Ang duroha nangahilum.
—Labut pa, —mipadayon ang masakiton —kinahanglan
nga kita dauton ug pukawon, kay hibaloan ta kon unsay atony
mga sayop ug sa ingon niana atong mabadlong. Ang labihang
mga dalayeg molimbong kanato, makapakatulog kanatb, apan
sa gawas biaybiayon kita, ug sa adlaw nga kataw-an na kita
matapus dayon ang atong gahum, sama sa nahitabo kana
tb didto sa Uropa. Ang salapi dill na mosulod sa atong mga
simbahan, wala nay mopalit ug mga armen ni mga oriya ni
bisan unsa, ug unya kon wala na kitay salapi dili na usab kita
tuhoan.
—jPsh! anaa gihapon ang atong kayutaan ug kabalayan...
—jMahanaw ang tanan, sumala sa nahitabo sa Uropa! Ang
nakadaut da ba kay kita day nagaunay kanatb. Pananglitan:
kanang pagpatuyang ug walay pasikaran tang pagpatubo sa
abangan sa atong mga yuta, kanang tinguhaa nga kanunay kong
gisaway sa tanang mga tigum sa atong mga kauban bisan wa
la akoy bunga nga nakuha, kanang buhata maoy makaunlod
kanatb. Ang Indio maaghat pagpalit ug yuta sa laing dapit,
yutik nga sama kun labi ba hinoong maayo kay sa atb. Natahap ako nga nag-anam na kitag us-os: Quo vult perdere Jupiter
dementat priu. 1 Busa dili natb pahamug-atan pag-ayo, kay ang
lungsod nagabagulbol na. Maayo ang imong hunahunii: pasagdan ta nga ang uban managhusay sa ilang kaugalingong mga
hulusayon ug ampingan ta ang kadungganan nga nahibilin ka
natb, ug, sanglit sa dili madugay moatubang man kita kang
Bathala, hunawan ta pag-ayo ang atong mga kamot... jNga kaloy-an unta ni Bathala ang atong mga sayop!
—Sa ingon niana, ikaw nagatuo diay nga ang canon kun
abangan...
—[Dili na kita maghisgot ug salapi! —mipakgang ang ma
sakiton nga daw nasuko ug diyutay. —jGanina miingon ka nga
ang tenyente misaad kang pari Damaso ... ?
—jOo, Padre! —mitubag si pari Sibyla nga daw mipahiyum.
—Apan karong buntag gihibalag ko siya ug miingon kanakb nga
gikasakit niya kadtong tanang nanghitabo kagabii; nga ang alak
misaka sa iyang ulo ug gihunahuna kono niya nga si pari Da(1) — Kima kadtong buut iunlod sa kadaut ni Bathala kuhaan pag-una
ta kabuot — P. sa Taghubad,
— 69 —