jest oprawiona w głowie srebrnej, na której postumencie wyryte litery A. D. i herby Ciołek, Gozdawa, Zaremba, Topór. Zasługują na uwagę dwa pomniki grobowe Drzewickich z końca XVI w. i spółczesny portret kardynała Bern. Maciejowskiego. Par. D. dekan. opoczyńskiego liczy dusz 2408. Istniał tu dawniej drugi kościołek św. Stanisława a przy nim klasztor bernardynek, po prawej stronie rzeki, przy wjeździe do miasta; po pożarze w połowie zeszłego wieku pozostał z niego tylko kamień grobowy fundatorki Anny de Bąkowiec Drzewieckiej, w. XVII. Zakonnicom oddał wtedy dziedzic Szaniawski dawny zamek. Ten znów wraz z pałacem spalił się r. 1814. Z pałacu nie zostało śladu a o dawnej wspaniałości zamku i świetności jego dziedziców świadczą dobrze dotychczas zachowane ruiny. Budowany w początkach XIV w., w czworobok z kamienia i cegły, z wyłożonemi pięknym i rzeźbionym ciosem drzwiami i oknami, z czterema skośnie na rogach czworoboku wieżami, z których trzy czworościenne (przez jednę północno-wschodnią idzie brama wjazdowa) a czwarta w trzeciej części ośmiościenna, z bardzo delikatnie i ozdobnie wyrobionemi ścianami szczytowemi, z trzech stron dach zasłaniającemi, na wyspie otoczonej kanałem poprowadzonym od tuż płynącej rzeki, mógł przed wydoskonaleniem sztuki wojennej za silną fortecę być uważanym. We wschodniej części gmachu mieściła się wielka kaplica, na której okrągłych łukach są jeszcze ślady niezłych fresk. Do dóbr drzewickich należało dawniej 20 okolicznych wiosek i dwa miasteczka Gielniów i Nieznamirowice; rozległość obecnie jedność hypoteczną stanowiących folwarków jest własności dworskiej 2400 m., miejskiej i włościańskiej 1500 m.; grunt przeważnie żytni pierwszej klasy; położenie płaskie. Wsie i folwarki: Żardki, dawniej osobny majątek gniazdowy Żardeckich hb. Ciołek, będących młodszą gałęzią Drzewickich; wieś przy drodze bitej piotrkowsko-radomskiej, 3 w. od Drzewicy ku Radomiowi oddalona, domów 19, mk. 245. Zakościele, dawniej przedmieście Drzewicy za kościołem położone, przy oczynszowaniu o wiorstę za miasto ku Radomiowi przeniesione, domów 18, mk. 272. Stefanów Budy, osada leśna, o 12 wiorst odległa, domów 15, mk. 170. Gmina D. liczy 4188 mk., 311 dm., 12,504 m. rozległ. w tem 4190 ziemi dworsk. W skład gm. wchodzą: Dąbrówka, Domaszno, Drzewica, Radzice, Strzyżów, Świerczyna, Zakościele, Żardki-duże i Ż.-małe. A. R.
Drzewicz 1.) wś, pow. łowicki, gm. Dębkowice, par. (?), osad 9, mk. 46, rozl. 78 m. 2.) D.-stary, wś i folw., pow. sochaczewski, gm. i par. Szymanów. W 1827 r. było tu 36 dm. i 305 mk. Tamże wś i folw. D.-nowy. Na gruntach tych wsi są kolonie i folwarki, z których: Folw. D. rozl. wynosi m. 265 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 195, łąk m. 45, nieużytki i place m. 22, osady karczemne m. 3. Bud. mur. 1, drewn. 6. Rzeczka Pisia stanowi granicę północną. Folwark ten w r. 1875 oddzielony od dóbr Oryszew. Folw. lub kol. D. Nr I. Rozl. wynosi m. 150 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 130, łąk m. 13, nieużytki i place m. 7. Bud. drewn. 3. Rzeczka Pisia stanowi granicę północną. Kol. D. Nr II. Rozl. wynosi m. 32 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 30, nieużytki i place m. 2. Kolonie te oddzielone w r. 1875 od dóbr Oryszew. Br. Ch
Drzewicz, wś włośc., pow. chojnicki, par. i poczta Brusy, szkoła Czyżykowo. Obszaru ziemi 5150 m., budynków 17, domów mieszk. 7; kat. 71, ewang. 7.
Drzewiczka, rzeka, bierze początek w pow. koneckim, w lesistej i wzgórkowatej okolicy pomiędzy Starą hutą a kol. Szczerbackiego, w płn.-wschod. stronie od Końskich, płynie w kierunku zachodnim, przechodzi w pobliżu Gowarczowa, zwraca się odtąd ku północy na Petrykozy, Ogonowice. Pod Opocznem przyjmuje z lewej strony Węglankę i płynie znacznie rozszerzona w kierunku płn.-wschodnim, skręcając ciągle ku wschodowi na Radzice, Drzewicę, Nieznamierowice, Odrzywół, od którego w kierunku północnym zdąża do Pilicy, do której wpada pod Czerwoną karczmą, naprzeciw Nowego Miasta. Pod Drzewicą przyjmuje Brzuśnię. Długość jej wynosi 9 mil. Brzegi ma przeważnie nizkie, na płd. od Opoczna tworzy wraz z rzeką Węglanką obszerną błotnistą nizinę; od Drzewicy do ujścia płynie śród pustych przeważnie lesistych okolic. W biegu swoim tworzy liczne i duże stawy, dostarczające siły poruszającej zakładom fabrycznym w Białaczowie i Drzewicy. Br. Ch.
Drzewiec, wś, pow. nieszawski, gm. Wierzbie, par. Lubotyń. W 1827 r. 9 dm., 51 mk.
Drzewiec, niem. Driewcen, gm. i olędry, pow. międzychodzki. 2 miejsc.: 1) D.; 2) leśnictwo Schlangenlug; 35 dm., 278 mk., 276 ew., 2 kat., 39 analf. Stac. poczt. Międzychód (Birnbaum) o 6 kil., st. kol. żel. Wronki o 42 kil. M. St.
Drzewiecka Wola, wś, ob. Drzewce.
Drzewienik, ob. Stonawa.
Drzewiny, mylnie Drzewin, niem. Holzort, smolarnia i węglarnia w król. nadleśnictwie W. Okonin, pow. kościerski. Katol. 29, ew. 3, domów mieszk. 7. Parafia Stara Kiszewa, szkoła Konarzyn, poczta Frankenfelde. Odległość od Kościerzyny 3 i pół mili.
Drzewitz (niem.), ob. Drzewicz.
Drzewoszki 1.) małe, wieś, pow. kutnowski, gm. Żychlin, par. Bedlno. W 1827 roku
