Introduction

Le prime essayo

A presso del genial invention de Gutenberg, le impression con litteras mobile, le dictionario, initiate jam per grecos antique e perfectionate semper al longe del seculos, representa uno inter le plus ingeniose invention del spirito human. Un bon dictionario es un tresor de cognoscentias necessari a cata passo, non solmente pro le linguista, sed pro cata homine culte.

Le philosopho e linguista german Haymann Steinthal ha surprendite essentia de iste ingeniose medio de labor scientific, considerate lo „le statistica del lingua“; sed un definition plus spiritual es celle date de Voltaire in su dictionario philosophic: „rangiar le ration in ordine alphabetic“. Ma le campo del realitate imbraciate per le ration es tanto vaste que on require al lexicographo non solmente un alte competentia i interlinguistica, sed etiam large cognoscentias encyclopedic in omne dominios.

De facto, le dictionario es un collection de parolas arrangiate in ordine alphabetic a sequite se lor definition o de lor traduction in un altere lingua.

Il ha omne sorta de dictionarios: explicative, bilingue, plurilingue etymologic, in; ordine. inverse del parolas etc. Un importantia a parte ha le dictionario encyclopedic o le lexicon, cuje nivello de Information in tote le dominios del scientia e del cultura, es plus profunde.

In general, on apprecia le importantia e le valor cultural de un lingua secundo le perfection attingite per su dictionario encyclopedic. Qual avantage e placer pro un francophone, p.ex. de poter servir se in su recercas de un instrumento de labor tanto perfectionate, con aspecto ben agradabile, accessibile qua precio e commodemente maneabile, como le Petit Larousse!

Equalmente, le importantia de un lingua planificate auxiliar es considerate, inter alteros, etiam per le nivello de amelioration de su dictionario principal. Le successos obtenite per Esperanto son debite in bon parte anque al su satis, ben, realisate Plena Illustrita-Vortaro. Al mesme tempore, in Interlingua, le cura, por. le realisation de un dictionario tanto prestigiose es lassate al latere, sur le motivo non troppo justificate que un tal obra non pote esser imprimite in le conditiones economic actual. Que on nos meravilia plus alora que Interlingua non cognosce ancora le diffusion meritate secundo su qualitates extraordinari, incontrate in nulle lingua existente in mundo?

Gratias al IED, un selection rational e de alte competentia del parolas con maximo de naturalitate e de internationalitate, Interlingua frue de un fundamento solide e firme como un rocca de granito. Solmente illo debe esser actualisate, de tempore in tempore, per le introduction de un parve numero de terminos nove, considerate absolutemente necessari e respectante strictemente le spirito de iste lingua exceptional, lo que on ha ja facite; sed IED, como alteremente omne dictionarios de iste sorta, non son que un skeleto de lingua. Pro dar lo le agradabile mobilitate del vita, su parolas debe esser definite con lor genealogia e con belle exemplos adequate a lor diverse sensos, i.e., elaborar secundo, illo le dictionario encyclopedic.

On debe prender in consideration anque un altere motivo, etiam pus importante, pro le qual Dictionario Encyclopedic de Interlingua debe esser preparate ante toto e per omne effortios. Le numero del dictionarios encyclopedic por le principal linguas del cultura cresce semper. Lor consultation es difficile e costose. On senti le besonio de un dictionario encyclopedic universal, utilisabile quasi parlatores de omne linguas de omne linguas del mundo. Eh ben, un bon DEI, per su maximo de internationalitate e le definitiones exprimite in un lingua comprehensibile a prime vista pro omne homines culte, es, certo, le obra le plus adequate pro satisfacer iste besonio.

Le autor de iste essayo — habente certe inclination verso le creationes encyclopedic (su principal obras litterari constitue insimul un parve encyclopedia del spiritualitate human) - ha elaborate de longe tempore le prime version del DEI, inglobante tote le le terminos ex IED e celles supplementari ex Concise Interlingua--English Dictionary per F. P.Gopsill, e dactylographate in duple exemplar sur 862 paginas A4. Il non se age hic de un capricio, de un orgolio personal, ma es multe regrettabiie que un labor gigantesc, prestate con abnegation e passion pro le gloria de Interlingua, un obra que poterea contribuer considerabilemente al consolidar del prestigio de iste lingua prodigiose jace in oblido e ignorantia total.

