Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom II/Dobre
[ 68 ]Dobre, wieś i folwark, pow. radzymiński, gm. Rudzienko, par. Dobre. Pozycya płaska, ziemia zytnia I i II kl. Folwark należał przed [ 69 ]paru laty do dóbr Rudzienka. Przed nową regulacyą Dobre było miasteczkiem, należało do ziemi Liwskiej. (Starożytna Polska Balińskiegu, Tom I, str. 549). Zbudowane z drzewa w czworobok. Kościół nowy, staraniem parafian w r. 1875 wzniesiony, w stylu gotyckim, według planu budowniczego Podczaszyńskiego. Kościół jest pod wezwaniem S-go Mikołaja, założył go 1530 r. Jan Dobrzyniecki i Mateusz z Brzozowicy; parafia liczy 3,500 ludności. R. 1827 było tu 38 dm., 384 mk; r. 1860 liczyło 462 mk. Było to gniazdo rodu Dobrzyneckich, z których Jan podstoli zakroczymski otrzymał od Zygmunta I przywilej na założenie miasta na prawie niemieckiem w swych dobrach Ossówno. Później należalo do Massalskich, a od 1785 r. do Szydłowskich. Ludność trudni się rolnictwem. Dobra D. i Rudzienko razem składały się z folwarków D., Rudzienko, Rudno i Poręby, attynencyj osad młynarskich Rakowiec, Osęczyzna i Ołdakowizna, tudzież wsi; Rudzienko, Poręby, Ołdakowizna, Osęczyzna, Rakowiec Nowy, Rakowiec Stary, Antonia Walentów, osada Budki, osada Zdrojówka, Dobre, kolonia Dobre, kolomina Antonin; od Warszawy w. 49, od Radzynia w. 35, od Mińska w. 14, od rzeki Bugu w. 30. Rozl. dworska wynosiła m. 6,427 a mianowicie: folw. D. grunta orne i ogrody m. 439, łąk m. 148, pastwisk m. 15, lasu m. 69, nieużytki i place m. 20, razem m. 691. Płodozmian zaprowadzony 11-polowy. Bud. mur. 6, drewn. 28. Folw. Rudzienko, grunta orne i ogrody m. 572, łąk m. 113, pastwisk m. 68, lasu m. 3,707, nieużytki i place m. 55, razem m. 4,515. Płodozmian zaprowadzony 11-polowy. Bud. mur. 15, drewn. 19. Folw. Rudno grunta orne i ogrody m. 374, łąki m. 65, pastwisk m. 41, nieużytki i place m. 11, razem m. 491. Płodozmian zaprowadzony 8-polowy, Bud. drewn. 15. Folw. Poręba grunta orne i ogrody m. 326, łąk m. 107, pastwisk m. 75, lasu m. 44, nieużytki i place m. 11, razem m. 563. Płodozmian zaprowadzony 8-polowy, Bud. mur. 1, drewn. 14. Atttynencye osad młynarskich: Rakowiec, Osęczyzna i Ołdakowwizna, razem rozległość wynosi m. 167, bud. drewn. 21, Gorzelnia, browar, 3 cegielnie. Rzeka Rządza przepływa terrytorymu dóbr, tworzy trzy stawy, na których sa urządzone trzy młyny i tartak. Wieś Rudzienko osad 45, gruntu m. 584; wś Poręby, osad 12, gruntu m. 250, ws Ołdakowizna; osad 10, gruntu m. 261; wś Osęczyzna, osad 8, gruntu m. 57: wś Rakowiec Nowy, osad 19, gruntu m. 331; Rakowiec Stary, osad 6, gruntu m. 96; kolonia Antonia Walentów, osad 13, gruntu m. 167; wś osada Budki, osad 8, gruntu m. 28; wś osada Zdrujówka, osad 8, gruntu m. 127; wś Dobre, osad 21, gruntu m. 171; kolonia Dobre, osad 17, gruntu m. 254; kolonia Antonin, osad 21, gruntu m. 147. W r. 1879 od dóbr tych odłączoną została attynencya osada młynarska Ołdakowizna z przestrzenią m. 69.
2.) D., wś nad jeziorem, pow. nieszawski, gm. Sędzin, par. Krzywosądz. R 1827 było tu 32 dm., 200 mk. Dobra D. składają: Podgaj, Przysiek, i Popowiec i mają 2,099 morg. obszaru; folw. D. lub Szczebletowo z wsią Szczebletowo, od Warszawy w. 168, od Nieszawy w. 21, od Radziejowa w. 5, od Inowrocławia w. 7, od rzeki Wisły w. 21. Rozl. folw. wynosi m. 486 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 436, łąk m. 37, nieużytki i place m. 13. Bud. mur. 10, drewn. 3; są pokłady marglu. Wieś Szczebletowo osad 17, gruntu m. 15.
