Jump to content

Mär dö lepul, kel ätävom al lenadön dledi

From Wikisource
< Märs popa deutik
Blods Grimm


Fat sembal älabom sonis tel; bäledikum äinom visedik e sapik e nos äkodos kofudi ome, ab yunikum äinom stupik, no äkanom kapälön e lenadön bosi, e ven nilels älogoms omi, äsagoms: „At okodom nog kudis mödik fate“.


If bos äsötos pamekön, bäledikum ämutom ai dunön osi; ab ven fat äbüdom, das deblinomöd bosi in düps latik vendela u gö in neit, e son ämutom golön ove funafeil u top aikel jeklik, tän äsagom ai: „Ag fat, lejekob sukü tlep“, ibo älabom dledi. U ven vendelo, lä fil, kons päkonoms, kels mekoms, das skin lilelas vedom lüdik, tän ats äsagoms sotimo: „Ag, lejekobs“. Yunikum äsiedom tän in gul e älilom osi e no äkanom kapälön, kisi malos. „Ai sagoms: lejekob, lejekob - ob lejekob nevelo: lejekön binos luvelatiko lekan, keli no kapälob äs no kapälob valikosi votik“.


Nu äjenos, das fat äsagom ome sembalna: „Ol in gul, lilolöd! Vedol gletik e stenüdik, nu mutol lenadön bosi, me kelos kanol melidön boid delik ole. Logol, vio blod olik vobom topiko, ab ol binol stupik e nedutik.“ „Ö, fat“, ägepükom, „vilob lenadön viliko bosi; if binos mögik, vilob lenadön, vio lejekon; ibo dö atos no nog kapälob pülikünosi“. Bäledikumel äsmilom, ven älilom vödis at, e ätikom: „God löfik, lio stupik binom blod obik; at nevelo ovedom bos, sägo if olifom yelis mil, ibo, kelos vilos vedön nug, klugom oki lesuno“. Fat äseifom e ägepükom ome: „Vo, olenadol nog lejekön, ab no omelidol bodi zesüdik ole me atos.“


No lonedo pos pükot at, sakritel ävisitom fati e fat äplonom e äkonom ome, vio son yunikum oka binom stupik e no nolom pülikünosi e no lenadom bosi. „E ven äsäkob omi, me kis omelidom bodi zesüdik, äflagom gö lenadön, vio lejekon. Kisi sagol tefü atos?“ „If no flagom mödikumosi“, sakritel ägepükom, „kanom lenadön lä ob, vio lejekon; lovegivolöd omi obe, vo, orabotob omi“. Fat äbinom kotenik, bi ätikom: „Lepul stupik pogudumom boso“. Sikod sakritel ämosumom omi ko ok e lepul ämutom glökön.


Pos dels anik sakritel ämekom omi dagalön zeneito, äbüdom, das sustanomöd, xänomöd in glügatüm e glökomöd. „Vo, olendaol, kis binos lejekön!“ sakritel ätikom, e ven lepul äbinom löpo e ävotaflekom oki e ävilom dagleipön glökajaini, ädalogom pubi vietik stanön su sleb. „Kim binol?“ ävokom, ab pub no ägepükom e no ämufom oki. „Gepükolöd“, lepul ävokom, „u gololöd; in neit nek pasufom is“. Ab sakritel äblibom nen muf alik, dat lepul klödom, das binom lutikäl. Lepul ävokom nu telidon: „Kisi vilol is? Pükolöd, if binol snatik, u ojedob oli diso ove sleb“. Sakritel äniludom: „No ovedos so badliko“, no ägepükom e ästanom, äsif äbinom-la ston. Lepul äsäkom omi nog balna zuniko, e ven älogom, das ipükom denu vanliko, ägonom al pub e äjedom omi dono, das sakritel äfalom ove sleps bals e ärolom in gul. Tän lepul äglökom, ägolom domo, äseitom oki in bed nen sagön bosi e äslipom takedo.


