Na Yavu Ni Vei Dinadinati e Waitangi

Na Ranadi ko Vikatoria na Ranadi kei Igiladi e Bolatagane kei Ailadi ena nona vei vaka menemenei vaka Tui kina vei vuvale Turaga vaka Vanua kei ira na Lewe ni Yavusa vaka Turaga e Niu Siladi ena nona kauwai ka via taqomaka na nodra dodonu dina kei na nodrai yau kei na vei maroroi me mareqeti kina na tiko vinaka kei na sautu esa nanumi kina na kena dodonu me vaka ni ra levu sara na nodra tamata na Ranadi era sa mai tawa vanua e Niu Siladi kei na totolo ni tete ni curuvanua ka ra lako mai Europe kei Ositerelia ka ese vaka yacori tiko e bucini ka digitaki edua nai vakalesilesi vaka matanitu ka vaka tikori kina nai vakaro kei na vei vaka donui ni vaka tulewa me baleta na kena ciqomi ni nodra tutu vaka Ranadi kei na kaukauwa e koto vata mai kei nai tutu cecere me baleta na kena vakatulewa taki taucoko se so na tiki ni vei yanuyanu - Na Ranadi ena nodra gadreva me vakaturi edua nai tuvatuva ni Matanitu vei liutaki mai vei ira na yavu tamata me rawa kina ni kauta laivi eso na leqa e yaco ka vu mai ena kena yali na tuvatuva ni Lawa kei na Yavu ni Vakavulewa e tautauvata vei ira nai wiliwili taukei kei ira na tamata nodra na Ranadi era solia ena yalo mamarau na kaukauwa kei na vaka tulewa vei au William Hobson na Kavetani ni nodra Mataivalu e Wai na Ranadi ka Kovana ena vei Yasana ko Niu Siladi me vaka e kilai tu kina se me vaka ni sa soli vua na Ranadi me sureti na vei Matanitu Vanua cokovata se dui tu yadua vei ira na Turaga Bale kei Niu Siladi mera vaka donuya kina na vei tuvatuva esa koto ki na wase ni vola kei na kena vaka tulewa.

Tuvatuva nai matai

Oira na Turaga ni Matanitu Cokovata vaka Vanua kei Niu Siladi kei ira na vei Turaga Bale tu vaka taki koya ka era sega ni lewe ni Matanitu Cokovata era solia ki vua na Marama Bale na Ranadi kei Igiladi [Bolatagane] vakaidina taucoko na dodonu kei na kaukauwa ni Vakavulewa Cecere era dau vaka yacora na Matanitu Cokovata vaka Vanua se ko ira na dui Turaga Bale era tu vaka taki ira ena nodra vakayagataka vaka tabaki dua se taukena, se nakinaki me ra vakayagataka se ka taukena se na kena nanumi me rawa ni vakayacora ka vakatulewa ena nodra dui vei Vanua Kovuti kece sara ka vakatabakidua na vakavulewa cecere.

Tuvatuva nai karua

Na Marama Bale Na Ranadi kei Igiladi [Bolatagane] sa vakadeitaka vei ira na Turaga Bale ni Matanitu Cokovata vaka Vanua kei Niu Siladi kei ira kece na kenai sasavu vakaturaga kei na tamata yadua oqo na veivakadonui vakatabakidua taucoko kei na vakatulewa ka sega ni vakasosataki ena nodra vei Vanua Qele Kovukovu Loga Veikau Qoliqoli kei na vei yaubula era taukena vaka Lewe ni Vanua se yaduadua me yacova ga ena gauna era sa na vinakata kina me ra taura lesu na nodrai yau, ia oira na Turaga ni Matanitu Cokovata vaka Vanua kei ira na Turaga Bale tu vakai koya [era] solia ena lomadra taucoko ki vua na Ranadi na dodonu taucoko ni kena lewai na vei vanua vei koya na vakatulewa ka rawa ni solia me sereki ena dua nai sau [ni veivoli] ka raici ni vakadonuitaki mai vei ira ka Taukena kei koya na mata digitaki nodra na Ranadi me vakayacora vei ira ena vukudra.

Tuvatuva nai ka tolu

Ena kena dikevi mai vua na Marama Bale na Ranadi Kuini kei Igiladi [Bolatagane] e vaka teteya ki vei ira na Taukei kei Niu Siladi na Nodra vei taqomaki vaka Ranadi ka solia vei ira kece na Dodonu kei na Vei Qaravi edau soli vei ira era wili ka volai tudei kei Bolatagane. Willian Hobson Lieutenant Governor Kavetani ni nodra Mataivalu e Wai na Ranadi ka Kovana Oqo ko Keimami na Turaga Bale ni Matanitu Cokovata e Niu Siladi ka soqoni vata ena dua na Bose [kacivi] [nei] Vikatoria mai Waitangi kei Keimami na Turaga Bale Tu Vakataki keimami e Niu Siladi ka tuvanaka na neimami vaka tulewa ena vei Mata Tamata kei na Vei Vanua esa tuvanaki oti na yacai keimami, ka sa vaka deitaki vei keimami na Tuvatuva ni tosotoso ni Vei Vaka Dinadinati ka ciqoma kei na kena curumi na veika ena yalo ni duavata kei nai balebale ka vakakotori no ena vaka dinadina ka keimami vaka kabira na neimami [mawe ni liga] se vakaitakilakila ena vei vanua kei na tiki ni siga ka toqai [kina] E a vakayacori mai Waitangi enai ka Ono ni Siga ni Fepurueri ena yabaki ni Noda Turaga [Jisu Karisito] Dua na Udolu walu na drau vasagavulu. Na Turaga Bale ni Vei Matanitu Cokovata vaka Vanua.