Jump to content

Page:E-Mu-Ku-Tagkilan-Noli-Me-Tamgere-ni-Jose-Rizal.pdf/117

From Wikisource
This page has been validated.



bale maimbing matudtud ing malating anak. Manawa ya pangisnawa at maratun. Mamisan-misan akit meng lalangut, balamu wari mamangan ya. Mekad é mitapat ketang pamangan a inuli ra ding koya na.

Ding kuliglig pangabalanan de ing benging tahimik king matarling dang dalit a maki samut king alpukalpuk nang galikgik ning lipaktung a makasalikut king dikut o ning timbabalak a linwal king kulkul na ban mayntun pagkabye kabang ing tuku a e na tatakut king danum, sisiro ne ing buntuk na ketang malangi nang pwang ning maragul a dutung a pakyabe na ketang kalingking ning sunis ing bubwang nang mamuysit a siwala. Ding asu naman magbitaul la king dalan at detang mapaniwalang (supersticioso) makaramdam patutwan dang ding animal manakit lang espiritu at anino. Dapot ding asu at aliwang animal a mangalati (insecto) e ra akakit ing palsimi ra't kasakitan ding tau kabang iti tutung dakal!

Karin, makarayu king balen, ketang lugal a tunggal oras lalakaran, karin ya manuknangan i'Inang nang Basilio at Crispin. Asawa ne ning metung a lalaking alang pusu. Ing babai mabibye yang lilingap karing anak na kabang ing asawa ala yang dapat nune mu lilibut at sasabung. Malagad yang mumuli bale at pota pang ulya’na la e la man mipaldan king panuli na. Linubas ne ing kalulung babai karing ditak nang lyas king sugal na at inyang ing makalunus a Sisa ala neng aybye isugal na pigmula'na neng tatampalasanan. Babaing alang ilaban, babaing mayna pamisip dapot maki pusung gintu ala yang balung daptan nune mu lugud at manangis. Kaya, ing asawa na metung yang Dyos, at ding anak na angeles no man. Ing lalaki naman, pablasang balu nang katakuta'ne dapot tutu neng kaluguran, sasamantalana’na iti, at makyapus ya karing dyusdyusan. Balang aldo lalto yang lalung tampalasan, mabangis at mapamita.

Inyang kitna'neng Sisa, misan a minuli yang makabusaktung, dikil king paksa nang ilub neng munisilyus i'Basilio é ya mekibat nune ing kitang na mu nung kanita mo manakitan yang dakal a salapi, at sinulung neng inapis ing manuk na, dapot ing gipit dang pangabili a kidwa'ning nais nang makapagara’la ring anak karing pipagaralan balen ba’lang mabyasang masa at

— 107 —