Telkomip in dag

El ‚Fairfield City‛ äbinädon ettimo - ün yel: 1912 - te me degat domas‚ fovo me selidöp ä potöp e lotidöp labü bötädöp e birasälun; val pibumon me boeds e vefedatün e zänodü präriy, se kel tons valasotik äkömons dü neit.

Ün del semik man nulik äpubom in ‚Fairfield‛: Linglänan. Älükömom ko trök smalik, ed äloatom in lotidöp cemi, ab nek äsevon sekü kod kinik. Äbinom man küpädik. Gödo ämogolom ko trökil oka, e soaro äkömom dönu lomio ko on‚ ed atos äjenon so ün del alik. Koledi okik äkeblinom ko ok, e sänedi äfidom kuratiko tü düp jölid soara in lotidöp in cem oka. Kuratiko tü düp degid äkömom donio, ed adrinom väreti ela ‚whisky-soda‛‚ tän äbexänom dönu tridemis, ed änüfärmükom oki ini cem oka. Äsümedom vo glok, ed äspikom ko nek. Sekü kod at oy äspikoy dö om. Äbinom ai in ged; äpolom klotemi gedik, häti gedik e glufis gedik. Isäkom, va ban ädabinon in lotidöp. Nö! at no ädabinon. Pos dels kil päked äkömom pro om, ed in at gumasail äbinon. Atos valik äbinon vemo küpädik‚ e bötädan ädajonom menes valik gumasaili, ven gedikan no äbinom in cem oka. Balan äcedon omi nativestigani, votikan fotografani. Fino äbalädikoy, das äbinom nouban mu cädik se ‚London‛ ä leliegik. Säkäd at ye neai päkleilükon.

Linglänan nu älödom sis vigs kil in lotidöp, äjeifom oki ün del alik, ämeikom bani de gumasail‚ äsegolom aldeliko, ed ädrinom alsoaro eli ‚whisky-soda‛ oka in bötädöp. Tü soar lätik mula äkonflitikom ko el ‚Joe Atkins‛.

El ‚Joe Atkins‛ äbinom ma seväd valöpik komipiälan ä heroedan me rövulapistul, ven äbinom „in ladälod pötik“. Äbinos täno riskodik ad kofön omi. Tü peladels älümonitom ko flens oka de el ‚Morrisonranch‛, ed äbinom täno ti ai „in ladälod pötik“. Man at äbinom mirepütik.

Fo lotidöp els ‚cowboys‛ änexänoms, ed äfimatanoms jevodis püfik oksik len stütastafäds yala. Täno lotans mödkiün älüvons spidiko bötädöpi e birasäluni‚ kelis el ‚Joe‛ e flens oka sekü atos äkanoms gebön löliko te pro oks it. Linglänan ye no äbinom dredik. Güö! äklülädos, das äbinom man diabilik. Lotidöpan äcedom zesüdiki ad nunedön omi, bi äbinom nulan in topäds at, e no nog äsevom eli ‚Joe‛. Linglänan äsagom nosi, ab kuratiko tü düp degid änexänom ma kösöm ve tridem ed änüstepom ini bötädöp. Äbinom fe ga Linglänan. Bötädöpan nägärik iblotikom po bötädatab, ibä el ‚Atkins‛ äbinom „in ladälod pötik“‚ ed ipladom rövulapistuli oka foi ok. Ün timül at söls ye äjäfoms jäfädiko me jedam yegas valasotik lü flad vagik‚ kel as zeilamapün pipladon sui killögäd. Ven Linglänan änüstepom, ästopedoms; nog neföro ilogoms omi.

Linglänan ägolom takediko lü bötädatab‚ e nägär älükripom ad migön ön spid gretikün eli ‚whisky-soda‛. Täno äblotikom dönu po bötädatab, ed el ‚Joe‛ äsagom vemo laodiko: „Soari gudik! o söl!“ Linglänan igo no änutom. ‚Joe‛ ästutom su bötädatab, ed äpledom me rövulapistul oka, äseirom vafi su doat bal‚ äjedom oni löpio, ed äfanädom oni täno dönu. Lekläravifiko äjütom lü flad seimik, ... brekö! ... Glätacips äjutons züöpio. Nägär ädremom äsä rid. Linglänan ätovom väri oka.

„Prüdolöd!“ ‚Joe‛ ävokädom. Brekö!... Linglänan äkipom nog te lögädadili vära in nam oka. Els ‚boys‛ äflapoms ledroliko sui kiens oksik.

„Väri votik!“ Linglänan äsagom takediko, äsüramenom pokasärvätüli oka, ed äsäluimükom oki. Süpo äbinos lestilik. Ab el ‚Joe‛ ästanom len bötädatab, ed äpledom me rövulapistul oka.

