436
kon tuntuhon malain pa gid; wala na sing liwan nga buhaton
kundi ang pagpakig-away.
—Apang, paano? —Hambal niya nga nagdayandayan nga isa lamang. — Kon abi batunon niya ako kag tabugon nga singgitan? Kon maatubang ko ang iya asawa? Sin-o ang matabang sa akon? Ang kura? Si Kapitan Tiago? Malaot ang takna nga mamati ako sang iya mga ginatudlb! Masabad! Sin-o ang nagpilit sa akon sa pagtusmog sa sabaw, sa pagsugid sang mga binutig, sa pagpalabawlabaw nga binuang? Ano ang ihambal sa akon sina nga dalaga. .. ? Karon nagahinulsol ako nga nangin-sekretaryo sang tanan nga pari!
Yari sa sining’ masubo nga dulomdumon si Linares sang umabot si P. Salvi. Ang pransiskano sa pagkamatuod labi nga nagniwang kag maluspad sangsa kinaandan, apang ang iya mga mata nagkilan sa isa ka kasanag nga tumalagsahon kag sa iya mga bibig naglutaw ang isa ka makatilingala nga yuhom.
—Gg. Linares, isahanon ka lang? — Nagyaob sia nga pumadayon sa kadak-an nga sa iya nabuksan nga ganhaan naggwa ang tunog sang pyano.
Si Linares nagpilit sa pagyuhom.
—Kag si Don Santiago? — Sugpon sang kura.
Si Kapitan Tiago pumakita sang amo man nga tion, humalok sa kamot sang kura, kinuha niya ang iya sini kalii kag baston, nga nagyuhom subong sang nabenditahan.
—Kari kamo, kari kamo! — Siting sang kura nga nagsulod sa kadak-an nga ginsunod nanday Linares kag Kapitan Tiago. — May maayo ako nga mga balita nga isugid sa tanan. Nakabaton ako sing mga sulat halin sa Manila nga nagapamatuod sa akon sang sulat nga gindala sa akon kahapon ni Gg. Ibarra... gani, D. Santiago nga ang pagdumili sa iya wala na.
Si Maria Clara nga nagpungkb sa pyano sa tunga sang iya duha ka abyan nga babae, halos nga matindog, apang nadulaan sia sing kusog kag bumalik liwat sa pagpungkb. Si Linares nangluspad kag nagtulok kay Kapitan Tiago, nga nagpaubos sang iya mga mata.
—Ina nga pamatan-on sa akon pagtan-aw tuman ka makaluloyag, — padayon sang kura. — Sang nahauna malain ang akon pagbilang sa iya... madali nga maakig, apang sang ulihe maka-