patronów miejsca, to jest: Boga Rodzicę, a obok niej świętych Stefana króla i Hieronima ojca kościoła. Napis do koła tej tablicy, wypukło wyrobiony, brzmi jak następuje: „Anno Domini MCCCCL (1450), ad honorem Omnipotentis Dei et Beatae Mariae Virginis, Sanctorum Stephani regis et Jeronimi confessoris, haec ecclesia est fabricata“; rzeźba powleczona jest olejnemi farbami, przed napisem zaś widać małą główkę w koronie, której znaczenia trudno odgadnąć. Plebani chotelscy mieli w dawniejszych czasach znakomite dochody, które później na beneficyum kustoszów wiślickich obrócono i dla tego ci kustosze w epoce istnienia kolegiaty byli kolatorami tutejszymi i o całości powierzonego ich pieczy kościoła zawsze mieli staranie. Po supresyi kolegiaty dochody przeszły na własność rządu, kościół pozbawiony bliższego nad sobą opiekuna, coraz się ku upadkowi nachyla. Ch. czerwony, par. dek. pińczowskiego, 1466 dusz. Gm. Ch. należy do s. gm. okr. II w os. Wiślica. 3.) Ch. Zielony, wś, Chotelek plebański wś i poduchowny, wś, pow. stopnicki, gm. Olganów, par. Busk. Leżą przy drodze z Buska do Wiślicy. W 1827 r. było tu 10 dm. i 81 mk. Chotelek zielony liczył 7 dm. i 65 mk., pierwotnie zwał się Chotlem szlacheckim, dla różnicy od duchownego; wieś ta należała w XII w. do Dzierżysława, założyciela klasztoru buskiego, który się pisał z Chotla, był wojewodą sandomierskim, starostą krakowskim, i umarł w r. 1241; pochowany w Busku, jak o tem przekonywa dotąd tam istniejąca tablica nagrobna z napisem. Tu się także urodził brat jego Wit, biskup płocki. Za czasów Długosza należał Ch. zielony w połowie do kolegiaty sandomierskiej, a druga połowa była własnością Stanisława i Piotra Korzeńskich, herbu Strzemię. Istniejący w tej wsi kościołok modrzewiowy św. Stanisława jest bardzo starożytny, podobno r. 1241 wystawiony; wedle podania był on niegdyś parafialnym, dziś zaś należy do parafii buskiej; umieszczony na wystawie przy wchodzie napis: „A.D. 1765 Die...Junii“, jest zapewne datą odnowienia kościołka, gdyż podług Długosza istniał już tutaj wtedy takiż drewniany kościołek. Wewnątrz zastanawiają przedewszystkiem znajdujące się w nim dwa obrazy w stylu byzantyjskim, bardzo stare, malowane na drzewie na tle złoconem: jeden Bogarodzicy, drugi ukrzyżowanezo Chrystusa; u dołu grupy osób w dawnych ubiorach, zapewne portrety fundatorów tych obrazów i sufit malowany klejową farbą w kwadraty. Dobra Ch. Zielony (Hotel Zielony), folw. i wieś tegoż nazwiska, leżą od Kielc w. 49, od Stopnicy w. 19, od Chmielnika, w. 19, od Buska w. 3, od rz. Wisły w. 17. Nabyte w. r. 1860 za rs. 16500. Ogólna przestrzeń wynosi m. 389 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 311, łąki m. 45, pastwiska m. 22, nieużytki i place m. 11. Budowli murowanych 5, drewnianych 5. Znajdują się pokłady kamienia wapiennego i gipsu; wś Chotel Zielony osad 14, gruntu m. 64. 4.) Ch., ob. Chodel. Br. Ch. i A. Pal.
Chotemla, ob. Łososina.
Chotenczyce, gm. w pow. wileńskim, liczy 452 dm., 5,850 włośc. ob. pł., zarząd gminny w Chotenczycach; gm. składa się z 6 okręgów wiejskich: 1) Riabce, 2) Daszki, 3) Krzemieniec, 4) Karpowicze, 5) Zaborze, 6) Zalesie. Gmina liczy 80 wsi. F. O.
Chotenka, wś, pow. rówieński, założona na gruntach wsi Koźlin, nie pierwej zapewne jak pod koniec XVI w.
Choteń i Majdan, dwie wsie przyległe, pow. ostrogski, z parafią katol. w miejscu, mają 413 mk., ziemi włośc. 209 dzies. Należą do dóbr Płużna.
Chotimysl, ostrów rzeki Haboli, na którym leży miasto Podstam.
Chotki, wś, nad rz. Małtą w gub. witebskiej.
Chotków, 1.) wś. i fol. poduchowne, nad rz. Wisłą, pow. sandomierski, gm. i par. Łoniów. W 1827 r. było tu 28 dm. i 113 mk., obecnie liczy 32 dm. 208 mk.; 394 morg. ziemi dworsk. i 138 morg. właśc. 2.) Ch., wś nad rz Radomką, i Chotkowska Wola, pow. koziemicki, gm. Świerze Górne, par. Głowaczów. Liczy 10 dm., 79 mk., 180 morg. obszaru, tartak. Chotkowska Wola liczy 37 dm., 302 mk. i 230 morg. ziemi włośc. Br. Ch.
Chotkowo, okolica szlach., pow. makowski, gm. i par. Płoniawy; w obrębie jej leżą wsie. Ch. biernaty wś, Ch. wielkie, Ch. kuchny i Ch. załogi. W 1827 r. Ch. Wielkie liczyło 18 dm., 104 wk.; Ch biernaty, 11 dm. i 41 mk; Ch. kuchny 15 dm. i 80 mk.; Ch. załogi 20 dm. i 98 mk. Br. Ch.
Chotkowo, st. dr. żel. moskiewsko-jarosławskiej w gub. moskiewskiej.
Chotlany, wś i dobra ziem. w połud. stronie pow. ihumeńskiego, w okolicy poleskiej, dzikiej, w gm. szackiej, w 1 stanie policyjnem (Uździeńskim), w 4 okręgu sądowym. W XVII w. było własnością kniaziów hołowczyńskich i przeszło przez kupno w dom Bychowców; pod koniec XVII w. Ch. od Bychowców wraz z dodrami Tołkaczewicze i Dudzicze zastawem trzymali Zarankowie-Horbowscy herbu Korczak i około 1748 r. wsyastkie te dobra stały się dziedzictwem Zaraków przez kupno. Zarankówna, wychodząc za Zawiszę jen., wniosła mu w posagu Ch. wraz z Tołkaczewiczami, a córka jej Zawiszanka, łącząc się z Grabowskim jako wiano wniosła mu te dobra, któro i do dziś dnia w imieniu Grabowskich herbu Topór pozostają.
