Ketang pipupulungan makitaltalan ya itang e man binang makaulingid; ing lalung alang ayayabut surya’nang e mu nanu ing pisasabyan, timbanga'ne, syasata'neng mayap ing manuk, iladlad ne pakpak, salata’ne myayaliwang dake katawan. Ding aliwa kareti daratang misnang kapiblas, tutukyan da at patulugan ding talakatig ding karelang manuk. Ding aliwa naman, marinat, ing waga ning bisyu mayayakit ketang payat a lupa, mau ran tutukyan itang pangimut ding mabandi at babanten ing pustahan, uling ing bulsa malyari yang mayalang laman dapot e maulu ing kau king sugal. Karin alang lupang e makamulat. Karin ala yu ing pilipinung matamad, alang masabal, tahimik. Ing sabla kikimut, panandam, ibug; malyaring sabyan king karin ding tau atin lang kaung pakimut king danum ning banwa.
Ibat keting karinan, lungud papunta king rueda, karinan a nung nu mararapat ing sabung. Iting dake, makapatulug bakud a dutung, makatas ya kesa karing adwang mumuna. Banda na babo niti at halus tatagkil na king atap ati’lu ring eran-eran a paglugalan ding manalbe o susugal, a milupalupa naman. Kabang malilyari ing sabung, iting karinan kakatmu yang tau at anak a gugulisak, kukulyo, mamawas, mipapate at mipanagkas. Mayap namu halus alang babaing miraras karin. Kilub ning rueda ati’lu ring lalaking makapasubali ding masalapi, ding bulalag a sabungeru, ing palaban ampon ing talapanatul. King lapag niting karinan a misnang kasalese pangapitpit, misasabung la ring manuk, at ibat karin ing kalma pamye no karing sapni ring sagakgak o ding Iwa, ding sayahan o ding danup.
Ketang oras a lungud tamu akit tane ing gobernadorsilyo, ing Kapitan Pablo, ing Kapitan Basilio, i'Lucas, ing lalaking maki byuk king lupa, a binang menandaman king kamataya’ning kayang kapatad.
I’Kapitan Basilio lepita’ne ing metung a memalen at nganang kinutang:
"Balu mu nung isanung manuk ing darala nang Kapitan Tiago?”
"E ku pu balu, ginu. Mgening abak adwa la ring dinatang kaya, ing metung ya ing lasak a sinambut king talisain ning Consul.”
"Isipan mu king ing kakung bulik milaban ya kanite?"