Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Dunajowce
[ 225 ]Dunajowce, mko w pow. uszyckim, o 32 w. od Kamieńca, o 35 od Jarmoliniec, o 60 od Płoskirowa, przy trakcie prowadzącym z Kamieńca do Uszycy, nad rz. Tarnawą do Dniestru płynącą. Mieszk. 10,000, wtem 975 rz. kat., poczta, st. telegraficzna, urząd policyjny, gminny, sąd mirowy, cerkiew, kościół paraf. murowany, apteka, 2 lekarzy, kościół luterski dla 986 paraf., synagoga dla 7,100. Jest to jedno z większych miasteczek przemysłowych w okolicy. Ma szkołę niemiecką ze 180 uczniami, szkołę ludową z 70 uczniami, 2 kantory transportowe. Młynów murowanych wielkich krupczaków 5, foluszów 5, browar, postrzygalni 5; gisernia murowana wyrabiająca żelaznych i miedzianych przedmiotów rocznie na sumę do 20,000 rs. Fabryka maszyn i narzędzi rolniczych wyrabia od 10,000 do 15,000 rs.; fabryka powozów z produkcyą do 5000 rs.; fabryka mydła i świec do 30,000 rs.; garbarni 3 z produkcyą do 40,000 rs.; fabryk sukiennych większych parowych 10, wyrabiających: korty, sukna, flanele w doskonałych gatunkach na sumę do 600,000 rs.; fabryki sukienne konne: sukna, kortów, flaneli, wyrabiających z górą na milion rs.; farbiarni 5. Miasto posiada kilka magazynów hurtowych bławatnych towarów, prowadzących handel z Moskwą, Charkowem, Kijowem, Warszawą, Kiszyniewem, Łodzią, z obrotem do miliona rs. Kierosinę sprowadzają tu z Astrachania w znacznej ilości. Jarmarki a raczej targi bywają tu co 2 tygodnie. Mko D. ma 3 przedmieścia: Galicya, Jurydyka i Zastawie. Do r. 1592 było wsią. R. 1493 wś D. miała 72 dm. R. 1592 na prośbę dziedziczki Elźbiety Lanckorońskiej, wdowy po kasztelanie halickim, Zygmunt III pozwolił przeistoczyć wś D. na miasto Dunajgród; następnie tenże sam król obdarzył miasto prawem magdeburskiem i ustanowił targi we czwartki i jarmarki na św. Jana Chrz. i na Wszystkich Świętych. Musiało jednak być wkrótce zburzone przez tatarów, gdyż już w roku 1605 na nowo Zygmunt obdarza je prawem niemieckiem, nadaje pieczęć magistratowi: „Żórawia trzymającego kamień w nodze“ (avem gruem, lapide in pedem tenentem) i jarmark na św. Stanisław, św. Jan, WW. Świętych i na Trzy Króle. Dziedzicem już był wtedy Michał Stanisławski, podkomorzy kamieniecki. Następnie miasto przechodziło przez różne ręce; w ostatnich czasach władał nim Krasiński, starosta opinogórski, który Niemców sprowadził, wyjednał 4-tygodniowy jarmark na św. Jan Chrz. i tygodniowe na św. Marcin i ś. Mateusz; w 1786 r. dodany został jeszcze 3-dniowy jarmark na św. Wincentego. Od Krasińskich przeszły do Skibniewskich; dziś należą do Bronisława Skibniewskiego. Kościół paraf. zbudowany przez Koniecpolskich, a przez Michała Stanisławskiego obdarzony w r. 1639 wsią Demiankowcami, poświęcony w r. 1810. Są tu groby rodziny Krasińskich i prześliczny obraz N. Panny w wielkim ołtarzu. Parafia dek. uszyckiego liczy dusz 4246 i ma kaplicę w Hołozubińcach a dawniej i w Demiankowcach; kościół kapucynów fundowany 1751 r. przez Stanisława Potockiego, wojewodę poznańskiego, r. 1833 przerobiony na cerkiew Wniebowstąpienia, która posiada ziemi cerkiewnej 44 dzies. i służy dla 1275 paraf. Do klucza dunajowieckiego zalicza się używalnej ziemi 2913 dz.; gospodarstwo rolne wzorowo prowadzone. Ziemi włośc. w Dunajowcach 321 dzies. Dr. M.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|