Vom sakritela ävaladof lonedo, ab man no ägekömom. Fino pädagleipof fa tlep, ämekof galön lepuli e äsäkof: „No li-nolol, kö matel obik binom? Äxänom in tüm bü ol“. „No“, lepul ägepükom „ab ek ästanom su sleb, e bi no ägepükom e no ävilom mogolön, äniludob, das binom nesnatikel e äjedob omi diso. Gololöd luki, tän ologol, va ebinos om; äpidoböv, if äbinos-la om“. Vom ämospidof e ätuvof mateli, kel äseistom in gul e äyamom, bi fut detik piblekom ome.


Äpolof omi disi e äspidof tän luvoköl al fat lepula. „Lepul olik“, ävokof, „äkodom neläbi gletik, äjedom mateli obik diso ove sleb, sodas fut detik päblekom ome: moblinolöd nepöfüdikeli at se dom obsik“. Fat ägonom vemo pejeköl in dom sakritela e äblamom lepuli. „Vo, devel it ästigom oli al luduns so badik“. „Fat“, lepul ägepükom, „lilolöd obi; vo, binob nen deb alik; ästanom us in neit, äs sembal, kel disinom badikosi. No änolob, kim äbinom e ämonedob omi kilna, das pükomöd u mogolomöd“. „Ag“, fat äsagom, „ol kodol te neläbi obe, no vilob logön oli fovo“. „Si, fat, omogolob vemo viliko, e otävob in vol al lenadön, vio lejekon, dat sevob luüno lekani bal, kel onulüdom obi“. „Lenadolöd, kelosi vilol“, fat äsagom, „atos binos lindifik obe. Sumolöd silefamönis at luls, gololöd ko oms in vol gletik, ab no sagolöd eke, köa kömol, e kim binom fat olik, ibo mutob jemön tefü ol.“ „Si, fat, odunob so, äs vilol; if no flagol mödikumosi, kanob lobedön nefikulo büde olik.“


Ven ägödelos, lepul ästegom silefamönis luls okik in pok, ägolom seo su länastit gletik e äsagom ai: „If ga älejekob-la! if ga älejekob-la!“ Nu man sembal äkömom, kel älilom vödis at, kelis lepul äsagom al ok it, e ven igoloms nog du tim anik e äkanoms logön ya läkelaskafi, äsagom al om: „Li-logol boademi at, kö vel ämatoms jisoni jainela e kö lenadoms nu flitön? Siadolöd oli dis oms e valadolöd, jüs oneitos, tän olenadol bo, vio lejekon“. „If nos votik nedos al lejekön“, lepul ägepükom, „lekan at palenadom nefikulo, ab if olenadob so vifiko lejekön, ogivob gäliko silefamönis luls obik ole; kömolöd ga model gödelo denu al ob“. Tän lepul ägolom al läkelaskaf, äsiadom oki dis om, e ävaladom, jüs ävendelos.


E bi äflodom, äfiläbom fili; ab zeneito ävienos so kalodiko, das no äkanom vamön oki to fil. E ven vien äjokom peläkölis ta balvoto, sodas pämufoms sneko, ätikom: „Ob senob kalodi diso lä fil; lio vemo ats löpo mutoms flodön“. E bi äbinom koliedik, äpladom xänastafemi len läkelaskaf, äxänom lukisus, älivom balimi pos votim e ädeblinom diso valikis vel. Tän äjedom boadi in fil, äbladom, das filedom gudikumo e äpladom peläkölis zo,[1] dat kanoms vamön okis.


Ab äsiedoms us e no ämufoms okis e fil ädagleipom klotis omas. Nu äsagom: „Kautö! if no kautols, olägob denu olis lukisus“. Ab edeilöls no äliloms, äseiloms e äletoms pafiledön luklöfis omsik. Nu lepul ävedom zunik e äsagom: „If no vilols kautön, no kanob yufön oles; no vilob pafiledön ko ols“ e tän älägom denu omis balimi pos votim. Tän äsiadom oki al fil e äslipom, e ven ägödelos, man et äkömom al om, ävilom getön silefamönis luls e äsagom: „Ö, li-sevol ya, kis binos lejekön?“ „No“, ägepükom, „köa sötob elenadön osi? Ats löpo no ämanifoms mudi, e äbinoms so stupik, das äletoms pafiledön luklöfis bäledik at nemödik, kelis laboms nog zi kop“. Nu man älesevom, das no ogetom adelo silefamönis luls lepula, ämogolom e äsagom: „No nog älogob meni somik“.


