służył kiedyś za ołtarz święty dawniejszym mieszkańcom tutejszym do składania ofiar bożkom pogańskim. Ze wschodniej strony są schodki, widocznie wykute, któremi można wejść na kamień. Płaszczyzna u wierzchu, około 8 stóp kwadratowych zawierająca, okazuje kilka wyżłobień, zupełnie podobnych do owych kamieni ofiarnych, jakie się znajdują na wyspie Rugii: we wyżłobienia te kładziono tu ofiary. Dokoła kamienia występują z ziemi mniejsze kamienie, które miejsce to święte ogradzały. W ogóle zdaje się, ze cała ta okolica w pobliżu miasta Świecia uchodziła w oczach dawniejszych mieszkańców pogańskich jako szczególniej święta. Wiele nazw i miejscowości dziś jeszcze na tę myśl naprowadza. I tak boga dobrego czyli białego, Belbóg, przypomina wioska Belno i inna niedaleko leżąca Biała, nazywana także Gellen, złego zaś bożka, czyli czarnego, Zławieś, Sartawice (Czartawice) i Czarnawoda (płynie około 1600 kroków od opisanego ofiarnego kamienia); także i tuż obok leżąca wieś Święte potwierdza to zdanie. Wreszcie i co do Kamienia to lud dziś jeszcze nie inaczej go zowie, tylko Czarci kamień (Teufelstein). Najbliższą stacyą kolei żelaznej przy Belnie są Laskowice między Bydgoszczą i Tczewem. W r. 1328 Werner von Orsela, wielki mistrz krzyżacki, podarował Belno za oddano przysługi Januszowi, sędziemu świeckiemu, któremu zarazem pozwolił urządzić kaplicę we wsi. Obecnie posiada Belno Erazm Parczewski. Kś. F.
Belowce, po węg. Belowesza, Belovezsa, wieś w hr. szaryskiem (Węg.), kościół paraf. gr. katol., średni grunt; dobre pastwiska, lasy, 419 mk. H. M.
Belowesza, Belovezsa (węg.), ob. Belowce.
Belsand, ob. Zandkowo.
Belsch, ob. Bialcz.
Belschnitz, ob. Belśnice.
Belschwitz, Bellschwitz (ob.)
Belsin, ob. Białężyn.
Belsk, wś, pow. grójecki, gm, i par. Belsk. Posiada kościół par. murowany, urząd gminny, szkołę. Parafia tutejsza utworzoną została w 1784 r. ze wsi odłączonych od par. grójeckiej i lewiczynskiej. W 1827 r. B. liczył 27 dm. i 234 mk. Lud wiejski wyrabia sukno. Par. B. dek. grójeckiego liczy dusz 1698. Gmina B. należy do s. gm. okr. II w os. Goszczyn, st. p. w Grójcu, odl. od Grójca 6 w. W gminie znajduje się: gorzelnia, browar, młyn wodny o dwóch gankach, 2 szkoły, ludności 3690. Br. Ćh.
Belsk, niem. Gebelzig, wś, pow. rozbórski na Górnych Łużycach, pod Zgorzelcem. Par. ewangelicka. Torfiarnia.
Belśnice, niem. Belschnitz, wś, pow. raciborski, niedaleko Wodzisławia, w parafii katol. Rogów.
Beluń, wś pryw. nad Wartą, pow. łaski, gm. Zapolice, par. Strońsko, na trakcie szosowym z Widawy do Sieradza.
Belweder, ob. Podubiś.
Belwitz, ob. Bellwitz.
Belzatka, ob. Bełżatka.
Bełchatów, os. przedtem mko pryw., pow. piotrkowski, gm. Bełchatówek, par. Grocholice. Leży 24 w. na zachód od Piotrkowa, od Warszawy odl. 158 w.; w 1827 r. było tu 35 dm. i 365 mk. W skutek rozwinięcia się przemysłu tkackiego ludność wzrosła w 1859 r. do 1526, a ilość domów do 101 (26 mur.). W 10 mniejszych zakładach o 30 warsztatach tkackich i 1080 wrzecionach wyrobiono wtedy sukna gorszego za 36,000 rs., przy czem pracowało 101 robot.; prócz tego w 14 zakładach o 95 warsztatach, zatrudniających 103 osób, wyrobów bawełnianych za 17,200 rs. Znajduje się tu kościół po franciszkanach z XVII wieku; przedtem istniała parafia przyłączona do Grocholic. B. posiada sąd gminny okr. III i stacyą pocztową między Piotrkowem a Szczercowem. Br. Ch.
Bełchatówek, wś i folw., pow. piotrkowski, gm. Bełchatówek, par. Grocholice, przytyka do Bełchatowa od strony półn., ma urząd gmin., szkołę, smolarnię, 40 dm. Gmina B. nałeży do s. gm. okr. III w Bełchatowie. W gminie znajdują się 4 szkoły, 7451 mk.
Bełchów, wś nad rz. Skierniewką, pow. łowicki, par. Łyszkowice, przy drodze ze Skierniewic do Łowicza, na prawo od linii dr. ż. War. Bydg. Posiada kościół par., który istniał już w roku 1694 r.; dzisiejszy murowany wzniesiony ze składek parafian w ostatnich czasach. B. należał w 17 wieku do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Wspomina o B. Verdum („Cudz. w Polsce“ 107 str.). W 1827 r. B. liczył 35 dm. i 257 mk., obecnie ma 52 dm. i 147 mk. (?) Par. B. dek. łowickiego ma 1804 dusz. B. Ch.
Bełchówka, wś, pow. sanocki, o 4 kil. od st. p. Bukowsko. Ma parafią rz. kat. w Bukowsku a gr. kat. w Wolicy.
Bełchówka, potok, wypływa z północnego stoku góry „Dziady Wierch“ zwanej (647 m.), w obr. gm. Bełchówki w pow. sanockim, płynie na północ przez Bełchówkę, gminę Zboiska, gdzie z prawego brzegu przybiera potok Ratnawicki, a opuściwszy błonia zboińskie, Modrzą zwane, skąd tutaj ten potok także Modrzą się zwie, przechodzi do gminy Prusieka, gdzie z prawego brzegu łączy się z potokiem Niebieszczańskim i po 9 kilometrach biegu, przeważnie w kierunku północnym, uchodzi z prawego brzegu do Sanoczka, dopływu Sanu.
Bełcząc, (żródłosłów „bełk,“ zkąd Bełk, Bełcz, Bełczączka, Belczące), wś, pow. lubartow-
