Jump to content

Page:Ang-Pilibusterismo-Hiligaynon-ni-Jose-Rizal-1964.pdf/397

From Wikisource
This page has been validated.


379
ANG BADU


hugot ang kabubut-on, mahanabò ang anó nga mahanabò, tinabók niya ang dalan kag buót masulód. Apang nalipat si Basilio nga tuman ka makaluluoy ang iya panapót; pinunggan siá sang manogbantay sa ganhaan, hinambalán siá sing masakit, kag sang makità ang iya pagpilit, ginpahog siá nga tawgon ang duhá ka Beterano.

Sa amó nga tión nanaog si Simoun nga maluspad diutay. Binayaan sang manogbantay si Basilio sa paghatag katahurán sa manog-alahás nga daw may isá ka santos ng maagi. Nahangpan ni Basilio sa dagway sang iya nawóng nga binayaan. niya sing dayon ang makamamatay nga baláy, kag nga ang lámpara nasindihan na. Alea jacta est.6 Umabot sa iya ang kaisipán sa pagtipig sang iya kaugalingon nanghunâhonà siá sa pagpanginlwás. Saráng makaisip ang bisán sin-o sa pagpangosyoso sa pagtuhil sang aparato, nga kuhàon ang metsa kag sa ulihe. malupók kag ang tanán mapauli sa lulobngan. Nabatián pa niya si Simoun nga nagsilíng sa Kotsero:

—Sa Escolta, dalî!

Nalisang kag nahadlok sa pagpamatì sa isá ukón duhá ka tión sang makalilisang nga lupók, si Basilio nagdagundagon sing tuman kadasig nga saráng niya mahimò sa pagpahilayô sa malaot nga duóg: ang iya mga batiis daw walâ na sing panimbangon, ang iya mga tiíl nagdanlog sa asera nga daw naglakát apang walâ paghulag, ang mga tawo nga iya nasumalang nagbalabag sa iya alagyan, kag sa wala pa siá makatikáng sing duhá ka pulò binatyag niya nga nagligad na ang lima ka minuto. Sa diutay nga antad nasunggòán niya ang isá ka pamatan-on nga nagtindog, nga ang ulo nagtanglà, nga naunáy sa pagtulok sa baláy. Nakilal-an ni Basilio si Isagani.

—Ano ang ginahimò mo diri? —pamangkot niya.— Kari ka!

Tinulok siá ni Isagani sing lapaw, nagkadlaw sia sing masulub-on kag nagbalik sa pagtulok sa bukás nga balkon nga sa pihák siní nakità ang daw asó nga lambong sang nobya, nga ginsipit sang butkon sang nobyo, nga nag-amát-amát pahilayô.

—Kari ka. Isagani! Magpahilayô kitá sa sinâ nga baláy, kari ka! —Hambal ni Basilio sa tingog nga naghagrak nga inuyatan niya sa butkon.

__________________

6 Alea jacta est - Yara na ang kamatayon.