- 133
puslanan sini wala mahimb nga daku nga amo ang ginpaabot kon gamiton sang duha ka gatos kag kalim-an ka bumoluthb nga nagbalayad sang ila mga matrikula, nagbalakal sang ila mga tulon-an, nagtuluon kag naghinguyang sing isa ka tuig nga sa ulihe wala man sing nahibal-an. Ang nahanabb sini, Iwas sang isa ka dyanitor ukon sulogudn nga nagtatap sang mga museyo sa sulod sang mga tinuig, wala sing nasayran nga may isa nga nakakuha sing kapuslanan sa mga leksyon nga ginsaulo sa daku nga pagpangabudlay.
Apang mabalik kita sa aton klase.
Ang katedratriko2 isa ka dominiko nga pamatan-on, nga nakaalagad sa daku nga pagpangabudlay kag sa maayo nga ngalan sa pila ka palangakban sa pagka-propesor sa Kolehiyo sang San Juan de Letran. May kabantugan sia nga isa ka daku nga manogbaisbais sanglit madalum nga pilosopo kag isa sia sang may labing’ maayo nga palaabuton sa iya bunghay. Ang mga tigulang nagtalupangod sa iya, kag nahisa sa iya ang mga pamatan-on, kay sa ila may mga bunghay man nga nagluntad. Ikatlo yadto ka tuig sang iya pagka-propesor kag bisan nga amo pa lamang ang nahauna nga tuig sang pagtudlb niya sang Pisika kag Kimika, nagpabantog na nga isa sia ka maalam indi lamang sa mapinatumbayaon nga mga bumoluthb kundi sa iban man nga labay nga mga propesor. Si P. Millon, indi maisip sa guban sang kubos nga mga pro pesor nga sa tagsa ka tuig nag-ilis sing palangakban sa pagtudn sang pila ka kinaalam nga syentipiko, mga bumoluthb sa tunga sang mga bumoluthb, nga wala sing liwan nga ginkatuhayan kundi sa pagtapos sang isa ka tulon-an, nga mamangkot sa baylo nga pamangkuton, mahangop sing maayo sang kinatsila kag indi pag-eksaminon pagkatapos sang kurso. Si P. Millon nagtungkad sang syensya, nakahibalo sia sang Pisika ni Aristoteles kag sang iya ni P. Amat; nagbasa sing masusihon sang Ramos kag sa masunson nagpasiplat sa Ganot. Wala’y sapayan sang tanan, makadamb nga naglungblungb nga nagpangduhadoha, nagyuhdm kag nagkibot: transeat. Nahanungod sa Kimika, diutay ang masiling sa iya nga may kubos nga mga nahibal-an tungod kay, sandig sa isa ka ginsiling ni
2Catedratico — Propesor sa unibersidad.