non nga ensalada. Sumuot sia sang labing’ maayo niya nga mga panapton, kag tinus-on niya ang alat, nga wala na pagpukawa ang
iya anak, kumadto sia sa banwa.
Gintinguhaan niya nga indi sia maggahod, sumaka sia sa hagdanan sing mahinay, nga nanilag sing maayo basi kon may tingog
sia nga mabatian nga iya na nakilal-an, nga lab-as, kag iya sang
bath.
Apang wala sia sing nabatian bisan nasumalang kag pumadayon sia sa kosina.
Didto tumulok sia sa tanan nga higad: mga suloguon kag
mga sakristan nagbaton sa iya sing mabugnaw. Nagyaob sia sa
ila kag halos sia binalusan.
— Diin ko sarang mabilin ini nga mga utanon?—Pamangkot niya nga wala magpahilum nga naglain ang iya buot.
— Dira... bisan diin lang!—Sabat sang kosinero nga halos
gani magtulok sa iya, nga naunay sa iya hilikuton: naghimulbol
sia sang isa ka kapon.
Binutang ni Sisa sing mahipid sa ibabaw sang latok ang mga
talong, mga amargoso, mga patola, kag ang mahumok nga mga
ugbos sang pakb. Pagkatapos binutang niya ang mga bulak sa
ibabaw, yumuhom diutay, kag pinangkot niya ang isa ka sulo
guon nga nagpakita sa iya sing pagkamaabiabihon sangsa kosinero:
— Sarang ako makapakighambal sa pari?
— Nagamasakit sia, — Sabat sini sing mahinay.
— Kag si Crispin? Nakasayod ka kon yara sia sa sakristiya?
Tinulok sia sang suloguon nga natingala.
— Si Crispin?—Pangkot niya nga sumampok ang iya mga
kilay. Wala didto sa imo balay? Paniwalaon ina nimo?
— Si Basilio didto sa balay, apang si Crispin nabilin diri, —
sabat ni Sisa, — hiyag ko sia nga makita. ..
— Huo!— Siling sang suloguon. —Nagpabilin sia, apang
sang ulihe... sang ulihe nalagyo nga kinawat niya ang madamb
nga butang. Sinugb ako sang kura maaga pa sa pagkadto sa
kwartel sa pagpasayod sa Gwardya Sibil. Sa banta ko nagkadto
na sila sa imo balay sa pagpangita sang mga bata.
Tinakpan ni Sisa ang iya mga dulonggan, ginnganga ang iya
baba, apang ang iya mga bibig nagpalangurog: wala sia makatingog.
— [And nga mga anak ang imo! — Sugpon sang kosinero.—
Mahibal-an nga ikaw isa ka mainunungon. nga asawa; ang mga