Naturalmente, ite prime version de un lexicon tanto pretentiose non es un obra perfecte; sed qual dictionario in mundo ha apparite desde su initio in forma perfecte? Sed revidite per le specialistas del commission linguistic e popularisate iste essayo per UMI in omne manieras possibile, forsan se trovarea un mecenas o un societate philanthropic plus inricchite qui acceptarea attachar su nomine al futur ver Dictionario Encyclopedic Universal del Cultura, destinate a devenir, in perspectiva, le principal obra de referentia pro tote le homines culte del mundo e cognoscente un propagation simile a celle del Biblia.

1996 05 01

Le addition completive ulterior

Le prime passo a interprender in le completion ,del preconisate obra fundamental del cultura universal es, certo, celle de integrar, in iste prime version del Dictionario Encyclopedic de Interlingua, le circa 12500 „neologismos“ e le ric e preciose collection de combination de parolas , de expressiones e locutiones ex Woordenboeck Interlingua Netherlands (WIN) de Piet Cleij, operation minutiosissime e raptor de preciose tempore, que solmente per le computator poterea esser realisate in plus breve tempore.

Personalmente, non disponente de tal medios meraviliose moderne de labor scientific, io me adressava al autor de WIN in le vista de un eventual collaboration. Ma su responsa ambigue non me satisfaceva: de un parte ille recognosce que le projectate DEUC essera un obra multo importante e que le collaboration lo „seduce“, ma del altere parte ille face tres objectiones:

1 Su disprovider de tempore libere e del energia necessari a causa de troppo de cargas importante;
2 Ille dubita si, in iste momento, nos habera le capital pro publicar un tal edition prestigiose
3 Ille debe esser caute: "Si on consenti a collaborar a un tal grande interprisa.... on debe esser certe que on pote facer lo usque al fin“

Le prime objection on debe considerar lo quasi completemente justificate; sed concernente al altere duo, io ha del toto altere opinion:

Si le projecto de iste obra es tanto importante, le labores preparative pro su mitter in practica debe comenciar sin retardo! Al latere cata hesitation! On debe audaciar! Audaces fortuna juvat (Le fortuna adjusta le audaces) - scribeva Vergilio. Si Edison habeva habite tal scrupulos avante su recercas, forsan nos non fruerea hodie del telephono con microphono de carbon, del cinema, del luminescentia e traino electric etc. o in omne caso, non tanto perfectionate. Ille era tanto optimista que mesmo le insuccessos initial le approchava al scopo per le elimination del solutiones discordante. Inter le recercas interprendite a West Orange pro le invention del accumulator alcalin, le prime dece milles experimentos se probava van. Tamen quando su collaborator Mallory monstrava su regret pro iste insuccesso, Edison respondeva surridente: Mi car, nos ha habite assatis, on ha discoperite milles de factos in quales non es permitte le solution del problema date, Assi illo es!"

E Newton, interrogate per un amico; “Como tu ha succedite a discoperir: le principios mathematic del philosophia natural? le genio scientista le respondeva; "Pensante die e nocte!" e por burlar un poco; "Como de non te ha tu sposate usque ora?, continuava le amico: Io non ha habite plus tempore de pensar etiam a isto! Era le prompte responsa.

Un grandiose obra humanitari e linguistic ha comenciate

Nos ha le privilegio de viver in le epocha de triumpho del democratia, tempore benedicte, quando le scientia e le si-dicite phantasia del realitate, le technica ha attingite un nivello sin precedentia. Le medio moderne de conforto de transporto de information e divertimento ha meliorate sensibilemente le vita del homines. Ma in despecto de iste beneficios, non cognoscite per le generationes anterior, nostre contemporaneos de ubique non son ancora unite e contente. In lor preoccupationes habitual e in le viages, illes se chocca a cata passo de imbroglios absurde, causate in grande parte per le diversitate del linguas; pedicas absurde, nam le plus ingeniose solution pro evitar tal inconvenientes non manca.

Como poterea un juvene modeste, sed desirose a cognoscer le mundo con su meraviliose ricchessa de beltates natural e artistic, como poterea ille amicar se con su companiones plus distantiate in un organisation con tante confinios, a vices difficilemente a transpassar, e con iste pluralitate de idiomas in principio penosemente a comprender? Le systema actual de inseniamento del linguas estranier in schola probava su debile efficientia. Le traductiones e le interpretes son multo costose e insufficiente.