I lepul ämogolom e äbeginom denu sagön: „Ag, if ga älejekob-la! if ga älejekob-la“. Vegadel sembal, kel ävegom po om, älilom atosi e äsäkom: „Kim binol?“ „No nolob osi“, pul ägepükom. Vegadel äsäkom fovo: „Köa äkömol?“ „No nolob osi“. „Kim binol fat ola?“ „No dalob sagön osi“. „Kisi äsagol büo al ol it“ „Ö“, pul ägesagom, „äviloböv lejekön, ab nek kanom tidön osi obe.“ „No pükolöd so stupiko“, vegadel äsagom, „gololöd ko ob; osteifob kotenön oli“.


Lepul ägolom ko vegadel e äkömoms vendelo al loted sembal, kö äviloms blibön du neit at. Ven änütlidoms in cem, lepul äsagom denu kleiliko: „If ga älejekob-la; if ga älejekob-la!“ Linkip, kel älilom vödis at, äsmilom e äsagom: „If vilol lejekön, kanol getön is pöti en“. „Begob oli, seilolöd“, vom linkipa äsagof nu, „nolol, das luboledikels mödik ya äpölüdoms lifi demü atos; äbinosöv vemo lügik e pidik, if logs at jönik no äsötoms logön denu liti dela.“ Ab lepul äsagom: „Vilob lenadön, vio lejokon, i if äbinos-la fikulikün; ibo ätävob demü atos in vol“.


Nu ätomom linkipi so lonedo, jüs at äkonom, das ledon peneläbadöl binom in nil loteda; e das alik, kel vilom galön in neits kil, kanom bo lenadön, kis binos lejekön. „Reg“, lotel äsagom, „äpömetom jisoni oka ate, kel ukinom osi, e jison rega binof vilgin jönikün vola; i divs gletik, pejepöl fa lutikäls badik, sibinoms in ledom at e kanoms padagetön; vo, pöfikel alik äkanomöv vedön säto liegik me oms. Mödikels ägoloms ya in ledom, ab nek egekömom jünu.“


Lepul ägolom in gödel suköl al reg e äsagom: „If padalos obe, vilob blibön du neits kil in ledom peneläbadöl.“ Reg älelogom omi, e bi lepul äplidom rege, at äsagom: „Dälob osi e dalol dabegön nog yegiskil nelifik, kelis dalol sumön ko ol in ledom.“ Lepul ägepükom: „Sikod dabegob fili, tunatabi e ködatabi ko neif.“


Reg äbüdom, das yegs at papolomsöd in ledom delo. Ven äneitos, lepul ägolom in ledom, äfiläbom in cem fili yofik, äpladom lä at ködatabi ko neif e äsiadom oki su tunatab. „Ag, if ga älejekob-la“, äsagom, „ab i is zelado no olenadob osi“. Za zeneit äjedom denu boadi in fil, e ven tän äbladom in om, bos äluvokos süpito in gul: „Vi, miau, lio vemo flodobs!“ „O fops“, lepul ävokom, „kikod luvokols so? if flodols, kömolsöd, pladolsöd olis lä fil e vamolsöd olis!“ E ven isagom atosi, kats tel blägik gletik äkömoms me bun bal meköfik al om, äsiadoms okis len flans bofik e älelogoms omi foetiko me logs filik.


Ven ivamoms okis du tim anik, äsagoms: „Kamadel, li-vilol lukadön boso ko obs?“ „Kikod no?“ ägepükom, „ab jonolsöd futis olik obe!“ Nu ämufoms dese ralis okik. „Ö“, äsagom, „vio klüfs olsik binoms gletik! Vo, mutob dekötön omis oles büo“. Tän ädagleipom näpi omas, ätovom omis su ködatab e äpedom kobo futis omas me skub. „Elelogob finedis olsik“, äsagom, „ats änosoms obe desidi lukadön“. Tän äfunom omis me flap bal e äjedom omis lukise in vat.


