Maren/Kapittel Veeruntwintig
Weer Paul unpaß? harrn Raas un Wuut em flau maakt? Oder seet em noch dat Gruun in de Knaken von Dierk sien Lachen un Vertellen her? He harr to allens ja seggt, vör Afkaat un Tügen allens aan Besinnen ünnerschreben – schull em dat achterna doch leed doon? He weer siet den Larm un siet den Dag, as de Verdrag dalschreben un sigelt waar, sunnerbar swiegsam, scholu un lurig. He eet un drunk wenig, seet veel in de Stuuv rüm un keek vör sik hin oder luur ut Finster, selten drisel he mal na 'n Gaarn un nerrn dal na 'n Hillgenbeek. Nachts harr he meisttiet Licht, darbi de Finstern dicht verhungen, so dat Jochen, de geern en beetjen rümluur, nix seen kunn; Doortjn harr sach wenig Slaap kregen, wenn se nich in en Kamer, wo fröer eer Dochter un naher Hannes slapen harr, eer beetjen Rau söch. Weer Paul Struck krank oder harr sien Kopp leden?
He weer nu al över veertein Daag bi Doortjn Holm, un Maren harr nix dargegen, se weer mit eren Bu noch ni to Heck. De Weertschaft gung aan em üm so beter. As Maren dat an Hannen feel, schick Hinnerk Pahl op enige Daag en paar von sien groten Jungs, so keem bi dat schöne Weder dat Heu goot ünner Dack. Paul seeg een Föör na 't anner in 't Doorlock wanken, dat Kloppen, Hamern, Sagen un Höveln von de Handwarkers, de an sien Huus rümreten un -timmern, kunn he düütlich hören, aver he sett darüm kenen Foot ut 'e Döör. Un wenn Maren, de af un to mal röver keem, em vertell, wo wiet se kamen weer, denn freu he sik, dat he eer seeg, aver he höör man half hin na dat, wat se see, Huus un Weertschaft schien em gliekgültig to ween.
Doortjn dokter op eer Aart an em rüm. As de Melissentee nich ansloog, pack se em to Bett mit en half Spint hitte, kaakte Kantüffeln, de se in en Büdel to sien Föten lee. He schull sweten, un dat dee he denn ok op en gresige Aart. Aver as he dat överstaan harr, weer he flauer un swiegsamer as vörher. Se lees em wat vör, an 'n Sünndag ut de Huuspostill, an 'n Warkdag ut Bibel un Abendsegenbook, recht wat Trööstlichs, wat de Bost smödigt un den Moot steilt. Paul höör gedüllig to, aver na en Wiel müß se beleben, dat he dar seet mit slaten Ogen, apen Mundwark un scheben Kopp un eer luut wat vörsnork. Se schüddkopp woll daröver, aver leet em betemen, ja, se keem darbi op en goden Infall: wenn se em rechttidig to Bett snackt harr, denn sett se sik vör em hin un lees em mit en Abendsegen in Slaap – Gotts Woort deit ok so sien goden Deensten, much se denken.
De Schoolmeister besöch em bina jeden Dag – Maren harr em sach en Wink geben. He vertell em, wat in Dörp ümgung, oder lees em de Zeitung vör un wies em op de Kaart, wo nu de Truppen in 't Quarteer legen. Meermal versöch he ok, em mit ruttosnacken in 't Feld, na de Schoolkaat oder den Buurvaagt, aver dat wull ni glücken, Paul see denn, he much nich, weer flau oder harr Koppwee.