Como poterea le mesme juvene appropriar se e profundar le avantiate cultura de nostre tempore, dissipate in omne angulos del mundo, conservate in costose obras fundamental e scribite in linguas sovente impossibilemente a maestrar?

Per mi singular spirito humanitari-cosmopolita e aliquanto encyclopedic (mi principal obras, de lecturas amusante e educative forma insimul un parve encyclopedia del spiritualitate human) cognoscente iste inconvenientes etiam ex proprie experientia, e pensante semper a illos, como confessava Newton, io ha intuite lor melioration e mesmo solution, per le elaboration de un obra fundamental, capabile a poner fin a omne isto imperfectiones del organisation del mundo, concipiente le Dictionario Encyclopedic Universal del Cultura (DEUC). Per su terminos, seligite secundo le principio de maxime internationalitate e con lor definitiones rendite in un lingua comprensibile a prime vista per tote le homines intelligente, illo non pote esser altere que le Dictionario Encyclopedic de Interlingua (DEI), tresor de cognoscentias general de nivello medie e, in bon parte, mesmo universitari, utilisabile per omne homines culte del mundo.

Pro facer lo plus ric, vive e interessante, le DEUC resultara del junctura de mi prime version del DEI, realisate secundo le modello del Petit Larousse, le tresor de neologismos e belle expressiones in interlingua ex Woordenboek Interlingua-Nederlandse per Piet Cleij (DIN). Il se age de un travalio minutiose e de grande responsabilitate, que require multe horas de labor assidue cata die, durante menses e mesmo annos.

Personalmente, non disponente de instrumentos moderne de labor scientific, un computator, io me ha adressate a Piet Cleij, le autor del WIN, por un collaboration. In su responsa, ille recognosce le importantia de un tal obra prestigiose, ma non pote ingagiar se a collaborar pro manco de tempore libere, lo que es certe ver, e pro dubita que un tal grandiose obra potera esser conducite usque al fin, in le conditiones economic actual, lo que es discutibile.

Sed mi conviction del importantia extraordinari del futur DEUC, mesmo realisabile in parve parte, es tanto firme que, non pensante plus al difficultates presente de publicar le integre edition, io jam comenciava de elaborar lo per mi modeste medios primitive: le mente natural e le stilo de graphite

Qua prime objectivo, io me propone de presentar le plus concise, clar e belle definitiones del. terminos comenciante in IED e le numerose neologismos ab DIN con le littera A (circa 100 -paginas A4). Le intention es de elaborar, dactylographar e, eventualmente, imprimer, per benevolentia de nostre bon editores, iste prime parte del futur DEUC, ante le 13te Conferentia International de Conferentia de interlingua in Strasburg e presentar lo previemente al participantes, qui talmente potera discuter lo sur le base de un monstra concrete.

Io es certe que un bon popularisation del idea de iste projecto audaciose ,e in consequentia del discussiones portate super illo in le Conferentia va apparer e collaboratores competente e stipendios sufficiente pro poter transformar in vita su littera 1.

On ha ja comenciate le minutiose elaboration e, travaliante lentemente ma con grande attention e passion, io ha surpassate duo tertios del prime littera del alphabeto, arrivante hodie al parola Aristotele. Naturalmente il se age de un prime proba, que debera esser revidite ante le dactylographar, e completate con le definitiones del parolas nove que io non los ha trovate in Larousse e debe esser traducite ex nederlandese. Usque ora io non ha recipite ancora le dictionario nederlandese-interlingua (o francese, anglese, german, etc) demandante e absolute necessari; in iste scopo. Io spera totevia que iste prime fascicula del DEUC sera preste a bon tempore, nonobstante le conditiones de un agitate campania electoral presidential e parlamentari in le qual illo es realisate.

Un edition ben realisate del DEUC devenira, certemente, in perspectiva, le obra de referentia-por cata homine culte del mundo, de maniera que mesmo le specialistas non sentira plus besonio de consultar le difficilemente abordabile grande Encyclopedias (britanic, francese, german, arabe, chinese etc.) que in problemas de pur e detaliate specialitate.

Il va sin dicer que in iste situation de mediator in le cultura mundial, interlingua va attinger le apogeo de su importantia e le prestigio ben meritate cetero, gratias a su qualitates exceptional, incontrate in nulle de altere linguas existente.