Ven imekom nedämik atis tel, ävilom siadön oki denu al fil, ab nu kats blägik e dogs blägik ko kets glutöl äkömoms se guls valik, ai mödikums, so das cem lölik pädafulom fa oms; äluvokoms jekiko, ätlidoms su fil, äzugoms boadis dese e äviloms nösön fili. Lepul äsufom osi du tim anik, ab bi ävedoms ai bolötikum, äsumom ködaneifi omik e ävokom: „Gololsöd, lunims!“ e tän äcöpom e äspinom meköfiko omis. Balims ämobunoms; äfunom votimis e äjedom omis lukise in lulak. Ven igekömom, äbladom in zen e äfläbom so denu fili, e ävamom oki. E ven äsiedom so, logs no äviloms fovo blibön manifik, e ägetom desidi slipön. Älogedom zi ok, e älogom bedi gletik in gul; „Vo, kanob gebön ati“, äsagom, e äseitom oki in bed at.


Ävilom nu kikön logis, ab in timil ot bed äbeginom mufön oki itiko e ävegom da ledom lölik. „Beno“, äsagom, „ab nog vifikumo!“ Bed nu äspidom bivedo, äsif päzugom-la fa jevals mäl, ove svoads e slebs, lukisus e disi, e süpito: hopp, hopp, pätömetom; disikünos äbinos nu löpikünos, e valikos äseitos ove lepul äs bel. Ab om äjedom tegis e kujabis suso, äxänom dese e äsagom: „Nu vegomöd, kel desidom osi“, ägegolom in cem omik, äseitom oki al fil e äslipom, jüs ävedos del.


Gödelo reg äkömom e ven älogom omi seistön su fluls, äniludom, das lutikäls ifunoms omi e das edeilom. E äsagom: „Pidob, das lepul so jönik päfunom“. Lepul älilom atosi, äsustanom e äsagom: „No nog edeilob jünu!“ Nu reg ästunom, ab ägälom oki e äsäkom, vio ästadom. „Leo gudiko“, ägepükom, „neit bal efegolom, tel votiks ofegoloms i“. Tän ägolom in loted e lotel ästunom leigo. „No äniludob“, äsagom, „das ologob oli denu; li-elenadol, kis binos lejekön?“ „No“, äsagom, „töb valik oba binom vanlik; if ga ek äkanom-la tidön osi obe!“


In neit suköl ägolom denu in ledom bäledik, äsiedom oki denu al fil, e äbeginom denu pükedi kösömik oma: „If ga älejekob-la!“ Ven zeneit änilom oki, böset nesanlik ävedom lilik, begino loviko, tän ai kleilikumo, tän ävedos stil du timil, fino men lafik äfalom dono da cim ko luvoks meköfik, kuladiko bifü futs lepula. „Ö!“ lepul ävokom, „laf bal binom tu nemödik, laf votik defom nog“. Nu böset äbeginom denuo, äluvokos e älutonos, e tän laf votik äfalom dono. „Vo“, lepul äsagom, „vilob lenbladön nog boso umo fili“. Äbladom in fil e ven ävotaflekom oki, dils bofik ibaloms okis e man lejeklijk äsiedom su plad lepula.


„No dälob osi“, lepul äsagom, „tunatab at binom obik“. Man ävilom modlanön omi, ab lepul no äsufom osi, älumufom mekadiko omi mofo e äsiadom oki denu su plad okik. Nu mans anik äfaloms nog dono, e ko oms deilalögs zül e deilakaps tel; ats päpladoms e tän päsküdos.


Lepul ädesidom suno sküdön ko oms e äsäköm:[2] „Ö, vilob sküdön ko ols“. „Li-labol moni?“ „Mon sätom“, ägepükom, „ab glöps olsik no binoms leo klöpik“. Nu äsumom deilakapis at, äpladom omis in tunatab e ätunom omis, so das ävedoms klöpik. „So“, äsagom, „nu ogonoms gudikumo! vö! nu obinobs yofik“. Äsküdom ko oms e äfepledom silefamönis nemödik, ab in timil ot, in kel düp balsetelid päglokom, valikos idepubos loges oma; äseitom oki e äslipom takedo. In gödel suköl reg äkömom e ädanotom. „Liko estadol aneito?“ äsäkom. „Gudiko, esküdob e äfepledob nemödikosi“. „Li-elejekol?“ „Liedö no“, lepul ägepükom, „äbinob vemo yofik. If änolob-la, kis binos lejekön.“


