406
— Pabay-i nga hatagan ko sing leksyon ining timawa nga wala’y huya nga babae! — Sabat sang asawa nga dinis-og niya ang iya bana nga diutay lang makahalok sa data, kag atubangon si Donya Consolacion.
— Talupangdan mo kon kay sin-o ka nagaatubang! — hambal niya. — Indi ka maghunahona nga ako isa ka taga-puod ukon isa ka uloinday sang mga soldado! Sa akon balay, sa Manila, wala nagasulod ang mga alperes; nagahulolat sa ganhaan.
—Hola, Ekselentisima, Senyora Puput! Wala nagasulod ang mga alperes, apang huo ang mga lupog nga katulad sina, ha! ha! ha!
Kon indi nahanungod sa mga papula kuntani nakita si Don ya Victorina nga nagpalamula: buot niya hamagon ang iya kaaway, apang pinunggan sia sang manogbantay. Nian ang dalan napun-an sang mga nagtalan-aw.
—Pamatian mo, nagapanubo sa akon ang maghambal sa imo; ang mataas nga mga tawo... Maluyag ka magbunak sang akon mga panapton, bayaran ko ikaw sing maayo! Nagatuo ka ayhan nga ako wala makasayod nga ikaw isa lamang anay ka manogbunak?
Tumadlong si Donya Consolacion nga naakig: ang hambal tungod sa pagpamunak nakapilas sa iya.
—Nagatuo ka ayhan nga wala kami makasayod kon sin-o ka kag kon sin-o ang tawo nga imo kaupod? Pagpalayo! Nasugid na ina sa akon bana! Senyora, ako sing akon naangot lamang sa isa ka tawo, apang kag ikaw imo? Dapat panginmatyan ang gutom sang sa magpas-an sang salin, ang ginatrapo sang tanan.
Ang luthang umigo sa ulo ni Donya Victorina nangalukos sia, gin-umol ang iya mga kamot kag ginpagot ang mga ngipon nagsugod sia sa paghambal:
—Panaog ka, kotsina nga tigulang, kay dugmukon ko ina’ng mahigko mo nga baba! Inday-inday sang isa ka batalyon, nabun-ag nga alpot.
Ang Isbing nadula gilayon sa bintana, nakita sia dayon nga nanaog nga nagdalagan, nga naghabyog sang tagsaon sang iya bana.
Nagpakitluoy pumatonga si Don Tiburcio, apang kuntani naghiabutay na sila kon wala lamang mag-abot ang alperes.
—Apang, mga senyora... Don Tiburcio!
—Tudloi sing maayo ang imo asawa, bakli sia sing maayo nga mga panapot kag kon wala ka sing kwarta, kawata ang