Maren mark recht goot, dat Paul snaaksch un eemtürsch weer, aver se dach, dat waar sik geben, wenn he man eerst wedder in Huus un an de Arbeit keem; veel Gedanken maak se sik ni daröver, se harr sünst noog to doon un to denken. De Bu duur länger, as de Meister seggt harr. Man leet sik Tiet! Blot de Wand twischen Slaapstuuv un Kamer wegtobreken, weer al en suur Wark, de Muur weer för de Ewigkeit sett, seen de Muurlüüd. Denn duur dat dre Daag, eer Kalk un Steen ranföört waarn. Darto keem noch, dat de Footborrn von de Kamer verspaakt un von Müüs un Rotten tofreten weer, allens müß wegreten un ni maakt warrn. Maren seet de Handwarkers op de Hacken un bröch eer graad nich in Draff – wokeen hett al mal en Muurmann draben seen! –, aver de Lüüd kunnen sik doch ni bi de Arbeit dallegen. Klamm Holt brennt ok, wenn man goot napüstert, much se denken. Toletzt weer denn allens klaar, putzt un öölt un streken, Paul kunn kamen.
Dat weer op 'n Namiddag, as Maren röver gaan wull na Doortjn. As se ut de Blangdöör treed, höör se von den Buurknüll her en Ropen un Lopen un Lachen, dar müß sach wat Lustigs passeren. Se gung üm 't Huus na den Hoffplatz un seeg nu Klaas Lamack jüst dörch dat Doorlock draben, Peer un Wagen ganz mit Gröön besteken, en paar Jungs weren achter över 't Heck klattert un fören mit, sprungen aver gau raf, as Klaas an de Döör prrr! see.
»De Wagen is voll von rode Plackens!« reep Bartel Rolff, »wat hest föört?«
»Den Dood, mien Jung, de farvt geern root.«
»Hest Du Verwundte transporteert?« frog Maren.
Klaas nück un seeg eer so mööd ut holle Ogen an, dat se sik verfeer.
»Hest Du wat von Leutnant Sterlau seen oder höört?« froog se hastig.
»Höört – ja, schall in Sleeswig liggen.«
»In Sleeswig, doch ni doot?« reep Maren.
»Nee, aver dat schall slimm mit em utseen, se köönt de Kugel ni finnen, is mi seggt waarn.« He spann de Peer ut.
»Woneem sitt de Kugel?« froog se mösam.
»In de Bost.«
»Allmächtige Gott!« reep Maren un greep mit de Hand na 't Hart, as wenn dar wat wee dee.
Klaas keek verwunnert op. »Nu nu, Madam, dat seggt nix, wenn se man de Kugel eerst hebbt; en Kugel in 'n Kopp oder in 't Ünnerliev weer slimmer! Un he hett gewiß sien gode Pleeg, Vader un Moder sünd bi em, see mi de Burß, un för Geld köönt se allens hebben, Dokter un dat beste Quarteer. Aver Gott gnaad de armen Keerls, de nix totosetten hebbt. De Dokters doot gewiß dat Minschenmöögliche, aver bi so 'n grote Tall feelt dat överall an Hannen. Hu, ik heff eer bi de Arbeit seen! Gresig! In witte Hemden, hin un her voller Blootplacken, so stunnen se dar un hanteren mit Saag un Mest, as weren 't Slachtergesellen! Gliekgüllig grepen se 't an, un bi all dat Günsen un Stönen un Jammern keen Woort as en Kommando an düssen un den, de eer to Hand gung. Un weer de een nootdreftig verbunnen un leeg as doot op sien Strolager, denn keem en annern ran as in en Slachterie. Mennicheen leeg al stunnenlang in sien Bloot un stöön na Dood oder Dokter, enerlei, aver he müß töben, se harrn woll all beid keen Tiet. Nee nee, in so 'n Tostand is 't wat weert, wenn Öllern oder Frünnen dar sünd un hebbt de Taschen voll Geld! Unsen Leutnant sien Vader hett en Dokter ut Altna verschroben, heff ik man höört.«
»Wo heet de?« froog Maren rasch.
