[ 244 ]Das heilige Buch, da A. Haugg (Pionier‑ Bibliothek, ni 1-2, broshuro de 30 pagini). — Ica broshuro esas destinata informar la publiko, e mem multa Esperantisti, pri la Fundamento e sa signifiko. Ol kontenas la prefaco da Zamenhof ad la Fundamento, kun komenti pruntita de la max ortodoxa Esperantisti : Zamenhof dicis, ke la Fundamento restos netuchebla til ke la guvernantari adoptos oficiale Esperanto ; la « fideluloj » deklaras, ke li nultempe tuchos la Fundamento, mem se la guvernantari propozos adoptar Esp. kun kondiciono di ula reformi. On deklaras, ke on ne volas reformar la linguo, por ne nocar la tante precoza « literaturo » di Esperanto ; e samtempe on konfesas, ke la til nuna verkaro ne havas « praktikal intereso », e ke Esp. « ne ja penetris la praktikal uzado » ; « nek la komercala, nek la industriala, nek la ciencala mondo uzas ol generale ». La linguo devas evolucar « tute libere », sen ula « legifado », sen ula violento ; sed samtempe on persekutas e boikotas omna ti qui uzas o provas uzar kelka nuva vorti o formi ; ube do esas la posibleso di « libera evoluco » ? Tala esas la grosa e shaminda kontredici di la fanatiki. L’autoro opozas a la « santa libro » la « konoci di la linguistiko » e « la legi di la logiko », qui konstitucas la vera fundamento di nia linguo, e finas per komparo inter Esp. e Ido.