1996 11 02 Toma Macovei

Introduction in 1966

1. Forsan mi confidentia in le meraviliose potentialitate de interlingua pare un pauco troppo optimista, sed ecce que assereva Alexander Gode jam in 1955 re le importantia de iste lingua por un organisation scientific.

Le character de interlingua - in general e, in omne detalio - es describibile super le base del postulato que interlingua es le lingua ideal del secretario de un organisation scientific international qui vole esser comprendite per su collegas in omne partes del mundo, i.e. non per personas qui ha studiate interlingua sed simplemente per personas qui cognosce super un nivello de education technic - le francese, le espaniol, le italiano, le anglese, o le latino (si non como lingua complete, al minus in tanto que un certe familiaritate con illo es inevitabile pro omnes qui ha studiate un terminologia scientific.

E, tenente conto del disveloppamento que interlingua ha cognoscite intertanto, io non ha facite que extender lo al integre vita social.

(Discussiones de Interlingua – Servicio de LIbros UMI, 1983, pag. 22)

Integration de duo obras fundamental:

1. DICTIONARIO ENCYCLOPEDIC DE INTERLINGUA elaborate, in parte ante le 12e Conferentia international de Interlingua, per Toma Macovei, secundo le modello del Perit Larousse e includente omne circa 27 000 parolas' del Interlingua English Dictionary (IED) e Woordboeck INTERLINGUA-NEDERLANDS (WIN), per Piet Cleij, con su circa 12 500 neologismos, indicate per un -(+), e le ric collection de milles de combinationes de parolas, expressiones e locutiones in interlingua.

Comenciate per le prime de iste autores ab initio del autumno

1966

Io spera tamen que, finalmente, le autor del WIN trovara ulle possibilitate de collaborar quanto poc con me al realisation de iste obra tanto importante pro le cultura universal, in general e, particularmente por le immense prestigio de Interlingua. Sed mesmo si ille non potera participar effectivemente al elaborar practic de iste obra fundamental, le futur DEUC sera totevia le resultato del effortio gigantesc disveloppate per duo autores Toma Macovei, per su DEI a Piet Ceij per medio de WIN, al quales, eventualmente, se jungera etiam altere collaboratores voluntari.

Naturalmente il se age de un labor espaventabile, ma proque io dispone de bastante tempore libere, possede etiam le passion e le corage de comenciar un tal grande interprisa, on ha ja initiate le minute del prime 3-4 paginas del futur DEUC (1) Include hic le fig. infra.

Quanto al secunde objection de Piet, al presente, on non debe pensar ancora al integre edition prestigiose e troppo costose del DEUC.

Secundo mi opinion il es sufficiente de elaborar un prime brochure, forsan con le littera A. Isto prime opusculo, ben e vastemente popularisate, suscitara, certo, le interesse general del interlinguistas e, forsan anque de altere intellectuales, e alora se trovara, certo, bastante collaboratores e mesmo le personas disponente a stipendiar iste interprisa por sustener le completion de iste obra extraordinari.

Momentanee le prime carga es celle de facer cognoscita, per omne medios, al vaste massa del lectores le idea del DUEC, continite e explicate in le presente essayo.

1996 09 29Toma Macovei

Romania

Per favor intercala le sequente fragmento in le intervallo indicate per iste cifra in supra.

Disveloppate in conditiones tanto primitive por nostre epocha, le elaboration del futur DEUC progressa lentissime; sed solidemente, a fundo. Forsan passara longe annos usque le integre obra sera complete ma, in excambio, on spera que illo non necessitara un revision nimis importante. E por mi spirito de natura encyclopedic, le minutiose labor sera sempre accompaniate del satisfaction immense que on labora pro un plus grande felicitate por le integre humanitate.

1. Fortunate antea iste pretentiose titulo, pois cello de Dictionario Etymologic – Encyclopedic Universal (DEEU), postea celle plus curte de Dictionario Encyclopedic Universal (DEU) , al fin on ha decidite de attribuer lo le nomine plus modeste de Parve Dictionario Encyclopedic Universal (Le parve DEU).

Motto. Le nivello de vostre cultura personal se altia secundo le progresso de vostre cognoscentia de Interlingua.

Josetta (Voce de Interlingua, pag. 8)

Explication utile.

Io desira elaborar le integre Parve DEU secundo le 4rte edition Woordenboeck Interlingua Nederlands Sequentiate per le parola essayar page 451 usque al fin & recomenciate pag. 1-154

ma le nove ha restate le parola „baobab“ pag. 135 (numeration vetule) usque entrata „escappamento“ pag. 450.