»Weet nich, heff den Burßen ni fraagt, kenn em jo doch nich. – Aver ik mutt man eerst mien arm Kracken in 'n Stall bringen, Madam. De hebbt sure Daag hatt! Mitto Dag un Nacht keen Rau! Ik heff eer man en beetjen mit Gröön behungen, uns' Weert schull ni gliek seen, wo mager se sünd – Satan, is dat Schiet al wedder twei!« schull he dartwischen, »de Saadler müß wat an de Oren hebben – Ünnerwegens seeg ik al mennich Stoppel, un uns' Roggen op de Deelbrügg is noch garni meit, wo geit dat to?«
As he garkeen Antwoort kreeg, schuul he mal över 't Peerd – Maren weer weg un drisel al dal na 'n Gaarn. »Na, wat feelt de? Wüß doch nich...«
»Se is bang waarn vör Dinen flusigen Baart – hest Di jowoll in all de Tiet ni balbeert? Go 'n Dag, Klaas!« Cillja stunn achter em un heel em de Hand hin.
»Sü, Deern, Du ok dar? Schallst Dank hebben för Dien blied Gesicht – en raar Ding opstunns! Seet all ut as wenn se vertöörnt sünd. Wat is denn hier los?«
»All, wat ni fast is, Klaas! Goot, dat Du wedder dar büst! Komm man rin na Köök, ik back Di en Pannkoken, de Di ok blied ansüüt, un achterna gift 't en kralle Taß Kaffi!«
»Hm, lett sik hören«, smuster Klaas. »Aver eerst de Peer, denn de Foormann! Hest ok mal an mi dachte as ik weg weer?«
»Ach Du!« se patsch em op de Hand. »Kannst ok ruschen Stuten krigen, hebbt eerst backt!«
»Ik neem allens, Cillja, Di darto, wenn Du...« He wull eer gripen, aver se weer em to gau un nei ut. »Vör mi loopt se all weg, ha ha! En basige Deern! Dat de sik nu den Kopp verdreien lett von so 'n Wippsteert in 'n bunten Rock. Aver wat will ok so 'n Kröpel, de ni mal Soldaat warrn kann!« gnurr he achterher.
Na en Viertelstunn seet he in de Köök un leet sik den Pannkoken goot smecken. Cillja harr em dar sach rinnödigt, üm wat Nies to hören; aver Klaas meen, eerst keem se, he wull wat eten. Cillja luur mal na 'n Gaarn, un as se seeg, dat de Luft rein weer, kreeg Klaas heel veel to weten, dat he mitto Mest un Gavel dallegen dee.
»Madam Herr von Huus un Kluus, ha ha ha! sowat leevt nich!« reep Klas vergnöögt, as Cillja em von den Verdrag vertell.
»Sch...t! Du büst ümmer so luut!«
»Ach wat! Aver nu will ik Di mal wat seggen, lütt Cillja, mußt aver swigen! Elsbe Suhr mutt ut 'n Dörp rut, sünst maakt se noch meer Stank un kriggt gar de Babenhand. Ik will eer heiraten, ja ja, maak man ni so 'n grote Ogen! Ik heiraat eer un treck mit eer na Kellnhusen un fang dar en Koornhannel an, Geld hett se jo. Denn kannst Du mit Dien Jochen...«
»Wat för 'n Jochen?« froog Cillja mit 'n roden Kopp.
»Jochen Hoop, den Leutnant sinen Burß.«
»Den Hanswust? De söben Bruten un keen heel Paar Strümp hett, dat schull mi infallen!«
»Deern, wat Du seggst! Du steekst em domols doch en schöne Mettwust to!«
»Swieg darvon still, dat hett mi noog verdraten! Un denn so 'n Spittelfix von...« Se sweeg op 'n mal still, denn an de apen Döör gungen Madam, Paul, de Buurvaagt, Doortjn un Persepter vörbi. Se waren de beiden sach ni wies un driseln üm 't Huus, üm den Bu to beseen.
