tonin, Białe-jeziorki wś i folw., Buda, Cisówek, Czarne, Czostków, Dębszczyzna wś i folw., Gacisko wś i folw., Garbaś, Hutta, Karolinowo, Kobylino, Krzywulka, Łanowicze wieś i folw., Marsztynowizna, Milanowszczyzna, Młyńsko, Motule wieś i folwark, Ogrodzisko, Pećki, Przerośl Mała, Przystajnie, Rakówek, Rospuda, Suchorzecz, Supienie, Szkilówka, Tabałówka, Uwiesy, Zusieńko wieś i folw. i Zuśno. Przeważną część ludności tej gminy stanowią mazury; litwini stanowią ¼ ludności. Gmina ma dwie szkółki elementarne we wsiach Zuśno i Rakówku, na utrzymanie których mieszkańcy gminy składają rocznie 212 rs. kop. 50; kościoła w gminie niema zupełnie. 2.) Cz., wieś, pow. jędrzejowski, gm. Małogoszcz, par. Kozłów. R. 1827 było tu 19 dm. i 129 mk. Należy do dóbr Ludynia. K. H. Br. Ch. i A. Pal.
Czostków, jezioro w dobrach t. n., w pow. suwalskim, ma 38 m. obszaru i 42 stóp głęb. Daje początek rzeczce Krzywulka.
Czotina, przysiołek miasta Jakobeny.
Czteroboki, ob. Czetyroboki.
Cztery-włóki, kol., pow. lipnowski, gmina Osiek, par. Sierpc. Gruntów włośc. 123 m., wtem 93 m. ornych, 9 dm., 62 mk. F. O.
Cztery włóki, niem. Vierhuben, dobra w powiecie lubawskim, ćwierć mili od dworca kolei żel. toruńsko-wystruckiej w Biskupcu, par. Lipinki, obszaru ziemi ma 752 m., domów 5, kat. 53, ew. 16. Kś. F.
Czubacz, osada, pow. kielecki, gm. i par. Piekoszów.
Czubajowizna, osada, pow. radzymiński, gm. Ręczaje, par. Cygów.
Czubek, folw. w pow. starogrodzkim, nad Czarną wodą, która tu młyn i piłę pędzi, roku 1780 należał do Władysława Płacheckiego, dziś do Domskiego. Obejmuje 288 m., mieszk. 26, domów mieszk. 3, par. Zblewo; od Starogrodu 3 i pół mili; st. p. Frankenfelde.
Czubin, wś i folw., pow. błoński, gm. Helenów, par. Rokitno. Istniała tu fabr. cydru około 1829 r. R. 1827 było tu 13 dm., 145 mk., obecnie jest 202 mk. Dobra Cz. składają się z fol. Cz., Kotowice, Milęcin tudzież wsi t. n. i Falęcin, od Warszawy w. 24, od Błonia w. 4, od Brwinowa w. 2. Rozl. wynosi m. 1596 a mianowicie: folw. Cz. grunta orne i ogrody m. 257, łąk m. 89, pastwisk m. 19, lasu m. 41, nieużytki i place m. 20, razem m. 426; folw. Milęcin grunta orne i ogrody m. 538, łąk m. 79, pastwisk m. 58, lasu m. 87, nieużytki i place m. 19: razem m. 781; folw. Kotowice grunta orne i ogrody m. 291, łąk 78, nieużytki i place m. 20: razem m. 389. Płodozmian 8-polowy, wiatrak i pokłady marglu i gliny. Wieś Cz. osad 19, gruntu m. 109; wieś Kotowice osad 18, gruntu m. 40; wieś Milęcin osad 14, gruntu m. 11; wieś Falęcin osad 10, gruntu m. 185. A. Pal.
Czubówka, stacya drogi żelaznej Odessa-Podwołoczyska, między Birzułą a Mordarówką, o 448 w. od Podwołoczysk, w gub. chersońskiej.
Czubrawice, wieś, pow. olkuski, gm. Rabsztyn, par. Racławice. W 1827 r. było tu 76 dm., 452 mk.
Czuby goryczkowe, szczyty w głównym grzbiecie Tatr nowotarskich, między przełęczą Liliowem a Czerwonemi Wierchami, wznoszące się w południowej stronie doliny Goryczkowej, nazwanej tak od obficie tam rosnącej goryczki (Gentiana punctata L.). Tworzą one szeroki trawiasty grzbiet. Składa się tenże z trzech szczytów, połogiemi przełęczami rozdzielonych. Środkowy szczyt zwie się Pośrednim Wierchem Goryczkowej (1856.5 m. Zejszner, 1847.3 Loschan); wybiega grzbietem swym na północ, dzieląc dolinę na dwie odnogi, zachodnią Świńską dolinę, widoczną z polany Kalatówek, i wschodnią zwaną pod Zakosy. Skrajne zaś szczyty tego szerokiego grzbietu zowią się zachodni Czubą goryczkową (1913 m. Kolbenheyer), a wschodni Czubą nad Zakosy (1877 m. Kolb.). Tędy zwykłe jest przejście na stronę węgierską do Liptowa. Tędy też według podania miał przeprawiać się do Węgier oddział barszczan i nawet armatki ze sobą przeprowadzać. Niektórzy z nich ukrywali się na Podhalu, mianowicie w Zakopanem, między ludem. Od jednego z nich Zakopianie poczęli uczyć się czytać. Nadmienić wypada, że Podhalanie ścieżki kręte (perci) prowadzące przez przełęcze z jednej doliny do drugiej zwą zakosami; stąd tez nazwa „Czuba nad Zakosy.“ Z Czuby Goryczkowej można wygodnie przejść na Beskid (ob.), a stąd według upodobania przez Liliowe, Skrajną, i Pośrednią Turnię na Świnnicę lub wprost ku Stawom Gąsienicowym lub wreszcie przez Uhrocie Kasprowe i Magórę do doliny Jaworzynki lub granią północnego jej boku ku Hutom zakopiańskim czyli hamerniom. Br. G.
Czuchilina, wieś, gub. witebska, nad rzeką Warużą i jez. Świno.
Czuchleby, wieś, pow. konstantynowski, gm. Czuchleby, par. r. l. Niemojki, r. g. Chotycze, st. p. i sąd Łosice, rozl. 702 m., 34 dm., 332 mk. Posiada szkołę gminną. Gm. Cz. graniczy z gm. Olszanka, Huszlew, Chlebczyn, Łysów i Przesmyki, Zarząd gm. we wsi Świniarów, od Konstantynowa o 31 wiorst, rozległości 14,480 m., ludn. 3555, sąd. gm. okr. IV i st. p. Łosice o 5 i pół w. W skład gm. wchodzą: Biernaty-Płosodrze, B.-Rudnik, B.-Stare, B.-Średnie, B.-Wólka, Chotycze, Czuchleby, Dzięcioły, Jeziory, Lepki, Ławy, Łuczki, Mieszki, Nowawieś, Nowosielce, Piny,