Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/181

From Wikisource
This page has been validated.


ANG MGA KAGOOL SA USA KA INSIK

— Oo, mitubag si Don Timoteo; apan wala kamo mahibalo kon pilay nagasto ko nianang sugoa! Ug unya, ang pagguba dili himoon kon dili human ang usa ka bulan hangtud nga moabut ang kuwaresma; mangabut na usab ang laing mga sin . . . Ang ako unta nga tinguha mao nga gub-on karonkaron dayon, apan . . . ug labut pa, unsa may ikapalit nianang mga tag-iya sa balay nga pulos man kana nga kabus?

— Apan mahimo nimo sa pagpalit sa rnga balay sa barato kaayo . . .

— Ug unya imo dayon nga ipaibug ang sugo sa Kapitan Heneral ug ibaligya mo sila sa pilopilo nga bili . . . Maoy kanay patigayon!

Si Simoun mipahiyum lamang sa usa ka pahiyum nga bugnaw, ug sa pagkakita niya kang insik Kiroga, gibiyaan niya ang mga magpapatigayon nga bagulbulan, aron paghatag katahuran sa umaabut nga Konsul, kini, sa pagkakita kang Simoun, nawala ang pagkamalipayon sa iyang nawong, mimug-ot ang iyang panagway sama niadtong mga magpapatigayon ug miyukbo nga ingon sa nabali ang hawak.

Si insik Kiroga nagtahud uyamut sa alahero, dili lamang kay nahibalo siya nga kini adunahan uyamut, kon dili tungod usab sa mga hongihong nga siya sagabay kaayo sa Kapitan Hene­ral. Ginaingon nga si Simoun uyon sa damgo sa insik, uyon siya sa konsulado, ug usa ka mantalaan nga kaaway sa mga insik nagpasimbag kang Simoun sa iyang pakiglantugi batok sa laing man­talaan nga kadasig sa mga insik. Mga tawong naugdang nagdungag sa pagsulti, ubos sa pangidhatkidhat ug mga pulong nga dagkug kahulogan, nga ang iyang maitum nga kamahalan nagtambag sa Heneral nga gamiton ang mga insik aron sa pagpakaulaw sa mga pilipinhon.

— Aron ang usa ka lungsod mahimong masinugtanon, miingon siya, ang labing maayong buhaton mao ang pagpalabi kaniya sa atubangan sa tanan.

Tuod man, mao rag wala palibak ang higayon.

Ang pundok sa mga Mestiso ug mga Naturales kanunay la­ mang nga nagbinantayan ug masiggawi sa ilang kaisog ug kalagsik, dala ang katahap ug kakulang sa pagsalig sa usag usa. Usa ka adlaw, sa misa, ang Gobernadorcillo sa mga naturales nga