Le elaboration continuara.

PROFESSION DE CONFIDENTIA

in le valor e le efficientia potential del "Parve DEU"

Qua initiator e autor del prime version del Parve DEU, forsan io es nimis optimista, habente un confidentia firme in su valor clar, belle e universal. Le pagina 100 de ci juncte Prolegomena, per exemplo, es un ver poema classic.

Io es profundemente convincite, que revidite e un poco complite, iste prime version va assecurar le triumpho de Interlingua qua unic medio de communication interlinguistic pro le integre mundo.

Le carga de su perfectionamento, minutiose e de grande responsabilitate, necessita un o plure collaboratores competente e passionate de lexicographia. Le plus indicate serea Piet Cleij qui, -per su excellente „Wordebook Interlingua-Nederlands“, le fonte del inspiration e de passionate elaboration del parve DEU – es, de facto, le causator; regratiabilemente tamen, per su importante e multiple functiones, ille es tropo occupate; e proque anque le altere interlinguistas non dispone de satis tempore libere, on debe trovar un gruppo de collaboratores voluntari, qui poterea divider se le labor. Al ultime edition (1996) del Dictionario Explicative del lingua romanian (DEX), per exemplo, ha participate 14 redactores.

Antea on debe preparar e imprimer e diffunder le Prolegomena, mesmo con un numero reducite de paginas; sed su publication integral serea desirabile, nam que illo representa, de facto le prime parte del integre dictionario. Un Prolegomena ben realisate vastemente diffundite, va trainar pois in melior conditiones le publication del integre Parvo DEU

Il va sin dicer, que le impression de iste dictionario es un carga difficile, ma non impossibile. Un anno o duo retro, le organisation de un Conferentia International de Interlingua in Romania pareva un utopia e ecce que illo ha devenite realitate. Vamos facer le mesmo. Por le Parve DEU, que va donar a Interlingua un prestigio immense, ben meritate, in su qualitate de principal medio de communication interlinguistic, principalmente in Europa, sed etiam in omne America, Australia e mesmo in le integre mundo ubi son expandite le principal linguas de cultura.

E il es plus que secur que le Secretario General del UMI va appoiar de tote su corde e supportar iste interprisa de brillante futuro.

1999 06 20 Toma Macovei

Romania

PROLEGOMENA

a un lexico universal

Lexico, del grec lexis, parola, es, principalmente, le totalitate del parolas de un lingua.

Il ha tante lexicos, quasi quante linguas, e iste grande diversitate de idioma constitue un fonte inexhaustibile de embarassos grave e permanente in le relationes international. Considerante, ante toto, solmente le complexitate del linguages europee, appare in toto justificate le demanda: an non serea possibile le realisation de un lexico universal?

Un tal interprisa es practicamente impossibile; ma, limitante nos al principal linguas de cultura, un selection scientific de lor parolas commun, representa le optime solution a iste difficile problema. Bizarre es le facto que un tal sorta de panacea linguistic existe ja de longe tempore, desde tosto un semiseculo, per le selection de su parolas secundo le principio del maximo de internationalitate, illo es le Interlingua de IALA; sed per egoistic interesse de gruppo, estranier a celle humanitari, illo non ha essite ancora prendite in serio, sub iste aspecto. Le lexico universal, dunque, es le complite dictionario encyclopedic de Interlingua.

Le 20 de martio 1999, habera verisimilemente un importantia a parte in le historia del cultura mundial. Illo marca le termination de elaboration de un prime version del Dictionario Encyclopedic Universal, le Parve DEU, dactylographate super plus de 1500 paginas A4.

Infortunatemente, malgrado su valor e necessitate extraordinari, un obra tanto voluminose, on assere, non pote esser imprimite e diffundite in le conditiones economic actual, ben que, al mesme tempore, son expendite milliardos de dollars, in scopos considerate de multes non humanitari.

Le hesitation de imprimer un obra original, non es debite semper a su insignificante valor, sed al inertia que le homines manifesta habitualmente ante un novitate exceptional. Le inertia es un phenomeno super toto physic, ma on lo incontra bastante frequentemente etiam in le dominio spiritual. Le ideas son como le clavos; on debe colpar, batter multo pro facer los penetrar. Tote le grande inventiones (avion, rachetta) e le creationes genial (in radiophonia, television etc.) ha incontrate obstinate opposition a lor début. E me place a creder que iste historia se repete etiam con le Parve DEU.

