bed. Jimatan omik äkodidof seili omik negidetiko maläde kösömik omik. Ün neit et ädrimom dö buk, ed ägalikom telna, dubä äsagom laodiko: „Binob saunik e liegik: Natemolöd dibätiko! ed ogteol dinis valik.“ Atos äbinon bal magivafomülas se buk.
Ün göd fovik äbinom so stilik, das jimatan omik sekü kelied tio igivof ome moni pro väret bira; ab poso äbetikof, das cils äneodons klotis, e das demü atos ämutof vobön töbidiko.
Ven ‚Jozef‛ pos janed äseidom oki ko logs färmik sui stul okik foi fil, ‚Eliza‛ äsäkof ome, va äsenälom oki no gudiko. Eli „u te soafol-li?“ äsevof ad taetön nog ebo timo.
„Buk et binon kod,“ ‚Jozef‛ ägespikom.
„Buk kinik-li?“ ‚Eliza‛ äsäkof stuniko.
„Keli eramenob ädelo. Emaifükon logis obik. If te skilükobs lanöfi obsik, tän no nedobs duinön laiduliko vobi koapik töbidik. Mutobs te betikön vemöfiko utosi, kelosi vipobs ad dalabön, e leküpälön me tiks obsik ad atos, e fino getobs osi. Suemol-li osi?“
‚Eliza‛ no äsuemof osi, ed ägespikof takediko: „Ag! Kred obik tefü atos binon pülik. Etikob ya nämöfiko dü vig lölik dö klots nulik pro cils, ab ai no vilons kömön, klu ozesüdos, das mutob meritön onis me vob. Nen vob dagetoy nosi.“
„Atos binon lölöfiko veratik,“ ‚Jozef‛ äsagom, „ab mods difik dabinons ad vobön. Ol vobol me nams, e meritol suldis vel a düp. Man, kel plägom tiki nulik, vobom leigo töbiko, e ba nog töbikumo ab me lanöf okik. Nu oprimob ad lärnön atosi.“
„Atos binon-li kod, das äseadol brefobüo ko logs färmik?“
„Verätö! äjäfob me leküpäl me tik, atos binon flagot balid; tän ito stöfikam sökon.“
„Ba no kanob leküpälön saidiko me tik obik, e sekü atos klots cilas no nog... lio bo enemol-li osi?“
„E-stö-fi-kons,“ ‚Jozef‛ ägespikom. „NO eleküpälol saidiko me tik. Nu oleküpälob me tik oba ad dagetön flonis degteltum in spälabank. Ologol, das ogetob onis; atos pesagon in buk. Tikolöd! ed ogetol osi. Natemolöd dibätiko!“
‚Jozef‛ äseilom, ed äprimom ad natemön so dibätiko, das äkanoy lilön osi domü nilädans. ‚Eliza‛ i änatemof mö naeds anik dibätiko. Fovo älenükof mänedi okik, ed ämogolof. Dub lienäd fümälik muda ofik äkanoy logön kleiliko, das i of äleküpälof me tik okik.
Ven ägekömof pos düps kil, ‚Jozef‛ no äbinom in dom. Fön ikvänikon, ‚Eliza‛ äfilidof dönu oni, e ven latikumo pos düp lafik cils äkömons de jul, fided onsik binädöl me pötets e svinapin äblümon. Ün vig et käd no ädälon ad remön miti.
Boso latikumo ‚Jozef‛ äkömom lomio,. Idunom spatili ko nilädan okik: ‚Ben Smith‛, kel i äsufom lögis fenik. Klülabiko ‚Ben‛ älabom böbi pifulüköl, ibä ‚Jozef‛ äsmelom ma medin palöföl okik. Jimatan ela ‚Ben‛, kel i äsegolof ad vobön, äbinof pösodil lunedik, e päslüdof kludo fasiliko ad degivön moni. Bi ‚Eliza‛ äbinof gretik ä nämik, ‚Jozef‛ ad pid okik neai äkanom gebädön blöfastabis, kels ägebidons lü ‚Ben‛.
‚Jozef‛ äseidom oki, ämüfom stuli okik nilikumo lä tab, ed ästebedom takediko bovedi okik. Nen mijästid me lienäd bal, ‚Eliza‛ äbleibof seadön e logedön stediko föfio.
‚Jozef‛, kel primo äbinom nenspikamik sekü stun, äfägom fino ad vögön me lineg svelik: „Getob-li nu suno pötetis?“
„Finedons“, ‚Eliza‛ ägespikof.
„Kisi atos sinifon-li?“ ‚Jozef‛ äsäkom vutiko. „Evedol-li lienetik?“
‚Eliza‛ älesedof cilis plödio ad pledön, ädekluinof mudi me lebavet okik, ed ägespikof meditölo: „Balan dunon so, e votan dunon votiko. Emeritob samo ägodo moni pro pötets, klu labob gitäti tefü ats. Ol vobol töbiko ön mod votik, klu labol i gitäti ad merit lönik olik. Leno taob, das dakipol pro ol it vali, if plöpol ad leadön stöfikön miti, bödemi e Jampänavini, ibä fidön mödiko igo seimna no binos sanabik. Sio okotenobs ad fidön pötetis ko svinapin. Fe jinos lü ob, das agödo no etikol dö Jampänavin; buikumo labol smeli bira. Fümiko at kanon pastöfükön fasilikumo.“
‚Jozef‛ älöädom prüdiko, ägolom ko steps boso nefümiks lü jimatan okik ed ätovom puni okik. Ab no äflapom. Neflen ivotükof okmeugi. PLas drefön zeili, kel äbinof so plitiälik ad no mufükön oki, ‚Jozef‛ ägetom ko näm gretik sui nud okik stabüli skala ferik, keli ‚Eliza‛ igleipof len gleiped.
