dyki czyli Włódarstwa; 67 dm., 510 mk.; 106 ew., 404 kat.; 137 analf. Ma kościół paraf. dek. krotoszyńskiego, wystawiony w części Włodyką nazwanej. 2). B., dobra, pow. krotoszyński; niedaleko Kobylina, 17 miejsc.: 1) B.; 2) folw. Marynin, 3) Brygitka; 4) Kubowo; 5) Borownica; 6) Lilla; 7) Stary Kobylin; 8) Perzyce; 9) Rembachów; 10) Rochy; 11) Piaski; 12) Traffary; 13) Trzaski; 14) osada Grüneiche; 15) Katarzynowo; 16) Leśnictwo Helenopol; 17) Ostatni Grosz; 19227 morg rozl.; 65 dm.; 960 mk.; 404 ew., 557 kat.; 331 analf.; st. p., kol. żel. i gośc. Zduny o 6 kil. Na początku XV w. wś. B. należy do rodziny, która przybrała od wsi nazwisko Baszkowskich. Ku końcowi XVI w. B. przeszedł do rąk burzliwej rodziny Zborowskich, a następnie do rodu Leszczyńskich. Po Stanisławie królu polskim, nabyli go około r. 1730 Sułkowscy. W ręku tej rodziny B. pozostał do końca XVIII wieku. Odtąd nabył te dobra Maksymilian Mielżyński, pisarz wielki koronny. W wieku dziewiętnastym utracił je Aleksander Mielżyński, obecnie należą do księcia Reuss. W dzisiejszym pięknym parku angielskim, założonym przed 40 laty przez hr. z Potulickich Aleksandrową Mielżyńską, pokazują piwnicę, na której się wznosił dawniej obszerny, drewniany zamek, wystawiony przez Zborowskich. O B. utrzymuje się mylna tradycya, że się tam urodziła Marya Leszczyńska, późniejsza królowa francuzka; Marya bowiem w Poznaniu przyszła na świat, i zapewne nigdy B. nie widziała; Stanisław Leszczyński tylko rzadko z Rydzyny do B. przybywał i zwykle sam. Kościół był w r. 1527 drewniany pod tytułem Wniebowzięcia Najśw. Maryi Panny; stał na miejscu, gdzie teraz jest szkoła; w r. 1644 jeszcze jest wiadomość o tym kościele. W r. 1728 stanął nowy kościół drewniany z kapliczką murowaną. Ku schyłkowi XVIII grożąc już znowu upadkiem dotrwał do r. 1828, poczem wystawiono piękny kościół murowany nakładem Mikołaja Mielżyńskiego. M. St.
Baszłyk, wś w pow. pińskim, nad rz. Styrem, na granicy gub. wołyńskiej.
Basznia dolna i górna (z Borową, Górą, Dąbrową, Czerwińkami, Kurytki, Orzyszczaki, Reichau, Sieniaka, Sołotwina, Tymce, Duchwicz, Malce i Gwozd), wieś, pow. cieszanowski, oddalona o 1 milę od miasteczka Lubaczowa. Obszar dworski posiada: roli ornej 472 m. a., łąk i ogrodów 186 m. a.; pastwisk 41 m. a., lasu 1106 m. a., włościanie posiadają roli ornej 4026 m. a., łąk i ogrodów 1109 m. a., pastwisk 590 m. a., lasu 98 morg. Wieś ta leży w płaskiej, niskiej, piaszczystej, bagnistej i lesistej okolicy. Ludności ma: rz. kat. 348, gr. kat. 2118, izraelit. 31: razem 2497. Należy do Lubaczowa, gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dek. lubaczowskiego. Posiada szkołę etatową. Wieś ta pamiętną jest z powodu zawarcia tamże ugody w roku 1668 między konfederatami i koroną polską. Własność spadkobierców Jakóba Herza Bernsteina. B. R.
Basznia, wś, gub. witebska, nad jez. Nieporoty.
Baszowice, wś i folw. poduchowny, pow. opatowski, gm. i par. Słupia-nowa. W 1827 r. liczył 22 dm. i 163 mieszk.
Baszta, Baszty, ob. Basta.
Basztanków, ob. Besztanków.
Baszteczki, wś, pow. taraszczański, nad rzeczką Mokrą Bahwą, o 11 w. od Stawiszcz i w takiej samej odległości od Łaszkowa. Mieszk. prawosł. 783, katol. 11, razem 794, a także w Korolówce, odległej o 1 wiorstę i stanowiącej z B. jednę parafią 380. Ziemi razem 3420 dzies., wyborny czarnoziem. Należała dawniej do starostwa białocerkiewskiego, później do krasiłowieckiego klucza hr. Branickich, obecnie wraz z całym kluczem została sprzedaną „udziałom”. Zarząd gminny we wsi Biesiedzie, policyjny w Stawiszczach. Kl. Przed.
Baszty, ob. Basta.
Baszyn, folw., pow. krotoszyński, ob. Krotoszyn.
Baszyn, niem. Beschine, wś, pow. wołowski, z parafią ewang. w miejscu; w par. katol. Smogorów.
Baszyna, wś, pow. ostrogski, na wschód od Buhryna i za rz. Horyniem. Na górze porasta las a za lasem na pochyłości góry rozrzucona wioska B. W lesie na górze od południa dotąd istnieją ziemne wały, porośnięte drzewami; musiał tu być zamek, bo wiele gruzów z kamienia i cegły rozrzuconych świadczy o tem. Kś. Hołowiński w „Tece Rozmaitości” umieścił balladę o B., osnutą na tle podania gmin. W tutejszym zamku miał być uwięziony młody basza turecki, od którego i wioska wzięła nazwę. Grunt wapienny i piaszczysty; wypala się tu wapno. Włościanie żyją tylko z uprawy roli. B. należała pierwej do Bohaczyńskich, później do Hulewiczów, Czarneckich, a obecnie jest dziedzicem ks. Czetwertyński.
Bataki, ob. Botoki.
Batiaczka, potok, także Batuczka zwany, powstaje z kilku źródłowisk we wsi Batiatyczach, pomiędzy domostwami; spływają one strugami ku północy na rozległe pastwiska i łąki mokre tejże gminy, zwane Wołowemi pasiekami, gdzie zaraz za wsią łączą się w jedno koryto i w kierunku północno-wschodnim zdążają granicą gminy Batiatycz z gm. Żubowmostem, gdzie B. zwraca się na wschód, a przeszedłszy w obręb gm. Łapajówki, płynie łąkami i pastwiskami w kierunku południowo-wschodnim i zabrawszy potoczek Jagunią zwa-