E alora, pro non mancar le colpo de un enorme labor passionate, on me ha sentite obligate a recurrer a un innocente subtilitate: celle de lancear antea un fascicula introductive, facilemente imprimibile, por le qual le parola prolegomena me pareva plus adequate. Illo consiste de iste insolite lexico e un plus ample exemplification, comprendente omne entratas con le initial A (circa 500), que es, de facto, le prime parte del integre dictionario. (Si etiam iste exemplos pare troppo longe por le besonio de impression, on pote reducer lo, ma sin imbroliar le sequentia normal del parolas.

Convincite que le Parve DEU es le plus complete lexico in su genere, con le etymologia del parolas, lor differente sensos, le ingeniose formation del parolas (per derivation e composition), le multitude de neologismos, combinationes de parolas e belle expressiones etc., le imprimer in un plus tirage de iste Prolegomena e su diffusion a un precio minime, quasi gratis, va attraher le attention del homines de ubique super le importantia a parte de iste obra interlinguistic extraordinari, stimular le constitution de un gruppo de specialistas voluntari, competente in su perfectionamento.

Al fin, ma non de minus importantia, iste Prolegomena visa de attraher le fundos necessari pro imprimer le Parve DEU, al minus per fasciculas successive, ab initio, e, in un perspectiva plus distantiate, de editar le in un belle volumine illustrate, digne de su modello inspirative, le Petit Larousse.

In le nomine de omne promotores ancian e actual del meraviliose Interlingua, on signa iste appello mobilisatori,

1. Hic on debe intercalar iste parolas: de un introduction clarificante super le idea, le plano e le realisation (de iste inedite...)

1999 05 25 Toma Macovei – Romania

Un obra linguistic extraordinari

Le linguas national, iste creationes spontanee del populos - representante le plus grande, triumpho del intelligentia human - forma in simul un bouquet de flores exquisite del cultura universal que debe semper esser guardate e cultivate con cura a parte.

Al mesme tempore tamen, iste quasi illimitate diversitate del linguas produce - in le relationes International -(cultural, commercial, touristic, diplomatic etc.), un mal de capite permanente, contra le qual le, responsabiles del sustenentia e del solidaritate del populos non ha arrivate ancora al consenso de suscitar le optime remedio unic, rationalmente reinitiate.

A presso del genial invention de Gutenberg: le impression con literas mobile, le dictionario, initiate jam per le grecos: antique e perfectionate semper al longe del seculos, representa uno del plus ingeniose discopertas del spirito human. Un bon dictionario es un tresor de cognoscentias necessari a cata passo, non solmente por le linguista sed por cata homine culte.

Le philosopho e linguista german Haymann Steinthal ha intuite le essentia de iste ingeniose medio de labor scientific, considerante lo "le statistica del lingua"; sed un definition plus spiritual es celle date de Voltaire in su Dictionario philosophic: "Rangiar le ration in ordine alphabetic". Ma le campo del realitate imbraciate per le ration es tanto vaste que on demanda, al lexicologo non solmente un alte competentia in linguistica, sed etiam large cognoscentias encyclopedic in omne dominios.

Il ha omne sorta de dictionarios: explicative, bilingue, plurilingue, etymologic, in ordine inverse del parolas etc. Un importantia a parte ha le dictionario encyclopedic o le lexico, cuje nivello de Information in tote le dominios del scientia e del cultura es plus profunde.

Inter alteres, on apprecia le importantia e le valor cultural de un lingua secundo le perfection attingite per su dictionario encyclopedic. Qual avantage e placer pro un francophone, p.ex. de poter servir se in su recercas de un instrumento, de labor tanto perfectionate, con aspecto ben agradabile, accessibile qua precio e commodemente maneabile como le Petit Larousse!

Equalmente le importantia de un lingua auxiliar-normate debe esser appreciate, etiam secundo le nivello de melioration attingite de su dictionario principal. In Interlingua tamen, le cura por le realisation tanto prestigiose es lassate al latere, sur le motivo, non tropo justificate, que un tal obra non pote esser imprimite in le conditiones economic actual. Que on nos meravilia plus alora que iste lingua non cognosce le popularisation meritate secundo su qualitates extraordinari, incontrate in nulle altere lingua del mundo?

