ಲೆಕೊದ ಬಾಗೊಲು ಕಾವ್ಯೊಡು ದಿಂಜ್‌ದುಳ್ಳ. ನಮ್ಮ ಸುತ್ತ ಇಪ್ಪಿ ಪಾತೆರೊದ ತುಳುನೇ ಒಂಜಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯೊದ ಬಾಸೆಯಾದ್ ಮಲ್ತಿನ ಕವಿನ ಸಾಮರ್ತಿಗೆ ಸಾದಾರ್ನದವತ್ತ್.
ನಡಪಿ ಘಟನೆನ್ ಕಣ್ಣಿದೆದ್‌‌ರ್ ಕಟ್ಟ್‌ದಿಲೆಕ್ಕೊದ ಚಿತ್ರೋಲು ಏತೇತೋ ಉಳ್ಳ. ನಮ ಸೂತಿನ ಕೆಲವು ಜನೊಕುಲುಲ ಅಯ್ಟ್‌ಯ್ಟೆ ಬರ್ಪೆರ್, ಉದಾ: ರಾವಣೆರ ಆಸ್ಥಾನೊಡಿತ್ತಿ ಒರಿ ರಕ್ಕಸೆ ಸರ್ಪಾಸುರೆ: "ಮಿತ್ತ್ ತೂವೊಂದಪಗಪಗ ಕಣ್ಣ್ ಮುಚ್ಚೊಂದು ಬಾಯಿ ನಂಗವೊಂದು ದಂಗ್ ಬೀಜೊಂದು ಕಯ್ಟೀರೊಂದು ತಟ್ಟ್ ತಿರ್ಗಾವೊಂದು ಎದುರಿತ್ತಿನಾಯ ಮೆಯ್ಕೊಂಜೊಂಜಿ ಕುಟ್ಟೊಂದು ತಿಕ್ಕಿನಡೆ ಬೊಟ್ಟೊಂದು ಪಾತೆರ್ನಗುಬ್ಬಿರಟ್ಟಾವೊಂದು - ಅರಸು ರಾವಣೆ, ಅತ್ತ್ ಯಾನ್ ಪಣ್ಪುಜಿ. ಇಂದ್ರಜಿತು ಅಂದೆ ಈ ಮಲ್ಲ ಲಂಕೆ ಯಾನತ್ತ್ ಲೋಕೊಗು ಗೊಂತು ಬೋಡ್ಚಿ ಜೋಕ್ಳಾಟಿಗೆ ಸುಬುದ್ಧಿ ಅಂಚತ್ತ್ ಬುಡಿ ರಾಮೆ ಇಡೆ ಬಯ್ದ ದಾಯೆನೋ ಯೇರ್ ಕೇಣೊಡ್ಡಿ ಗೆಲ್ಪ್‌ನೊಂಜಂದೆ. ಆತ್ತ್ ರಾಮನ ವೂರು ವೋಳುಂಡು, ಇಚ್ಚೆ, ಯಾನುಳ್ಳೆ ಅಂಚತ್ ಯಾನುಳ್ಳೆ" ಮೂಳು ಅರ್ದರ್ದ ಪಾತೆರುನ ಕೆಲ ಜನಕುಲೆನ ಜೀವಂತ ಚಿತ್ರ ಉಂಡು. ಕತೆ ರಾಮಾಯಣದಾಂಡಲಾ ನಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತೊದ ಸಂಗತಿಲೆನ್ ತೋಜಯೆರೆ ಅವು ಕವಿಕ್ಕ್ ತೊಂದರೆ ಆಯ್ಜಿ.