Fovo log nedetik omik äseivon so legudiko puni detik jimatana okik, das älogom[1] donikön lanöfo reini spagas nidik. Pos atos ‚Eliza‛ äjoikof gleipedi skala ko näm so gretik ta topäd stomäga omik, das ähokom dü timül, ed ädofalom blegikölo.
Dub atos äsufükom neflene topi nenherik löpo su kapasömit okik. Ko flap kuratiko pizeilöl skal ädrefon oni, e ‚Jozef‛ äfalom lunatenoto sui glun.
‚Eliza‛ ägolof lü ramar, ägekömof ko berolöm, ed äprimof nu fefiko. Ba no binos spotik ad flapön mani, ven seatom su glun, ab nu no äbinos tim pötik pro ladäladods. ‚Eliza‛ ikeküpälof zeili fümik, e zeil at äsaludükon medis.
Binos stunüköl, kisi kanoy dagetön medü berolöm, ifi no voboy nolaviko, ab ko süad, ed if viloy lezedön senälis dü yels mödik in seil pitaetölis.
Ünü foldil düpa efinükof vobi. ‚Eliza‛ ätränof mani nenvilik lü kvisinöp ad leadön sevälöfikön omi, ed äseidof oki fovo ad staudön. Ven atos ijenon, ladäl ofik äsofikon dönu. Ägolof lü kvisinöp, ätovof mani, äblinof omi lü löpacem, äsäklotof omi, älavof ed äflabülof vunis omik, ed äseitof omi ini bed.
Ün soar et ‚Ben Smith‛ äkömom dü timül. Ävilom spatön boso ko ‚Jozef‛, üf öplöpomöv ad getön moni anik de jimatan okik. Ad pid vemik okik älelilom ye, das flen omik idagetom süpiko glepädi gripa, ed ämutom luveratiko blibön in bed dü dels anik.
‚Eliza‛ älogof seimna xamölo eli ‚Ben‛, ed ädagetof süadi, das ökanoföv bemastikön i omi. Sosus uskilükof oki boso, olofof vome ‚Smith‛ dünis okik.
Tü del fovik, ven iblinof ome büli anik pro janed omik äseidof oki sui bed ela ‚Jozef‛ ed äküpetof: „Espikob agödo ko söl: ‚Montrose‛, kel binom febädacif in stonibreiköp, ed atan epromom obe ad givön ole laidacali, if vilol bleibön vobön nomiko, e no plu drinön. Epromob ome, das ögudükumol kondöti olik. Promi et vilol-li bo fölön fümiko?“
‚Jozef‛ älabom te logi gebidik bal, ed at äbinon zuo te lafiko maifik. Ga ägespikom ko loged vutik: „Si! ofölob promi votana, efe zuo nog promi jimatana obik!“
„Atos binonöv jenöfiko gudikün pro ol,“ ‚Eliza‛ äsagof.
‚Jozef‛ no ägespikom.
‚Eliza‛ ätovof nami okik. Ädunof atosi te ad moükön herili se mud okik, ab ‚Jozef‛ no äfägom ad logön gudiko, ed ämisuemom osi. Ätordom kobio, ed ästeifom ad tirön tegedi love kap okik.
„Odunob atosi,“ ätonos fovo fibiko se mud omik. „Ogudükumob kondöti obik. Dü lunüp no ebinob himatan gudik pro ol, o ‚Eliza‛! ab okudob, das vedos gudikum.“
Abinos klemed stipü benäd u nebenäd.
„Tän atos binon gudik,“ ‚Eliza‛ äsagof. „Leküpäl at me tik binon ga din magifik. Edagetol ya dub on lecedi lölöfiko votiki lifa. Soäsä ya esagol, flons degteltum okömons fümiko... pato, if primol ya büo ad vobön demü atos. If vobol in stonibreikoöp, i kanol meditön dö benosek, e natemön dibätiko, vo-li? Tü timül at no kanol dunön atosi, bi labol valöpo doli sekü leküpäl me tik oba, kelosi edunob ädelo. Vö! ünü vig obinol sio döna saunik!“
‚Eliza‛ äblegükof oki lvoe om, ed äkidof omi su flom omik: top logädik teik, keli äkanof kidön, bi logod lölik omik pivilupon ini flabülod.
„O ‚Eliza‛!“ ‚Jozef‛ äsagom pos timül.
„Si! Kis dabinon-li?“
„Vilol-li geblinön asoaro buki at?“
Tüi timül, das äslipikom, ‚Eliza‛ älielof murülön omi: „Binob nulälik, va lautan buka at matom-la.“
‚Eliza‛ äbinof i nulälik tefü atos, ab äniludof: no, ibä voms Lamerikänik plägofs mödiko spoti.
NOETS. (Vükifonät)
- ↑ Bükapök; pla: äloegom.
Se Volapükagased pro Nedänapükans 1952, Nüm: 5, Pads: 19-20, Nüm: 6, Pads: 22-24; 1953, Nüm: 1, Pad: 3.