Gratias al IED, un selection rational e de alte competentia del parolas con maximo de naturalitate e de internationalitate. Interlingua frue de un base solide e firme como un rocca de granito. Illo debe esser solmente actualisate gradualmente per le introduction de un parve numero de nove parolas, considerate absolutemente necessari e respectante strictemente le spirito de iste lingua exceptional; sed IED, como alteremente omne dictionarios bilingue de iste sorta, non es que un skeleto de lingua. Pro dar lo le agradabile ricchessa del formas, mobilitate e sufflo del vita, su parolas debe esser definite con lor genealogia e con belle exemplos adequate a lor diverse sensos, i.e, elaborar, secundo illo, le dictionario encyclopedic.

On debe prender in consideration anque un altere motivo pro le qual Dictionario Encyclopedic de Interlingua debe esser preparate ante toto e per omne effortios. Le numero del dictionarios encyclopedic por le principal linguas del cultura cresce semper. Lor consultation es difficile e costose. On senti le besonio de un dictionario encyclopedic universal, utilisabile quasi parlatores de omne linguas del mundo. Eh ben, un bon DEI, per su maximo de internationalitate e le definitiones exprimite in un lingua comprehensibile a prime vista pro omne homines culte. Es certo, le obra le plus adequate pro satisfacer iste besonio.

Jam le prime de maio 1966, io annunciava: "Le autor, de iste essayo, ha elaborate le prime version del DEI, inglobante tote le terminos ex IED e celles supplementari ex Concise Interlingua-English Dictionary per F. P. Gopsill". Mesmo in Panorama (martio-april 1997) ha apparite iste nova favorabile a un tal realisation: "862 paginas, tanto plena le manuscripto actual a un planificate Dictionario encyclopedic universal del cultura" (DEUC) per le diligente professor romanian T. M. Su intention es describer e definir cata parola de Interlingua in Interlingua. Le autor spera poter publicar le prime quaderno, con littera A (circa 100 paginas A4) pro 13-tie Conferentia de Interlingua in Strasbourg iste estate. Le prime quaderno debe alora crear appetito pro finalisar le resto del grande obra e publicar lo in fin in un singule, grande volumine. Un edition ben realisate del DEUC devenira, certemente, in perspectiva, le obra de referentia pro cata homine culte del mundo, de maniera que mesmo le specialistas non sentira plus besonio de consultar le difficilemente abordabile grande encyclopedias (britannic, francese, german, arabe, chinese etc.) que in problemas de pur e detaliate specialitate. Interlingua va attinger le apogeo de su importantia e le prestigio ben meritate, gratias a su qualitates exceptional, incontrate in nulle altere lingua existente“, dice T. M.

Es multo regrettabile que un labor gigantesc, prestate con passion pro le gloria de interlingua, un obra que poterea contribuer sensibilemente al consolidar del prestigio de iste lingua prodigiose, jace in oblido e ignorantia total.

Le 23 de april 1997, io addeva: Completate per milles de parolas nove, de combinationes de parolas, belle expressiones e locutiones ab le Dictionario (woordenboek) Interlingua-Nederlands DIN per Piet Cleij pro distinguer se del grande encyclopedias mentionate e essente elaborate secundo le modello del Petit Larousse, iste prime Dictionario Encyclopedic Universal ha essite intitulate, in fin, con le nomine plus correspondente a su contento e amplor, le Parve DEU.

Naturalmente, iste prime version, non es un obra perfecte. Sed revidite per un collectivo competente e passionate del -Commission linguistic e popularisate per UMI in omne manieras, forsan se trovarea un mecenas o un societate plus inricchite que acceptarea attachar su nomine al futur ver Dictionario Encyclopedic Universal del Mundo, destinate a devenir, in perspectiva, le principal obra de referentia por tote le homines culte del mundo e cognoscente un propagation concurrente con celle del Biblia. Ecce ora, le mentionate quaderno ajornate!

1999 04 21 Toma Macovei - Romania

1. Le projecto, de iste quaderno, non essente definitivate usque al vigilia del 13-tie Conferentia, non ha essite abandonate, sed solo ajornate pro plus tarde. In excambio, in le session del Commission linguistic al Conferentia in Strasbourg, on ha presentate un parve communication, un experimento edificative, que non ha suscitate, infelicemente le attention e le interesse expectate.