ಪೊಸ ಪೊಸ ಶಬ್ದೊಲೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುನ ಎಡ್ಡೆ ಕವಿನ ಕೆಲಸೊಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣೊಡು ಅಂಚಿತ್ತಿ ಶಬ್ದ ಸೃಷ್ಟಿದ ಕೆಲಸ ಆತ್ಂಡ್, ಉದಾ: ಕಯ್ದೊಟ್ಯ (ಆಯುಧ ಶಾಲೆ) ಕರಕೆಬಿತ್ತಾಯ (ಕುಂಭಕರ್ಣೆ) ಗಾಳಿ ಬೀದಿ (ಆಕಾಶ) ತಗಡ್‌ದೆದೆಕಟ್ಟ (ಕವಚ) ತಗಡ್‌ದ ಮುಟ್ಟಳೆ (ಸೀಸಕ) ತಡ್ಪೆ ಕೆಬಿತ್ತಾರ್ (ಗಣಪತಿ) ತೆಡಿಲ್‌ಡೊಂಡೆದಾಯೆ (ಮೇಘನಾದ) ಪರಪುಪದ್ದೈದಾರ್ (ಈಶ್ವರ) ಪೊರ್ತು ಬರಿ (ಸೂರ್ಯವಂಶ) ಬಾಣ ಬಂಡಿ (ವಿಮಾನ) ಬಿರುಕೈತ್ತಾಯೆ (ಕೋದಂಡಪಾಣಿ) ಮುಪ್ಪರಪು (ಗಂಗೆ) ಮಣ್ಣಪ್ಪೆ (ಭೂಮಾತೆ) ಮೆಯ್ದಾಂತಿನಾಯೆ (ಅನಂಗ, ಮನ್ಮಥ) ಮೆಂಚಿಕಯ್ದ್ (ಇಂದ್ರೆ) ಮಲೆ ಮಗಳ್ (ಗೌರಿ) ಇಂಚ ಮಾತ.
ಇಡಿ ಕಾವ್ಯೊ ತುಳುತ್ತ ವಾತಾವರಣೊಡು ನಡತಿಲೆಕ್ಕ, ತೊಜಾವೆ‌ರ್. ಅಯೋಧ್ಯೆ, ಲಂಕೆ, ಕಿಷ್ಕಿಂದೆದ ಬದಲ್‌ಗ್ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಊರುಳೆನ್ ಆರ್ ಕಣಾಯಿಜ್ಜೆರ್, ಅಯ್ತ ಬದಲ್ ಅಯೋಧ್ಯೆ, ಲಂಕೆಲೆನ್ ತುಳುನಾಡಾದ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಬರೆತೆರ್, ಪುದಾರ್‌ಡ್‌ಲಾ ತುಳುತನ ಬರ್ಪಿಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತ್‌ದೆರ್. ಉದಾ: ಅಪ್ಪಣ್ಣ ಗುರಿಕಾರೆ (ಆಪ-ನೀರ್, ಅಪ್ಪಣೆ ಪಂಡ ವರುಣೇಂದ್‌ಲಾ ಅರ್ತ) ತೂಚಣ್ಣ ಪಂಡಿತೆ (ಸುಷೇಣ) ದಿರದೆ (ದ್ವಿರದ) ರುಸಬಣ್ಣೆ (ಋಷಭ) ಸೋಂಟೆ ಬಂಟಪ್ಪೆ, ಕಡ್ಪತ್ತಿ ಕುಡ್ಪೆ, ಗುದ್ಯೋಲಿ ಚಾಂಪೆ, ಪುರಿ ಮೀಸೆ ಕರ್ಗಪ್ಪೆ, ಮುಗುಡು ಮಂಜಣ್ಣೆ, ಗುಜಗುಂಟೆ, ಸೋಮಕ್ಕೆ, ಕೋರಿಕೊಟ್ಯಪ್ಪೆ ಗುದ‌ಡ್ ಗುಮ್ಮಣ್ಣೆ, ಇತ್ಯಾದಿ.. ಅಂಚನೆ ಮರಕ್ಕುಳೆನ, ಪಕ್ಕಿಲೆನ, ಹತ್ಯಾರ್‌‌ಲೆನ, ಪ್ರಾಣಿಲೆನ ಪುದರುಲುಲಾ ಅಯ್ಟಯ್ಟೆ ಬರ್ಪೊ. ಕಿಸ್ಕಿಂದೆಡ್ ಕಿಸ್ಕಿಂದಾಯೆ ಪನ್ಪಿ ಒಂಜಿ ಬೂತೊನ್ಲಾ ಕವಿ ಉಂಡು ಮಲ್ದೆರ್!
ಮಂದಾರ ರಾಮಾಯಣೊಡು ಬರ್ಪಿ ವರ್ಣನೆಲು ಬಜೀ ವರ್ಣನೆಲಾವಂದೆ, ಅಯ್ತ ಪಿರವುಡು ಒಂಜಿ ತಾತ್ತ್ವಿಕ ಅಂಶ ಉಂಡು. ಉದಾ: ರಾವಣೆ ಮಲ್ಪಾಯಿನ ಮಾರಣ ಯಾಗೊದ
32