Linglänan äprimikom ad drinön se vär telid, keli nägär iblümükom ön dredäl gretik‚ ed ‚Atkins‛ ätovom rövulapistuli. Linglänan äzilogom, ed el ‚Joe‛ ägrinom ed äblegikom. Täno Linglänan ädoseidom dönu väri, ägleipom in pok oka, äsüramenom rövulapistuli nikelinik, ed äpladom oni fo ok sui tab. Büiko valikans äbinoms stuniks, tän ye äsplodülos: els ‚boys‛ äsmiloms deadio. El ‚Joe‛ äkipom häti äs jeläd fo bälid oka, ab Linglänan äblebom netupovik. Ätovom nogna väri. El ‚Joe‛ älüodükom rövulapistuli ed äzeilom. Linglänan ästebedom. ‚Atkins‛ äjütom. Jebs äzijutons. Sunädo Linglänan älabom rövulapistuli smalik in nam oka‚ ab no äkanom jütön, ibä lotidöpan ästanom po om, ed äfimakipom bradi omik.

„If söls viloms bejütön odi, begob oles ad dunön atosi no is, ab plödo!“

„O lesi!“ Linglänan äsagom. „e sunädo“.

Lotidöp ätopon len finot süta - balik in ‚Fairfield City‛ - e no änedoy golön fagiko. Te jüi top po gad. Äbinos goläd veratik; mens aimödikum äkömons lä on‚ ed ävilons logön, vio el ‚Joe‛ öceinom Linglänani ad sib, do äbinos ledagik. Ag! e kis fät gumasaila öbinon-li, keli man neläbik öposbinükom. Pitatedülan ämobom, das ösivoy goldafitis ad leadön svimön atis in on. Ägivoy Linglänane zigarüli ed äkleilükoy ome, das öneodom oni. Ed äfilidom oni, äsva äseadom koveniko in kluböp in ‚London‛. Man kioküpädik! Ba äpolom-la rövulapistuli oka te cogo in pok okik‚ e bo no äsevom-la igo, vio jütükoy dini somik.

Nu val äbinon blümik, e ventür äkanon primön. ‚Joe‛ ästanom ko bäk oka ta gadakiud, e Linglänan ko bäk oka äl präriy. Äleadoy binön soeliko omis. E täno äprimos: pa! brekö! pa!... jütikamatonät pos jütikamatonät. Pos atos äbinos stilik. „He!“ pitatedülan ävokom. „He!“ ägetonos. Äbinos mätarön voik demü lülogans mödik valik.

Linglänan ästanom takediko in fel, ed äsmökom zigarüli. El ‚Joe‛ ästanom ta gadakiud, ed ästörülom patrunakapsülis se patrunaspadäds rövulapistula. Linglänan ätovülom jotis oka. „No suemob bosi atosa“, äsagom. Äbinos nesuemovik pro om, das ‚Joe‛ nog älifom.

„Lio ekipol-li zigarüli? Geiliko-li? U flano-li?“ „Kikodo-li?“ Äplänoy ome eli kikodo. Äklülädos, das man ismökom zigarüli ... gudiko. Dü tim lölik ikipom oni in mud oka. Ekö! el [ pdp om gad äsmilom, e süpo valans äsmilons. Nu ibo val piklülükon. ‚Joe‛ klüliko ijütom ai detü e nedetü zigarül. No ilecedom Linglänani so nebadiniludiki. E das ga ibinom soik, ibinos benofät oma! El ‚Joe‛ ipladom zigarüli okik sui kiud. E nu Linglänan ijütom sovadiko lü zigarül. Ba ätikom ya lunüpo, no suemob, sekü kod kinik el ‚Joe‛ et no nog pijütodeidom.

„Ologobs naedilo brefüpilo“, lotidöpan äsagom. Ven ivestigoy medü lantär, nek plu äsmilon. Su kiud zigarül no plu äbinon, ab ätuvoy mudoti ona su glun. E dis plad, kö iseaton, hogs ädabinons in kiud, bal näi votik. Büiko änumoy te hogis zül. Ven älogoy gudikumo, äklülädos, das hogs kil äbinons boso gretikums ka votiks. Atos idavedon, bi glöbs tel inüdranons in plad ot.

El ‚Joe Atkins‛ ädajonom oki dönu in ‚Fairfield‛ pas pos muls kil. E täno nouban liegik se ‚London‛ ya sis lunüp imotävom.

Se Volapükagased pro Nedänapükans 1936, Nüm: 5, Pad: 33-36..