Klaas keek eer mit 'n langen Hals na. »Wo soor un klöterig he utsüüt!«
»Wokeen?«
»Paul Struck. Uns' Madam hett ok verlaren, alle Farv is heidi, un de Ogen sünd ni meer so krall.«
»De hett meer Gedanken, as se verknusen kann. Mitto steit se hier bi mi rüm as verbistert un verbaast, hett vergeten, wat se seggen un doon will.«
»Denn is se woll wrantig.«
»Dat nich, aver swiegsam. Dull heff ik eer blot seen, as Knechten un Jung besapen un balstürig weren. Den Dunner, wat wüß se eer to kransheistern! Se kommandeer eer na Schüün, dar müssen se eerst utslapen un sik vernüchtern; denn aver hett se eer mal in 't Gebett namen, dat eer seker noch na acht Daag de Oren sangelt hebbt. As de Jung, de woll noch ni ganz nüchtern weer, en snöseligen Snack maak, kreeg he mit slanke Hand en ganz füünsche Muulschell. Se hett en Aart to schellen, wo nix gegenan kann. Dat is keen utasen un utlümmeln, se schimpt un schandeert nich as Paul Struck; se grippt een merrn in 't Geweten un faat bi de Eer an, dat man de Ogen dalsleit. – As de Lüüd eer Lex weg harrn, waarn se op Arbeit schickt, un aan Tuck un Muck schrökeln se mit Kasper dal na de Wischen. Schullst eer mal seen hebben, Klaas, wo se steil darstunn mit pickswarte Ogen in en bleek Gesicht; dat weer en anner Madam as domals ünner 'n Bruutkranz, aver smuck weer se ok. Ik heff eer woll wat sunnerbar anschuult, denn se grien mi fründlich to un strakel mi över de Back un see: man nich angstig, Cillja, mit son Lüüd warrt wi noch klaar! Un denk Di, denn hett se mi düssen Fingerhoot schenkt, kiek, ganz von Sülver un mit en Funkelsteen, ik glööv, dat is en Diamant. Ik waar eer bistaan, see se, dat allens wedder sinen Schick kreeg, un Du waarst sach bald wedder kamen, op Di kunn se sik ok verlaten, wi weren beid true Lüüd. O, wat is se goot! Ik ga för eer dörch 't Füür!«
»Dat do ik ok, Cillja! Un darüm will ik, as ik segg, Elsbe Suhr heiraten, dat se ut 'n Wegen...«
»Heiraat Du den Deuvel sien Grootmoder, mien'twegen!« reep Cillja un drei sik snupps üm na 'n Füürheerd, wo se sik mit den Kaffiketel to doon maak.
Klaas maak en spitzen Mund, as wenn he fleuten wull, nück mal mit 'n Kopp un maak alle Anstalt, optokamen, de Stool weer en beetjen siet. In düssen Ogenblick güng de Kökendöör, un Madam stunn dar. »Du kommst mi eben recht, Klaas! Hest wat eten, denn komm mit rin un drink mit uns en Taß Kaffi – bring den Ketel un noch en Taß, Cillja!«
Klaas luur in 't Vörbigaan noch mal röver na Cillja, kunn eer Gesicht aver ni seen, se wies em den Rüch.
Wieldeß segen sik de annern den Bu von butento an. Maren harr in de paar Weken so veel ümkalfatert, dat gar ool Henn Kark, wenn he noch leev, sik ni harr torecht finnen kunnt. Ole Fruchtbööm, de to neeg an 't Huus staan un garto veel Schadden smeten harrn, weren utraadt, un vör de ool Slaapkamer stunn en Utbu von Fachwark mit veel Finstern un twe Dören, een na buten un een na binnen, mit groot un lütte Glasschiben, deelwies blau un root un geel – de eerste Veranda in Ilenbeck, en Sommerstuuv, ni groot, aver hooch un hell un luftig. Hier stunnen twe Löönstööl un an de beiden Butenwann Bänk mit Ledderpulster, in 'e Merr en smallen Disch mit en rootbunte Deek. En Grandstigg gung üm 't Huus rüm na de Blangdöör to, en anner na de lütt Poort, na den Stigg, de achter üm den Gaarn leep.
