latnan. Kon makità mo ang iya diutay nga baláy! Isá ka barong-barong: ang hangin, ang ulán kag ang adlaw nagasulód kag nagagwa katulad sang dagum sa panapton. Ginadumilian nila siá
nga magtandog sang maskin anó nga ila sang mga tawo. Isá ka
adlaw nahulog ang isá ka batà nga lalaki sa kalóg, ang kałóg indi
madalum, apang siá nga nakalabáy sa malapít bumolig sa batà
sa pagtakas halín sa kalóg. Nasayran inâ sang amáy, nanumbong
sa gobernadorsilyo, kag iní nagsugò nga hatagan siá sing anum
ka labtik sang tagsaon sa tungâ sang dalan nga ginsunog sang
ulihe ang uwáy. Yadto isa ka pagpintas! Ang aruón dumalagan
nga nalagyo, linagás siá sang manoghanót kag ang gobernadorsilyo suminggit sa iya: "Dakpa! Maayo pa nga ang tawo malumós sangsa magbalatián subong sa imo!"
—Matuod! —sabát ni María Clara.
Kag walâ magsugid sang iya himùon, maabtik nga pinalapitán niya ang alát sang makalulùoy kag sinulód niya didto ang medalyon nga bag-o lamang gindulot sa iya sang iya amáy.
—Anó ang imo ginhimò? —Pamangkot sa iya sang iya mga abyan nga babae.
—Walâ akó sing ibán nga butáng! — Sabát niya nga pinahilúm niya sa isa ka yuhóm ang mga luhà sa iya mga matá.
—Kag ano ang iya himùon sang imo medalyon? — Hambal sa iya ni Victoria. — Isá ka adlaw hinatagan nila siá sing kwarta, apang sa isá ka lipák pinapahilayô niya sa iya. Tungód sa anó nga maluyagan niya inâ nga walâ sing mabaton sang maskin anó nga maghalín sa iya? Kon abi makáon lamang ang medalyon!
Nailà si María Clara sa mga babae nga nagbaligyà sing mga pagkaon, kag inuyóg niya ang iya mga abaga.
Apang ang arùón pumalapit sa alát, kinuhà niya ang hiyás nga nagbadlak sa iya mga kamót, lumuhód, hinalukán niya kag sang ulihe hinukás niya ang iya sadók sinubsob niya ang iya nawóng sa balás nga natumbanán sang dalaga.
Tinabunan ni María Clara ang iya nawóng sang iya abaniko kag binatak niya ang iya panyù sa iya mga matá.
Nián may isa ka babáe nga pumalapit sa makaluluoy nga aruón nga daw mangadi. Malaba ang iya buhók, nagbunghay kag gumón, kag sa silak sang mga parol nakità nila ang dagway sang nawóng nga tamà ka kulpà nga iya sang buang nga si Sisa. Sang mabatyagán niya ang iya pagpalapit, ang aruón suminggit kag tumindog nga dumalagan. Apang ang buang nakahawid