Jump to content

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Biały

From Wikisource


Biały

[ 197 ]Biały, m. pow. gub. smoleńskiej; inaczej Bielsk zwane, dziś Biełyj (ob).

Biały, inaczej Biała lub Bialy Solc, niem. Zülz, m., pow. prądnicki (Neustadt), reg. opolska, nad rz. Białą, 775 st. par. n. p. m., ma kośc. katol. z r. 1400, zbudowany przez książąt opolskich, i na przedmieściach dwie kaplice; 2 szkoły parafialne: polska i niemiecka; wielu izraelitów, od 1699 uprzywilejowanych; miasto wspominane już 1226 r.; na płd. od miasta „szańce szwedzkie,“ pamiątka po wojnie 30-letniej. Około 3500 mieszk., 2000 katolików, 1000 izraelitów, 500 ewangelików; jarmarków 5 na rok.

Biały Dunajec

[ 198 ]Biały Dunajec, wieś na Podhalu nowotarskiem, pow. nowotarski, nad Białym Dunajcem. Osada ta legła w dolinie Białego Dunajca, na trzy czwarte mili długości. Wzniesienie zabudowań, niespełna 500 m. poniżej granicy poronińskiej, 722 m.; mostek na Szyposzowym potoku po drodze z Szaflar do Poronina 702 m. Obecnie liczy 340 domów a 1852 mieszkańców; z tych 911 mężczyzn, 941 kob.

Biały Dunajec, potok górski, powstaje z połączenia dwóch potoków górskich Zakopianki i Porońca w obrębie gminy Poronina na Podhalu nowotarskiem. Niektórzy piszący o Tatrach przenieśli mylnie źródło jego na polanę Kalatówek w Tatrach polskich, gdzie właściwie potok Bystre ma swoje źródło. Tenże poniżej wsi Zakopanego na Krupówkach łączy się z potokiem Cichą-Wodą; oba razem tworzą potok Zakopiankę, który dopiero w połączeniu z Porońcem daje Biały Dunajec. Płynie tenże na północ przez gminy Poronin, Biały Dunajec, Szaflary i Nowytarg, gdzie po północno-wschodniej stronie miasta Nowegotargu, łączy się od lewego brzegu z Czarnym Dunajcem, tworząc właściwy Dunajec. Połączenie to wznosi się 577,3 m. npm. Przybiera liczne strugi z obu stron, między któremi potok Floren. Długość biegu, począwszy od połączenia poniżej kościoła w Poroninie, wynosi 2 i jedna trzecia mili. Ob. Dra E. Janoty „Przewodnik na Babią górę, do Tatr i Pienin,“ w Krakowie, 1860; W. Eliasza „Ilustrowany Przewodnik do Tatr, Pienin i Szczawnic.“ Poznań, 1870; Br. Gustawicza „Kilka wspomnień z Tatr“ w Wędrowcu 1879 r. Nr. 142. Br. G.

Biały-dwór

[ 198 ]Biały-dwór, okrąg wiejski w gm. Stefanopolu, pow. dziśnieński, gub. wileńska; liczy w swoim obrębie wsie: Dzikiewo, Wasilkowo, Strzelica, Ciereszki.

[ 198 ]Biały dwór, niem. Weisshof, osada, pow. krotoszyński, ob. Koźmin.

Biały dwór, niem. Weisshof, wś, pow. grudziąski, pod Trzebieluchem.

Zobacz też

Biały Kamień

[ 198 ]Biały Kamień, wieś, pow. olhopolski, 409 dusz męz., ziemi włościańskiej 1,181 dz.; było wraz z folwarkiem Gierbinem oddzielnem starostwem.

Zobacz też

Biały Klusek

[ 199 ]Biały Klusek, wś, pow. gostyński, gm. Duninów, par. Gostynin, kolonie włościańskie; ornej ziemi 364 m., 22 domy, 247 mk.

Biały kościół

[ 199 ]Biały kościół, wś, pow. olkuski, gm. Korzkiew, par. Biały kościół, na samej granicy od Galicyi, na drodze z Olkusza i Ojcowa do Krakowa. Piękny stąd widok na Kraków i jego okolice. Kościół parafialny założono tu w 15 wieku (Długosz I 260); obecnie wzniesiono nowy poświęcony w 1878 r. W 1827 r. było tu 22 dm. i 181. Par. B. dek. olkuskiego ma 2341 dusz. Br. Ch.

Biały ług

[ 199 ]Biały ług, 1.) wś, pow. Końskie, gm. Pijanów, par. Lipa.

2.) B., wś, pow. kozienicki, gm. i par. Policzna.

3.) B., wś, pow. częstochowski, gmina Opatów, parafia Wielkowiecko.

Biały ług, 1.) os. we wsi Kochcice, pow. Jubliniecki.

2.) B., niem. Weisswiese, wś, pow. kozielski reg. opolskiej.

Biały potok

[ 199 ]Biały potok, wieś, pow. czortkowski, nad potokiem zwanym Biały, dopływem Seretu, oddaloną jest na zachód od Czortkowa o 1 i pół mili. Przestrzeni ma posiadłość większa roli ornej 365, łąk i ogrodów 1, pastwisk 50, lasu 595 mórg austr.; posiadłość mniejsza roli ornej 799, łąk i ogrodów 68, pastwisk 60 m. austr. Wieś ta leży w bardzo urodzajnej części Podola galicyjskiego. Ludności rzym. kat. 515, gr. kat. 231, izraelitów 109: razem 855. Należy do rz. kat. parafii w Chomiakówce, oddalonej o ćwierć mili od grecko-katolickiej parafii w Romanówce; posiada kasę pożyczkową z funduszem 374 złr. Właściciel większej posiadłości: Waleryan Podlewski.

Zobacz też

Biały-rękaw

[ 199 ]Biały-rękaw, wś, pow. lityński, 306 dusz męz., ziemi włośc. 612 dz. Ziemi dwor. 612 dzies. Wieś bezleśna, należy do 5 obywateli; największa część Łychowskiego 233 dz.

Biały Solc

[ 199 ]Biały Solc, ob. Biały.

Biały staw

[ 199 ]Biały staw, niem. Weisser See, węg. Feher-tó, w Tatrach Spiskich, po wschodniej stronie głównego grzbietu w wielkiej dolinie zimnowodzkiej, w południowym ramieniu tejże. Wznosi się na 1650 m. (Pauliny). Drugi wyższy zwie się u Pauliny'ego Podługowatym; trzeci zaś w północnem ramieniu tej doliny zwie się Niebieskim. Według Kolbenheyera wzniesienie Białego stawu 1846 m. Por. Białe stawy. Br. G.

Biały Wag

[ 203 ]Biały Wag, rzeka podtatrzańska, liptowska, wypływa na południowym stoku Tatr liptowskich, w Sztierbskich (Szczerbskich) lasach. Pod Ważcem łączy się z nim Młynica na wysokości 948.3 m., płynąca z Zielonego Stawu pod Krywaniem. Powyżej królewskiej Lgoty łączy się z Czarnym Wagiem; oba razem tworzą rzekę Wag. Bielańska woda prawy jego dopływ. Br. G.


#licence info
Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.

PD-US-1923-abroad/PL Public domain in the United States but not in its source countries false false