»In 'n Sommer is hier sach prächtig to sitten«, meen Persepter, »aver wenn 't freren warrt – ik see hier kenen Aben.«
»To Wintertiden is 't slaten«, see Maren, de graad in de Binndöör treed. »Hier is ok uns' Klaas Lamack wedder, kennst em noch, Paul?«
»Süst wat ruuchbannig ut, Klaas«, spaaß de Buurvaagt un geev em de Hand; »anner Lüüd mööt opstunns Haar laten un Du settst wülk an.«
»Dat geit ok ruuch her in de Welt, un wenn man bipassen will, mutt man Haar üm 'e Teen hebben. – Dat is en verdeuvelt Lokaal, Madam! So 'n Ding heff ik in Sleeswig an de Straat seen mit veel Bloompött un Rankwark, – süüt smuck ut!«
»Dat Rankwark laat wi sach weg, wi bruukt hier Licht un Luft«, meen Maren. »Aver Du kunnst mi dar, wo de Bööm staan hebbt, en paar Dannen un Hülsen hinplanten, denn hebbt wi ok in 'n Winter wat Grööns vör Ogen.« Se maak de Doppeldöör na binnen sparrwiet apen. »Dat is nu uns' nie Waanstuuv, Paul, de ool is Slaapkamer waarn, wat seggst darto?«
Paul seeg sik bisterig üm. »Nu nu ja, wo is awer...«
»De Kamer meenst Du – is weg, ok heff ik de Westerwand von 't Huus noch wider rutrücken laten, as Du süst, damit wi hier Platz kregen.«
»Düt is de ool Slaapkamer?« froog de Buurvaagt. »Weetst noch, Paul, hier heff ik Di mal rindragen, as Du ut 'n Beerboom fullen weerst. Dien Oom geev mi mit sinen knökerige Fuust en Knuff in de korten Rippen un schull, he wull minen Vader dat seggen un Persepter, ik weer en groten Spitzboov un maak Di ok darto, un wenn Du Arm un Been braken harrst, so harr ik 't op 't Geweten.«
»Du weerst aver ok en dullen Jung!« grien Doortjn.
»Ja ja, dullen Jung – aver Maren, schall ik dar sitten?« Paul wies op sinen Löönstool, de in de Eck stunn, wo de Kist staan harr.
»Du kriggst de Sofaeck dar an 't anner Finster, den Löönstool wull ik geern hebben to 'n Druseln. Wenn Paul den Dag över sik mööd lopen hett«, düüd se, »dann rangelt he mi abends ümmer op twe, dre Stööl, dat dat utsüüt, as wenn de ganze Keerl ut'nanner fullen is. Nu kannst Du Di lingelang hinleggen, dat raut sik beter.«
»Oha, dat schull ik mal doon, Moder waar mi nett rutpüstern!« lach de Buurvaagt. »Uns' Sofa steit in de Staatsstuuv un warrt alle Jaar mal anseen.«
»Dat is narrsch! wat man ni bruukt, is düür köfft. Un hier is nu de Slaapstuuv, en beetjen lütter as fröer, aver ümmer noch groot noog.« Se maak de Döör apen. »Hier schient doch an 'n Namiddag de Sünn en paar Stunnen in 't Finster, in uns' ool Kabbüüs keem dat ganze Jaar keen warmen Straal, allens weer koolt un klamm un schimmelig. So lang man sund is, geit dat noch an, aver wenn man in so 'n ool dumpig Lock krank liggen mutt, warrt een grulich, dat man denkt, man liggt al in 't Graff.«
»De 't hebben kann, mag sik freun«, meen Persepter. »Ik bün in en Wandbett gebaren un warr ok woll darin starben. Hett ok sien Godes: de Kammer op 'n Karkhoff is mi denn ni to eng.«
»Na, de letzt Slaapstell is sach för jedereen licht paßlich opmaakt«, see Klaas. »Dat heff ik in düsse Daag beleevt. Dar waar en lange Kuul graavt, Mann an Mann waar so, as se fullen weren, rinpackt, en Deek von kole Eer waar daröver trocken, en Geweersalv över 't Graff, en still Gebett, un de Kameraden gungen mit en lustigen Marsch wedder af.«
»Du warrst flau bi all dat Rümstaan, Paul«, see Maren, de em in 't Oog beholen harr. »Kaamt, Lüüd, de Kaffi steit op 'n Disch, un Klaas will uns noch wat vertellen.«
Se setten sik in de Veranda, un bald weer Klaas in 'n besten Tog. –
Den annern Dag weer Paul Struck krank, he harr en slechte Nacht hatt un keen Oog todaan. Maren schick al vör Dau un Dag en Wagen na Kellnhusen, üm den Dokter to halen.
