Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/243

From Wikisource
This page has been proofread.


BAHIN XXVI


ANG TUGHAPÓN SANG PANDOT


IKANAPULO KITA karón sa Nobyembre, tughapón sang pandot.

Naghalín sa kinaandan nga makatalaka nga pagginawî, ang banwa pumatopling sa isá ka pagsinakusakò nga wala'y tupong sa sulód sang ila baláy, sa dalan, sa simbahan, sa bulangán kag sa umá: ang mga bintana natabunan sing mga hayahay kag mga tela nga nagkalainlain ang mga duág; ang taliwala napunô sang mga linupok kag sang lanton; ang hangin nalatum sa mga kinasadya.

Nagkalainlain nga mga sari sang paglutò sang mga bungangkahoy sang pungsod nga nasulód sa mga dulsera kristal nga may masadya nga mga duág ginkaayo sang dalaga sa isa ka diutay nga latók, nga natabunan sang puti nga binordahán nga mantel. Sa lagwerta nagsiniyak ang mga pisů, nagkinakak ang mga mungâ, nagsinambo ang mga baboy, nga nagkalabulong sa mga kinalipay sang mga tawo. Ang mga suloguón nagsakâ kag nagpanaog nga nagdalalá sang pinulog nga mga bahilya, mga kubyertos nga pilak; dirí nagkinamog kay nabukâ ang isa ka pinggan, didto nagkinadlaw sila sa isá ka umanhon: sa tanan nga bahin may sinugbáy, may hinutikanay, may sininggit, may hinambalanay, may pakutpakot, ang ibán ginapadali sang ibán, kag ang tanán gumón, ginahod kag kinagamo. Kag iní tanán nga kinunyagkonyag kag iní tanán nga kinabudlay nahatungod sa dumulòaw nga kilala ukón indi man kilala, sa pag-amuma sang bisán sin-o nga tawo nga ayhan wala pa gid makità, nga sa iya paghalín indi na liwát magpakità; agúd nga ang dumalay-o, ang tagalwás, ang abyan, ang kaaway, ang pilipinhon, ang katsilà, ang imol, ang manggaranon maghalalín nga malipayon kag busóg: walâ sing

ginapangayo sa ila maskin anó nga kabalaslan, walâ man ginpaabót sa ila nga indi nila paghalitan ang maabiabihon nga panimaláy sa tión ukón sa tapos na silá matunawan! Ang mga manggaranon, yadto'ng nakakadto sing makaisá sa Manila kag nakakita

-227-