Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Gacia
[ 433 ]Gacia al. Gacz, niem. Gatsch al. Gatz, włośc. wś, pow. grudziąski, na bitym trakcie [ 434 ]radzyńsko-grudziąskim, w niskiem położeniu nad strugą, także Gacią oddawna zwaną. Obejmuje obszaru ziemi mr. 892, budynk. 32, dom. mieszk. 21, katol. 5, ewang. 186. Par. Okonin, szkoła w miejscu, poczta i stacya kolei żel. Grudziądz, dokąd odległość ⅓ mili. G. należała dawniej do starostwa pokrzywińskiego (Engelsburg). Początek tej osady nie przechodzi XVII wieku. Tam gdzie teraz wś stoi, zaraz opodal na nizinie ciągnie się struga albo raczej rów utrzymywany (Grenzgraben), oddawna nazywany Gacia, który stanowił granicę pomiędzy pokrzywińskiem a grudziąskiem starostwem. Znaczny obszar tej ziemi zbytecznie wodą przesiąkłej leżał zazwyczaj odłogiem. Dopiero w r. 1614 wojew. chełmiński i starosta pokrzywiński Ludwik Mortęski wydał tę ziemię mieszczaninowi grudziąskiemu Chrystyaninowi Lindenauer w dzierżawę. Włók było wtedy rozmierzonych 2 i mr. 21. Dzierżawca miał tę ziemię trzymać przez 40 lat, użyć lub obsadzić jak chciał, piwo i gorzałkę albo sam warzył, albo zkąd chciał sprowadzał, mleć także mógł w młynie, w którym chciał, czynszu dawał od morgi gr. 30. Od innych ciężarów i podatków do zamku był wolnym. Taki jest początek osady G. Niebawem i karczmę założono nad traktem, z kawałem roli. Wieś potem zwykle puszczano w dzierżawę. R. 1705 dzierżawca G. ma rozkaz most wiodący przez Gacię strugę utrzymywać i kiedy potrzeba naprawiać. Karczmę osobno wydawano. R. 1820 po zaborze nowy rząd pruski oddał tę wieś na własność Karolowi Hinz i towarzyszom, włók było podówczas 9 mr. 28; od dotychczasowych podatków i ciężarów zamkowych zwolnieni zostali za rocznym czynszem tal. 196½. Osobny przywilej na karczmę wygotowano r. 1822. Kś. F.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|