Paul harr sik siet den groten Larm al krank föölt, nu brook he tosamen, as harr he den Ümtog aftöövt. Bet herto kenn he en rechte Krankheit garnich, üm em waar nie en Dokter ropen. Masseln un Kinkhoß harr he as Kind goot överstaan, un en lütt Verkölen, en beetjen Kopp- un Lievwee kureer sien Trina-Mösch mit Kamillen un en lütt Hungerkuur; wull dat nich anslaan, holp en goden Dreblatt-Tee seker – de Maag weer en fulen Sack, meen se, de müß af un an mal in Schock sett warrn.
Aver düsse Krankheit weer keen Kinnersüük, de keem anners. Dat müch Paul sülben fölen, denn as Maren em Moot maken wull, meen he, dat gung sach to Enn.
Un knapp harr he sien Krankenlager opsöcht, keem 't över em as en Gewitter. He raas de Nachten dörch, reep in Angst na Maren, Doortjn, Persepter un den Paster, denn wedder lach he holl op, kroop ünner de Deek oder sprung ut Bett rut un wull sik ut Finster störten, bölk un schreeg un flöök op en gresige Aart. Elsbe Suhr wull he sach dootslaan, von sinen Oom vertell he veel, wat Maren ni verstunn, ok sach den Schudder nich, de em schüdden dee, wenn he em nööm. Weer de Schuur överstaan, leeg he dar, as harr em de Dood de Leden tobraken.
Maren müß Hölp hebben, un Hölp waar eer baden. Nu kunn se mal seen, dat se in Dörp ok doch gode Frünnen harr. Solang de Kranke noch unklook speel, sprungen Navers bi un lösen sik af, achterna kemen de Fruuns, frogen na 't Befinnen un stunnen Maren to Siet mit Raat un Daat. Knechten un Deerns, de ok geern waken un hölpen wullen, reep Maren blot in 'n Nootfall – de Lüüd müssen hart arbeiden, so weren se mööd un bruken eren Slaap.
Mit den Dokter verstunn Maren sik ni ganz. He keem von Anfang an jeden Dag, mitto twemal, seet lang an 't Lager, luur un fööl un sunn un see denn achterna ok keen Starbenswoort. Wo gung 't de Nacht? Is em de Medizin rechttidig geben? Dat weren sien Fragen, wenn he kamen dee; un gung he wedder, so heeß dat: Finster apen holen, all twe Stunn de Medizin, oppassen, wenn he unruig warrt! As Maren em froog, wat Paul felen dee, ob dat Typhus weer, seeg he eer mit sien lütten grauen Ogen mal fraagwies an un maak sik denn wedder mit den Kranken to doon; un as se weten wull, ob de grulichen Nachten ni bald överstaan weren, kreeg se to Antwoort, dat waar sik jo utwisen. Wull de Dokter en lütten Herrgott ween, de sik nich in de Kaarten kiken lett? Dar störm in de Daag garto veel an Maren ran, dat se darto sweeg, wenn eer dat ok sunnerbar ankamen müß, as en Göör behandelt to warrn, dat von nix wat afweet.
