gm. Piekoszów, par. Chełmce, leży na lewo od traktu z Mniowa do Kielc. W 1827 r. było tu 28 dm. i 159 mk.
Brynica, 1.) niem. Brinitz, wś, pow. bytomski, nad Brynicą, parafia Wielki Ceglin, z folwarkami Bisia, Najdek i Ostrożnica, tudzież z fryszerkami żelaza i hutami galmanu. 2.) B., niem. Brinitze, wś, pow. kluczborski, par. Włochy, z młynem zwanym Markowe. 3.) B., niem. Brinitz, wś, pow. opolski, nad rz. Brynicą, z parafią katolicką dek. sialkowickiego i szkołą parafialną. Do dóbr B. należą osady Grobek i Surowina. 4.) B., niem. Brinitze albo Neu-Vorwerk, folwark, pow. olesiński, do dóbr Łomnica należący.
Brynica, 1.) rzeka, bierze początek w pow. będzińskim, w dobrach Pińczyce, ze stoków i błot za wsią Zabijak. Płynie z początku ku południo-zachodowi przez wsie Zabijak i Strąków, aż do wsi Zendek. Tu skręca na południe i w tym kierunku płynie dalej na granicy Królestwa Polskiego i Szląska przez wsie: Niezdara, Wesoła, Bobrowniki, Wajkowice, Komorne; pod miastem Czeladzią płynie obu ramionami wewnątrz kraju. Potem znów stanowi linią graniczną, płynie przez wsie: Milowiec, Sosnowice i pod Modrzejowem wpada do Przemszy Czarnej, ubiegłszy około 60 wiorst. W biegu swoim obraca wiele młynów, daje siłę poruszalną wielu zakładom górniczym, przeważnie na stronie pruskiej. Nad nią rozciągają się rozległe łąki i pastwiska. Zamulone koryto B. rozlewa wodę, tworząc nieprzebyte bagna w dobrach Najdek, a na stronie polskiej w dobrach Trąbkowice z Niezdarą. Na jej lewym brzegu pokłady węgla kamiennego: jeden naprzeciw wsi Ożarowicy, drugi od wsi Ossy do Dobieszewic na 1 do 2 wiorst. Są to bezpośrednie przedłużenia górno-szląskich pokładów. 2.) B., ob. Brut. Br. Ch.
Brynica, Bryńcia, struga wpadająca z prawej strony poniżej Popław do Odry. Zródła powyżej wsi Kobylno w pow. opolskim.
Bryniczka, rzeczka w pow. jędrzejowskim, powstaje z połączenia na gruncie wsi Brynicy Mokrej, dziś rozkolonizowanej i nieistniejącej, dwóch strumieni, idących od stawów Warzyńskiego i Rakoszyńskiego. Dalej B. przepływa przez łąki wsi Zdanowice, Cierno, Nagłowice, i pod wsią Popowicami wpada do Nidy. Obraca trzy młyny i papiernię na Kuźnicach Nagłowskich. L.
Bryniewo, wieś i dobra, prawie w samym środku powiatu mozyrskiego, na pół drogi między Bielewem i Doroszewiczami, w gm. laskowickiej, w 2 stanie policyjnym (petrykowskim), w 2 okręgu sądowym, którego biuro w Petrykowie. Są to dobra po-jezuickie, mają obszaru wraz z majętnością Dereszewicze około 12500 morg. i są własnością Kiniewiczów. Al. Jel.
Bryńsk, pięć miejscowości: B., królewskie leśnictwo; B. szlachecki, wś szlach.; B. Czarny, B. Fiałki i B. kolonia, położone wszystkie w pow. brodnickim (ob.); 4 pierwsze w par. Górzno, ostatni w par. Lidzbark. Wsie B.-Czarny i B.-Fiałki ob. pod Czarny Bryńsk i Fiałki. B. kolonia ma szkołę ewang. i ewang. dom modlitwy. Rozl. 5523 m., ma 149 dm., 1152 mk., wtem 329 kat. B. szlachecki ma 3268 ha. rozl. (767 roli ornej i ogr., 32 łąk, 140 pastw., 2297 lasu, 29 nieużyt., 4 wody), 17 dm., 182 mk., 125 kat., cegielnię i piec do wypalania wapna.
Bryńska, dawna nazwa Brynicy, pow. bytomski.
Bryniuki, wś, pow. sejneński, gm. Wiejsieje, par. Berżniki. W 1827 r. było tu 19 dm., 141 mk., posiada młyn wodny z foluszem i tartak.
Brynki, ob. Bronikowo.
Brynów, ob. Brwinów.
Brynówka, potok, powstaje z połączenia potoczków Kopaniny i Roztoki we wsi Tucholce w pow. stryjskim; potok ten połączony zwie się Tucholką a poniżej wsi Tucholki przybiera nazwę Brynówki, którą zachowuje aż do ujścia swego do Hołowczanki. Płynie zrazu na północ obok gościńca wiodącego ze Skola przez Beskid do Wereczki na Węgrzech. W obrębie gm. Pławia zwraca się na wschód i w tej gminie uchodzi do Hołowczanki. Źródła Roztoki po pólnocno-zachodniej stronie grzbietu górskiego, Romaniowcami zwanego, dochodzącego w szczycie Sołowinie 830 m., leżą na 770 m.; ujście zaś Brynówki na 632 m. Całkowity spad 148 m. na przestrzeni 9 kil.
Bryski, wś donacyjna i kol., pow. łęczycki, gm. Bolków, par. Góra św. Małgorzaty. W 1827 r. bylo tu 42 dm., 267 mk.; obecnie 66 dm., rozległości wraz z kol. 1031 mórg. Leży na prawo od drogi z Łęczycy do Piątku.
Brytawka, wieś, pow. olhopolski, z gorzelnią; należy do klucza czeczelnickiego hr. Orłowej.
Bryzdzyń, wś i folw., pow. miechowski, gm. i par. Kozłów. Leży przy drodze z Książa do Żarnowca. Ma 23 dm., 152 mk., 807 m. ziemi dworskiej, 151 m. włośc. W 1827 r. było tu 4 dm. i 16 mk. Br. Ch.
Bryzgiel, wieś, pow. augustowski, gmina Szczebro Olszańska, par, Wigry. Posiada szkołę gminną. Liczy 33 dm., 219 mk.; odl., od Suwałk 14 w. Br. Ch.
Bryże, wś, nad Wilią, na prawym brzegu, u ujścia Żejmiany, pow. święciański.
Brzana, dolna z Wymysłowem, górna i średnia, wsie w Galicyi, pow. grybowski, 1474 morg. rozl., 106 domów, 719 mieszk.; parafia