ruygo na! Aber, aber! Lurong! Iarastre iton tres de
espada!
uyág.
Ngan tinak-om an iya basahan ngan umapi han uyag
Hinbabatián in gugliat, nadudungóg in linagatok. May duhá nga nag-aaway didá han sunód nga sulód: usa nga piol nga estudyante nga uuriton ngan hin usa nga waray palad nga pag-aabot pa la tikang ha lalawi- gan. Ini nga pagtitikáng pa la pagtuon, say nabuklád an Tratado de Filosofia ngan nagbasa hin dako nga tingog, waray tuyo nga maraot, kundi ginluwas gud hin maupay an pamulong ni Descartes:
-Cogito, ergo sum!²
An piól, nga kun tawagon ha kinatsila cojo, nakasiring nga amo an ginsusunglog, ginhawiran han iba, kundi ha kamatuuran igin-ugsong lugód ngaduhá ngan nagsuntukay man gud.
Didto ha komedor, kay may iya uusá kalata nga sardinas, usa kabotelya nga bino ngan iba pa nga hakaraón nga dará tikang ha lalawigan, may usa nga nagpipinangumbida hin mapiriton han iya kasangkayan nga sumaro ha iya ha usa nga binakasyon nga pangaon, hamtang an kasangkayan nga kinukumbida nadugang man hin papagpinirit. An iba nangangarigo ha azotea ngan nananablig han tubig ha bubón kay namamagpakabombero, ngan nagsasarabligay hin tinagbaldi ha dako nga kalipay han mga magkirita.
Kundi an kalipay ngan kamarugyaw nag-uukóy hin hinayhinay han pagtikáng pagkaabot han mga magnanong na nga estudyantes nga gintawag ni Makaraig basi paghatagan hin kasayuran han lakát han Akademya han kinatsila. Hi Isagani tinapó hin mahuyayag sugad man hi Sandoval, an tagá peninsula nga napakanhi ha Manila kay empleado ug nagtatapos han iya mga pagturun'an ngan nakikigkausá gud hin hukas ha kasing- kasing han mga paghingyap han mga estudyante nga pilipinhon. An mga pag-ultan nga iginbubutang han panagibungto dará han talinguha paglainlain han mga tulin han tawo, nawawará didá ha mga buruanan han hibaró kay tinutunaw han kinaadman ngan han pagkabatan'on.
Didá han kakulangan hin mga Ateneos ug mga hugpuan hin mga makinaadmananon, mga manunurat ngan mga politiko, hi Sandoval nagpapahimulos han hi-