Toletzt harr de Krankheit utraast. Paul keem wedder to sik sülben, müß aver noch wekenlang liggen, üm so wiet wedder to Kräften to kamen, dat he sik sülben opwaren kunn. Düsse Tiet weer för Maren sach de swaarste. Paul wull nüms recht um sik hebben as Maren; da höör veel to, eer he Doortjn, Anna Bolten oder Mariken Kiwitt an sien Lager en paar Stunnen düllen dee.
Darto keem in düsse Daag en langen Breef von de lütt Dokterin ut Altna, de eer mit veel Klagen von Maria vertell. Bi Sterlau sien Unglück harrn se un eer Mann sik beraden un weren sik enig waarn, Maria nix darvon to seggen. De Zeitung mit de trurige Naricht waar bi Siet bröcht, de beiden Deerns in Huus wüssen von nix, kunnen also nix verraden. Aver dat Unglück wull, dat Maria bi en Krankenbesöök en Soldaat drapen deit ut Sterlau sien Kompanie, un nu is dat Unglück dar. Maria is ganz ut 'n Verfaat, ni wedder to kennen. Se will na Huus, na Sleeswig, will Sterlau plegen, wenn 't ni to laat is, eer Oom schall mit un em hölpen, schall bi em bliben, un he mag argerlich warrn un seggen un doon, wat he will, he mutt eer toletzt to Willen ween. So sünd denn de beiden afreist na Steenholt, un Arfest is nu in Sleeswig bi den Kranken. Un dat is hööchste Tiet. De junge Dokter, de den Leutnant ünner Hannen hett, is sach noch unerfaren; he hett hiddelig na de Kugel söcht un den Kranken hart mitnamen. Nu is de Kugel funnen un uttrocken, aver dat Leben von den jungen Mann hangt an en Strohalm, Arfest hett wenig Höpen.
Woneer de Kugel funnen is un ob Sterlau sik siet de Tiet en beetjen verhaalt hett, steit nix in den Breef, ok nich, wosaken sik Arfest mit den Kranken un mit de Öllern bekannt maakt hett. Üm Maria is de Dokter ok in Sorg. Se harmt sik, is small un bleek un liggt veel op 't Lager – wenn 't in Sleeswig ni to 'n Goden geit, so gifft 't noch meer Unglück. Arm Tyge! To sien Sorgen üm Huus un Hoff, de voller Inquarteern liggt, ok dat noch! »Wenn Du kannst, so begib Dich doch auf ein paar Wochen nach Steenholt!« schrifft se. »Freilich kann ich Dir nicht verhehlen, daß mein Mann und Tyge Dir gram sind – Du weißt ja warum. Aber es sind Deine Brüder, und um Tyge hast Du viel getan, mehr als er vielleicht ahnt, das mag Dich stärken. An Mut fehlt es Dir ja nicht...«
Maren lee den Breef in 'n Schoot. So gottverlaten un unglücklich harr se sik ni föölt, as Tyge sien Weertschaft tosamenbraken weer. Domals harr dat Unglück all er Kräften op 'n Platz ropen, mit eren Broder to Siet harr se sik weert as en Keerl un sik stark föölt. Aver nu? Gegen de See kann man en Damm setten, dat de Bülgen nich in 't Land störten köönt; aver wat hölpt Diek un Damm, wenn 't Water von baben kommt? Nu harr se Kisten un Kasten voll, wona se hungert un lungert harr: wat holp eer nu Goot un Geld? De Dood lett sik nich afköpen. Half harr se eren besten Broder Tyge, üm den se doch allens daan harr, al verlaren, se waar em ganz verleren, wenn Sterlau starben müß, dat wüß se. So seet Maren in grote Angst un Sorgen, kunn ni wiken un nix doon, weer ansnöört an Paul Struck sien Krankenlager un müß dar aftöben, wat dat Schicksal eer todelen wull. In de Dagen wisen sik de eersten grauen Haar, de Maren anseeg as de Spinnfadens, de sik över Koppel un Stoppel leggt, wenn de Sommer uns verlaten will.