Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Furkocka
[ 423 ]Furkocka dolina, Furkoter Thal, dolina tatrzańska na Podhalu liptowskiem, należąca do dorzecza Białego Wagu. Od Mnicha (Kolbenheyera mapa Tatr), narożnika Tatr nowotarskich, spiskich i liptowskich, zwanego na Spezial-Karte der oesterr.- ung. Mon. (9, XXII.) Czubryna, odrywa się ku południu potężna odnoga górska, tworząca zachodnią ścianę Wielkiej doliny mięguszowieckiej, a wschodnią ścianę dolin Ciemnych Smreczyn czyli Piarżystej i Hlińskiej, której to odnogi południowa część zowie się Basztą (2335 m. szt. gen; 2433.7 m. Fuchs; 2395.26 Kolbenheyer; 2341.7 m. Korzistka). Od Baszty ku wschodowi wybiega dalszy ciąg tejże odnogi przez Szczerbską turnię (Csorbaer Spitze, 2386 m. szt. gen.) aż po turnię Furkotą zwaną (2437 m. szt. gen.). Odnoga ta od Baszty po Furkotę, 1500 m. długa, tworzy północną [ 424 ]ścianę doliny Młynicy. Od Furkoty wychodzą trzy grzbiety górskie, jeden ku północnemu zachodowi, Hrubym zwany, tworzący dział między dolinami Hlińską a Teryańską; drugi ku południowemu wschodowi po szczyt Ostrą zwany (2318 m. szt. gen.; 2274 m. Kolbenheyer), a odtąd równolegle do Soliska, więc ku południowemu wschodowi. Między temi dwoma grzbietami Soliskiem (od wschodu) a Ostrą (od zachodu) legła dzika wązka dolina Furkocka. Szczyt Furkota tworzy północny jej narożnik. Grzbiet Solisko oddziela ją od doliny Młynicy, grzbiet zaś Ostra od doliny Suchej, także dol. Złomiska zwanej. Środkiem tej doliny bieży od turni Furkockiej, z biegiem potoku Furkotu, granica gmin Szczerby i Ważca. W północnym narożniku tej doliny, tuż u stóp turni Furkoty i Ostrej, rozlewają się dwa znaczniejsze stawy, zwane Wahlenberga stawami. Górny staw wynosi 5·06 ha., dolny staw 2·34 ha. Oba te stawy są własnością rodziny Szent-Ivanyi. Na Kolbenheyera mapie Tatr, jakoteż na węg. mapie Tatr (A Tatra hegysig térképe, 1: 57,600) jest tylko jeden staw; wysokość jego npm. według mapy węg. 1921 m. Z tych stawów wypływa potok Furkot. Południowa część grzbietu Ostrej od szczytu 2078 m. (szt. gen.) rozszczepia się na odnogę zachodnią, spadającą ku Przedniemu Handlowi, i na wschodnią, ciągnącą się ponad Furkot potok. Ta odnoga zwie się Złomiskiem. W tej odnodze wierchy 1827 m., 1638 m., 1451 m. na zachód od Furkotu. Między nim a Szczerbskiem plesem, więc u wejścia do doliny Furkockiej, rozlega się Smrekowica 1375 m. Pod Złomiskiem po wschodniej jego stronie dwie małe młaki. Według węg. mapy Tatr ich wzniesienie czyni 1753 m. Potok Furkot, połączywszy się z potokiem Złomiskiem, tworzy rzekę Młynicę, dopływ Białego Wagu. Długość doliny od turni Furkoty po Smrekowicę 4 kil. Br. G.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|