a saan a mabalin a pilibustero ti tao a mamasangbay kadagiti
amin a kakastila, napanglaw man wenno nayeg ditoy, a ikkanna
ida iti salinong ken taraon, ti tao a kadagiti ur-urat na adda
pay la a bumurburek ti naayat a dara dagiti kakastila; awan nagpaayan ti panangikarik nga agsungbat ti ulok, ti panangisapatak,
babaen ti kinakakaasik ken ti dayaw ko a soldado, ket isuna la
a nagun-udko ti dakes a pannakaawat, dakdakes manen a pannakapatalaw ken ti pannakapanagan ko a suplado.
Daydi lakay nagsardeng, ta immanges, ket idi makitana ti
nlimek ti kaduana a sidedengngeg a di man la knmita intuluyna:
—Iti panagbilin daydi dakkelyo, siak ti kimmitkita iti ringgor. Napanak ken agdindinamag nga abogado pilipino ni agkabanuag nga A; — ngem dina inawat. “Maipa-abakkunto ngata”., kintmana. ‘Ti panangisakitko agbalinto manen a baro a
panggapuanda a mangidarom kenkuana, ket adda labitna a mairamramanakto pay. Inkayo ken apo M,—iso a nasged ket nalaka
ti panagbitlana, kastila ket madaydayaw unay.” Kasta ti inara
mid ko, ket toy agdindinamag nga abogado iso ti nakaammo iti
ringgor a insakitna a nasayaat ken naraniag. Ngem dagiti kabbusor aduda, ket dagiti dadduma aglemmengda ket awan makaamammo kadakuada. Dagiti tulis a saksaksi umaduda, ket dagiti
pammadpadakesda, nga iti sabali a disso inna kuma pukawen ti
maysa a sao a panglais wenno pangab-abi ti abogado, ditoy rumaba
ket dumakkelda. No ti abogado magun-udna a pukawen ida, ta
inna mapagsisimparat dagiti palpalawagda kadagiti palpalawag
dagiti sabsabali ken. kadagiti palpalawag da met laeng, iti mabiit
adda man sabali a darumen. Indarumda a tinagikuana nga awanan kalintegan dagiti ado a dagdaga, dinawatanda iti bayad da
giti rangranggas ken nadaddadael; kinunada a kadua dagiti agararang tapno dagitoy dida an-annuen dagiti mulmula ken tartarakenna. Idi kuan, nakulkulen iti kasta unay daydi ringgor,
ket iti unos ti nakatawen, awan agkakaawatanen. Ti Alkalde nagikkat; ti simmukat kenkuana kunada a nalinteg, ngem dakes a
gasat, ta apaman la ta nagtugaw iti mano a bulan; ket ti simmaruno napalalo met nga ayatna kadagiti nasayaat a kabkabayo.
Dagiti tutuok, dagiti saksakit ti nakem, dagiti rigrigat
iti pagbaludan wenno ti puris ti puso a makakita iti kasdi
a kinaado dagiti nauulpit, dinadaelda ti limmandok a salun-at
na. ket nagsakit iti daytay sakit a ti laeng tanem ti makaagas.
-30-