3.) D., wś. i folw., pow. nowo-aleksandryjski, gm. Rogów, par. Wilków. R. 1827 było tu 46 dm. i 342 mk. Dobra D. składają się z folw. Dobre, Dąbrówka i Podgórz, tudzież wsi: Podgórz, Kosiarów, Menćmierz, Żmijowiska i Dobre; od Lublina w. 42, od Nowej-Aleksandryi w. 21, od Kazimierza w. 7, od Końskowoli w. 24. Rzeka Wisła stanowi granicę zachodnią. Rozl. dóbr wynosi m. 1,160, a mianowicie: folw. Dobre grunta orne i ogrody m. 164, łąk m. 44, pastwisk m. 1, nieużytki i place m. 9, razem m. 219. Płodozmian zaprowadzony 8-polowy, bud. drewn. 5. Folw. Dąbrówka grunta orne i ogrody m. 324, pastwisk m. 15, lasu m. 23, nieużytki i place m. 11, razem m. 373. Płodozmian zaprowadzony 10-polowy, Bud. mur. 2, drewn. 7, folw. Podgórz, grunta orne i ogrody m. 454, pastwisk m. 8, lasu m. 6, nieużytki i place m. 100, razem m. 568. Płodozmian 8, 10, i 12-polowy. Bud. mur. 4, drewn. 7; pokłady marglu i kamienia wapiennego, wiatrak. Wieś Podgórz osad 26, gruntu m. 279; wś Kosiarow osad 14, gruntu m. 107; wś Menćmierz osad 11, gruntu m. 44; wś Żmijowiska osad 25, gruntu m. 395; wś Dobre osad 71, gruntu m. 790.
4.) D., wś i folw., pow. rypiński. gm. Płonne, par. Trąbin. W 1827 r. było tu 19 dm. i 170 mk, obecnie liczy 33 dm. i 212 mk. Do dóbr pryw. należą folw. Szczutowo i Dobre, liczą 41 mieszk., 11 domów, z tych 3 murowane, powierzchni 1644 morgów w tej liczbie 1332 mor. gruntu ornego, do dóbr należy cegielnia, karczma, wiatrak i dwie kuźnie. Folw. D. z wsią t. n. od Płocka w. 63, od Rypina w. 10, od Włocławka w. 35, od rzeki Wisly w. 35, od Drwęcy w. 10 Rozl. wynosi m. 976, a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 775, łąk m. 116, pastwisk m. 20, wody m. 1, lssu m. 19, zarośli m. 5, nieużytki i place m. 38. Osada młynarska m. 2, gospodarstwo 4-polowe. Bud. mur. 5, drewn. 15, wiatrak, w niektórych miejscowościach pokłady torfu, Wieś Dobre osad 33, gruntu m. 68.
Dobre, 1.) folw. w pow. bobrujskim, [ 70 ]dziedzictwo Terechowiczów, obszar 198 mor.
2.) D., zaścianek szlachecki w pow. czerykowskim; tu w 1708 r. stoczono walną bitwę, Piotra W. z Karolem XII.
Dobre, 1.) niem. Daber, folw., pow. wałecki, leży między kilku jeziorami, przyłączony do gminy w Kłażewie (Klausdorf, Kętrz. Klaudynów), par. i poczta Wałcz (Deut. Krone), szkoła Neugolz. Budynków 13, domów mieszk. 4; katol. 1, ewang. 50.
2.) D., niem. Daber, posiadł. z młynem, należy do Zbyczna (Stabitz), pow. wałecki. Parafia Sypniewo (Zippnow), poczta Schoenthal, szkoła Zbyczno; 2 domy; 1 katol., 4 ewang.
3.) D., niem. Doberau, król. podleśn., należące do nadleśn. Przewodnik (Bühlowsheide), pow. świecki, par. i poczt. Nowe. Budynków 6, ewang. 5.
4.) D., niem. Daber, miasto w reg. szczecińskiej, 2190 mk., st. poczt.
Dobre, jezioro, pow. wejherowski, na północ 1 i pół mili od Wejherowa, zaledwie ćwierć mili długie, otoczone leśnymi naokoło brzegami, bardzo głębokie: ludzie mówią, że nie ma gruntu. W pobliżu znajdują się wioski: Tułowo, Lubocin, Swiecin i Dąbrowa. Jezioro D. należało do dóbr klasztoru pp. benedyktynek w Żarnowcu, zachodzi pod nazwą Dobra, Dobre, w początkach XIII wieku.
[ 70 ]Dobre pole, tam gdzie dziś wieś Wahlstadt (ob.), o 1 milę od Lignicy ku Wrocławiowi. Tu 9 kwietnia 1241 Henryk Pobożny stoczył bitwę z Tatarami.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|