ಅಕುಲೆನ ಸಮುದಾಯ ನೆಲೆಸಿದಿತ್ತಿನ ಊರುಲೆಗ್ ಮುಡುಕೂರು, ಕಲ್ಲುಮುಂಡುಕೂರು, ಮುಂಡೂರು, ಮುಂಡಾಜೆ, ಮುಂಡಾಡಿ ಮುಂಡೋ ಇತ್ಯಾನಿ ಪುದರುಲು ಬತ್ತ್ಂಡ್.. ವಗ್ಗ, ನಾಗುರಿ ಇತ್ಯಾದಿ ಊರುಲೆನ ಪುದರ್‌ು ಮುಂಡಾ ಭಾಷೆದ ಶಬ್ದಲೆನ ಲೆಕ್ಕ ಉಂಡು, ನಾಗುಲಿ ಇನ್ಸಿನ ಒಂಜಿ ಮುಂಡ ಭಾಷೆದ ಪ್ರಬೇಧ ಉಂಡು. ಇಂಚ ಮಾತಾ ತೂವನಗ, ಮುಂಡ ಭಾಷೆ- ಜನಾಂಗೊಲು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲೊಡು ಉಚ್ಚಾಯ ಸ್ಥಿತಿಟ್ ಇತ್ತಿನ ತೆರಿಯುಂಡು. ಮುಂಡಾಲದಕುಲು ಇತ್ತೆ ಅವಿವಾನಿ ಜನಕುಲಾತೆರ್‌, ತುಳು-ಮುಂಡಭಾಷೆದ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧದ ಶಬ್ದಲೆನ ಸಂಶೋಧನೆ ನಮಡ ಆವೊಡು. ಮುಂಡಾ ಜನ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ, ಸರಾಸರಿ ಕುದ್ಯ ಜಾತಿದ (ಬಹುಷಃ ಅಂದಾಜಿ ಐನ್ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ), ಅಡ್ಡ ಮುಂಡು ತತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಡ್ ದುಂಬತ್ತಿನ ಜನಾಂಗ ಇಂದ್ ನಮ್ಮ ಕಲ್ಪನೆ ಮಲ್ಲೊ, ಅಂಚಾದ್, ಐನ್ ಅಡಿಕ್ ಒಂಜಿ "ಮುಂಡು" ಇನ್ಸಿ ಅಕಪಿಮಾನ ಅದರ ಬಲ್ಸ್‌ಪ್ಪು. ಅಂಚನೆ ಮಡಜನಕುಲು ತುತ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಅಡ್ಡಕುಂಟಗು "ಮುಂಡು" ಇಂದ್ ಬಡಕಾದ ಪಿರಾಕ್‌ದ ಚಆಪ್ರದೇಶಡ್ ಬತ್ತಿನ ತುಳುನ ಅಂಚನೇ, ಅಕಲೆನ ಸುದೆಪರಿಸರೊಟು ಇತ್ತಿನ ಕೆದಗೆದಂಚಿನ ಬಲ್ಲೆಗ್ "ಮುಂಡೇ"(ಮುಂಡೇವು ಇಸ್ಪಿ ಪುದರ್ ಬಡ್ಕೊಂಡ್, ಅಡ್ಡೆ ಮಲ್ಪರೆ ಮುಂಡೇವುದ ಇರೆನ್ ಮುಳ್ಳು ಗೆತ್ತ, ಬಾಡಾದ್, ಸುತ್ತ್ದ್,ಮುಡೇದ್ "ಮೂಡೆ" ಮತ್ತೊಂಬತ್ತೆರ್; ಗುಂಡ, ಕಡಬು, ಕೊಟ್ಟೆ,ಇಂಚಿನ ಬಗೆಬಗೆ ಇರೆಟ್ ಸುತ್ತುದು, ಸಿಕೆಟ್ ಬೆಪಾವುನ, ಅರಿತ್ವ ಅಡ್ಡೆಲೆನ್ ಮಲ್ಲೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಆನಿದ ಈ ಸಿಕೆಟ್ ಬೆಪಾವನ ಅಡ್ಡಲು, ಇದ ಆಧುನಿಕ ಇಡ್ಡಿದ ಆವಿದ ರೂಪೊಲು ಅಂಚನೇ ನಂಮ ಕೈತಲ್ಲ ಕೇರಳೊಡುಲಾ, ಆಬದ ಮಲಯಾಲು ಪ್ರಾಚೀನೊಡು ಕೆರಳೊಗು ಬಸ್ತ್ ನೆಲೆಯಾತಿನ ಮುಂಡ ಜನಕುಲು ಇನ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಬೈದ್‌ಂಡ್‌ (ಜಕಾಲಿಯಸ್ ತುಂ೧,೨೦೦೩), ಬಡಾಯಿಡ್ಸ್ ವಲಸೆ ಬತ್ತಿನ "ತುಳು"ವೆರ್ ಸಂಜುರ್ಕಿನ ಬೊಕ ಇತರ ಭೂತಾರಾಧನೆಲೆನ್ ಕಣತ್ತೆರ್. ತುಳುವೆರ್ ಬನ್ನಗ ಬೆರ್ಮೆರೆನ್ ನಂಬೊಂದಿತ್ತೆರಾ, ಇಜಿಂಡ ಮುಲ್ಪ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಕರಾವಳಡ್ ಅಕಲೆಡ್ ದುಂಬೆ ಇತ್ತಿನಕುಲು ಬೆರ್ಮೆರೆನ್ ಪೂಜಿಸೊಂದಿತ್ತೆರಾ ಇಂದ್ ಸದ್ಯೋಗು ಸ್ಪಷ್ಟವಿಜ್ಜಿ. ಅದಗದ ನಂಮ ಆಬಿತುಳು ಭಾಷೆಡ್ ಮುಂಡಾ ಭಾಷೆದ ಶಬ್ದಲು ಸೇರೊಂಡ. ನಂಮ ಇತ್ತೆ ತುಳುಟು ಬಳಕೆ ಮಬ್ಬುನ ಏತೋ ಶಬ್ದಲು ಮುಂಡಾ ಜನಕುಲೆನ ಸಹವಾಸೊಡು ಬೈದಿನವು ರಾಮನ, ಪರಶುರಾಮನ, ಶಿವನ(ಈಶ್ವರ) ಅಂಚನೇ ವಿಷ್ಣುವಿನ, ಕಾಕಿ, ದುರ್ಗೆನ ದೈವಿಕ ಕಲ್ಪನೆಲು, ಕತೆಕುಲು, ನಂಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗ್, ಮುಂಡಾ ಜನಕುಲೆನ ಕೊಡುಗೆ. 83 ಮುಂಡಾ ಇನ್ನಿನವು ಅನೇಕ ಉಪಭಾಷೆನ ಗುಂಪು ತುಳುನಾಡ್‌ ಮುಂಡಾ ಜನಕುಲೆಡ್ ಮುಗೇರ,ಮನ್ಮಕೊರಗ ಇತ್ಯಾನಿ ಪ್ರಭೇದೊಲು ಆದ್ ಬತ್ತಾ ಮುಗೇರ ಜನ ಮುಗೇರ್(ಮೇರ) ಬೋಂಟೆಡ್ ಉಸಾರಕುಬಾಯಿನೆಸ್ಟ್ ಆ ಪುದರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್ ಇನ್ಸರ್, ಮುಗೇರ ಜನಾಂಗದ ಚೆನ್ನಿ ನಲ್ಲೆದ ಪಾರ್ತನೊಡ್ ಬರ್ಪಿನ (ದೊಡ್ಡ ಭೂತವಾಯಿನ) ಮುಂಡಾಲ ಬೇರೆ ಕೋಟೆದ ಬಬ್ಬುನ ವೃತ್ತಾಂತದ ಆಧಾರೊಡು ಮುಗೇರ-ಮುಂಡಾಲ ಪ್ರಭೇಧನ ಸಂಬಂಧಲೆನ್ ಪೊಪಾಪಾದ ಅಭಯ್ ಕೌಕ್ರ (1997), ಇತರ ತುಳುಜನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಹುಳು ಪಾಪರೂ 326
