Dmytrowa i Ohladowa. Po 12 kilometrach biegu uchodzi na granicy gmin Toporowa, Ohladowa i Niwic z prawego brzegu do Baczki, dopływu Styru. 2.) B., potok górski w obrębie gm. Kropiwiszcza, w pow. kołomyjskim, wypływa z kilku silnych źródlisk w południowej stronie tej gminy, płynie na północ głębokiemi wądołami i parowami, w przysiołku Wołowej przechodzi na obszerne łąki, należące do Pererowa, a zwłaszcza łąki przysiołku Pilip, gdzie opływa wschodnie stoki wzgórz „Na Pohorelcu“ (345 m.) i „Na Bałkach“ (325 m.). Za ostatniem wzgórzem zwraca się na wschód, płynie po pod Matyowce, w Załuczu nad Prutem uchodzi do Prutu z prawego brzegu, po 12 kilometrach biegu śród rozległych błoni i błot nadpruciańskich. Br. G.
Berezówka buszyniecka, wś, pow. bracławski, wraz z wsiami Osipenkami i Wołżkiem ma 175 dusz męz., 438 dz. ziemi włośc.; należy do Maryi z Potockich Strogonowej. Dr. M.
Berezówka łuczańska, wś, pow. bracławski, ma 107 dusz męz., 264 dzies. ziemi włośc., 326 dz. ziemi dworskiej. Należała do Potockich, dziś Łukianowa. Dr. M.
Berezowo, ob. Brzozowo.
Berezowska st. poczt, ob. Berezówka, pow. jampolski.
Berezwecz, mko, pow. dziśnieński, nad jeziorem Berezwecz, dawne województwo połockie. Jako miasteczko wspomina się w latopisach już pod 1519 r. Mk. 70, klasztór, cerkiew i szkoła. Około 1646 r. Józef Korsak sprowadził do B. bazylianów i podarował miasteczko klasztorowi. 1782 r. założono tu szkołę 6-klasową dla dzieci szlachty okolicznej. W r. 1830 zamieniono ją na szkołę duchowną. Od r. 1779 istniał tutaj nowicyat zakonu bazyliańskiego. Okrąg wiejski B. w gm. Głębokie, liczy w swoim obrębie wsie Zabieły, Bursy, Muszkatowo, Obrub, Stanule, Orzechowno, Żabienka, Łatuszki, Mulary, Kaziuki, Michałówka, Murawjówka; zaśc.: Garkusze i Lemosze. W B. jest dotąd piękny kościół i obszerny klasztor pobazyliański, dziś cerkiew prawosławna. Jezioro B. ma 2 w. długości, pół wiorsty szerokości.
Berezwicze, wś w pow. pińskim, nad rz. Stochodem. Por. Berezicze.
Berezyna, 1.) inaczej B. ihumeńska lub niżna, ważne mko portowe i dobra, pow. ihumeński, na prawym brzegu Berezyny, w 3 policyjnym stanie, w 2 okręgu sądowym, o 49 wiorst od Ihumenia, o 63 w. od Borysowa odległe. Miasteczko z drzewa, dość porządnie zbudowane, liczy 3181 mieszkańców, w tej liczbie 2940 izraelitów, pomiędzy którymi sa kupcy mający naj bogatsze firmy w całej gubernii. Mieszczanie płacą czynsz wieczysty, po groszu od sąnia kwadr. w mieście. Domów 459, z tych 41 własność obywateli honorowych. Handel w B. bardzo ożywiony. Materyał wywozowy stanowi drzewo i produkta smołowe; spławy tych przedmiotów idą zarówno na Baltyk jak i morze Czarne, a take i pieńkę odstawiają kupcy do Rygi; z „niżu“ zaś przychodzi tu na cały kraj sól „warzonka“, „słonina“ czumacka i zboża wszelkich gatunków. Mko ma przywilej Jam Kazimierza z r. 1668 na targi i jarmark doroczny, trwający od 6 do 9 sierpnia, przywilej ten został potwierdzony przez Augusta III w roku 1746. Jest tu kościół parafialny dek. ihumeńskiego, jeden z pięciu w powiecie, bardzo ubogi, z drzewa na środku rynku zbudowany 1641 r. przez ks. Leona Sapiehę, pod wezw. Wniebowzięcia N. P. M.. do którego nalezy filia w Rawaniczach, i 4 kaplice, mianowicie: w Brodźcu, w Gażyłowie, w Osmałowie i Przewozie. B. od roku 1856 jest własnością Potockich, obszar dóbr wynosi przeszło 167,000 morgów. Lasy i łąki są niezmierne, to też stanowią największe bogactwo tych dóbr, bo ziemia po wiekszej części piaszczysta i tylko masa siły nawozowej przez łąki równoważy niedostatki przyrodzone gleby. B. dotychczas słynie obfitością zwierza dzikiego, szczególnie niedźwiedzi i łosi, kędy się odbywają często polowania na wielką skalę. W lasach wypęd smoły jest znaczny, jak niemniej i wyrób „rohoży“, czyli tkaniny z pasem dartego łubu lipowego. Miasteczko przerzynają dwa strumienie, na których są mosty, a przez rzekę Berezynę urządzono prom; za przejazd płaci się 5 kopiejek od konia i jednę od pieszego. Na południowym końcu miasteczka wznosi się pałac dwupiętrowy murowany hr. Potockiego, nad stromym brzegiem rz. B., z pięknym ogrodem. Okolice m. B. równe i piaszczyste; równolegle rzece B. ciągną się wzgórza, które w miarę oddalania się ich od rzeki zniżają i przechodzą w równinę nizką i błotnistą, zarosłą krzakami lub sosnowemi lasami. Naprzeciw m. B. na drugim brzegu rzeki leży osada Słoboda; w niej mieska leśniczy hr. Potockiego, a obok nad brzegiem rzeki B. są kopalnie wapienia. Pod względem historycznym mało co jest do powiedzenia. B. należała do starostwa luboszańskiego i liczyła nie więcej nad sto domów. W roku 1708 Karol XII, chcąc obejść Borysów, z Mińska przez Ihumeń przybył do B., gdzie w dniu 16 i 17 lipca z armią rzekę przebył, za którą tylko 600 ludzi wojska rossyjskiego najdowało się. Drogi z m. B. idą: przez wieś Żornówkę, Moszczenicę, Uszę, Zabaszewice i Hlewin do Borysowa; przez Niehonicze, Marcyanówkę i Jurewicze do Ihmenia; przez Bożyn, Jakszyce i miasteczko Świsłocz do Bobrujska i przez wsie Kozłowy Brzeg, Korytnicę, Zabołocie i miasteczko Białynicze do Mo-
