so, ti maysa a panio a daradara, ket agsangitkam kuman a sisisingpet, idi ta iti dakes a gasat ti kararuami, inpatalged ti maysa
a sakristan kadakami a dagos, rabrabak laeng; data kan ti manok
a tinuno ket sinidada, numan pay Biernes Santo . . . ket daydi
sakristan, nalukmeg gayam. Ni Kapitan Tiago, ngarod, gapo ta
tao a naannad ken mananglualo, likliklikanna ti umasideg iti kris
ni San Miguel; — jPagpanawan ti pakaisebbangan! — kunkunana
iti nakemna, — ammok a maysa nga arkanjel, ngem uray, diak
agtalck, diak agtalek!
Awan tawen a palabasenna a di tumabuno a mangipan iti
maysa nga orkesta iti nabaknang a romeria sadi Antipolo: iso tay
bukudanna a bayadan ti dua a misa de gracia kadagiti ado a maararamid iti bayat ti tallo a nobenario ken sabali pay nga al-aldaw
nga awan nobena, sa mapan agdigos iti kalpasanna, iti agdindinamag a ubbog a nagdigusan met kano ti santo a ladawan. Dagiti tattao mananglualo makitada pay laeng ti tugot dagiti saksakana ken ti nakaisagiradan ti buokna iti natangken a bato, idi
inna binelnasan a kas aramid ti siasino man a babai nga aglanlana iti lana ti niog, ket kas la ket itay no dagiti bubuok nan, paslep wenno diamante da ket sangaribo a tonelada ti dagsenda.
Kalikagumanan mi kuma a ti nakakigkigtot a ladawan wagwagenna iti maminsan ti sagrado a buokna iti imatang dagiti tattao a
mananglualo, ket ibatayna met ti sakana iti dila wenno iti ulo da.
Sadiay, iti reng-at daydiay a ubbog, ni Kapitan Tiago rebbengna ti agsida iti inasar a burias, sinigang a dalag a naikkan iti
bulong ti kulibangbang ken sabsabali pay a lutluto a naimas. Ka
dagiti dua a misa, nasurok a uppat a gasot a pisos ti ibayadna,
ngem rumsua a nalakadan, no panunuten ti pakaidayawan ti Ina
ti Dios a gapo kadagiti kukuitis, palpaltog kada berberso, kas
pangnaganda sadiay; ken no pattapattaen dagiti ado a maalana iti
bayat dagiti al-aldaw a matda pay iti tawen, a gapo amin kadagitoy a mismisa.
Ngem saan la a ti Antipolo ti pagiparangaranganna iti nadanarudor a panagdebosion na. Sadi Binondo, sadi Pampanga ken sadi ili a San Diego, no daytay makipallot iti maysa a manok na a pustaanna iti dakkel, mangibaon ti kura iti kuarta a balitok a ibayadna kadagiti mismisa sa pagdawatna iti panangabakna, ket, kas kadagiti romano a makiumanda kadagiti mammadto.
-40-