In neit kilid äsiadom oki denu su tunatab okik e äsagom vemo muriko: „If ga älejekob-la“. Ven ävedos zeneit, mans mäl gletik äkömoms e äpoloms kofini in cem. Lepul äsagom: „Ö, ö, at binom zelado kösel obik, kel edeilom bü dels nemödik.“$ Ävinegom me fined e ävokom: „Kömolöd, kösel löfik, kömolöd ga!“ Äpladoms kofini su fluls, e lepul änilom oki ome e ämosumom tegadi: ma edeilöl äseistom in kofin. Lepul äfinedom logodi oma; at äbinom kalodik äs glad. „Vo“, äsagom, „ovamob oli boso“, ägolom al fil, ävamom nami okik e äseitom nami su logod edeilöla, ab at äblibom kalodik.


Nu äsumom omi se kofin, äsiadom oki al fil e äseitom omi su vüm okik; tän äröbom lamis edeilöla, dat blud pamufom denu. E bi i atos no äyufos, ätikom: „If tel seistoms kobo in bed, vamoms balvoto“; e so äpolom omi in bed, äseitom oki neb om e äkumom tegis mödik su ok e om.


Edeilöl ävedom nu jeniko suno vamik e äbeginom mufön oki. Lepul äsagom: „Li-lesevol, das ädunob visediko? If no ivamob-la oli!“ Ab edeilöl ävokom: „Nu ovatatulob nökebi olik.“ „Lio?“ lepul äsagom, „li-danol obe so! Majö in kofin olik!“ Ätovom omi, äjedom omi in kofin e äseitom tegadi su at; tän mans et mäl äkömoms e ämopoloms omi denu. „No kanob lejekön“, lepul äsagom, „vo, is no olenadob osi“.


Nu man änütlidom, kel äbinom gletikum ka votiks valik, e älabom fömi jeklik; äbinom bäledik e älabom balibi lonedik e vietik. „O smamen“, man at ävokom, „nu olenadol foviko, kis binos lejekön; mutol deilön“. „No so vifiko“, lepul ägepükom, „if sötob deilön, i ob mutob läsön“. „Vo, odagleipob foviko oli“, luman jeklik äsagom. „Dusö, dusö! No luglololöd so! Vo, binob so stenüdik äs ol, ba nog stenüdikum!“ „Ö, atos mutos pablöfön!“ bäledikel äsagom; „if binol stenüdikum ka ob, dalol mogolön nen däm alik; kömolöd, nu blüfobsöd!“


Tän ädukom omi da golöps anik dagik al lelelafil, äsumom lecüdi e äflapom nagopi me flap bal in glun. „Kanob atosi nog gudikumo“, lepul äsagom, ägolom al nagop votik, e bäledikel äpladom oki neb om al logön kuladiko, e balib vietik oma ädonlagom. Nu lepul ädagleipom lecüdi, äslitom nagopi me flap bal e äninkikom balibi in slit. „Nu dalol luglolön“, lepul äsagom, „nu ol mutol deilön“. E tän äsumom lelastafi gletik e äflapom meköfiko bäledikeli, so das at ähagom e äbegom, das lepul no flapomöd fovo; äpömetom givön ome liegis gletik. Lepul äzugom dese lecüdi e älivom bäledikeli. At ägedukom omi in ledom e äjonom ome in kav cetis kil fulik de golüd. „Cet balid“, äsagom, „lönom pöfikeles, cet telid rege, cet kilid ole“. In timil ot düp balsetelid päglökom, lutikäl ädepubom e lepul ästanom us in daeg. „Spelob, das otuvob vegi dese“, äsagom, äsükom vegi me nams, äkömom in cem omik e äslipom suno lä fil.


In gödel suköl reg äkömom e äsagom: „Nu elenadol zelado, kis binos lejekön?“ „No“, lepul ägesagom, „kikod? Kösel edeilöl ävisitom obi, e tän äkömom man sembal ko balib gletik; at äjonom obe in kav moni mödik, ab nek äsagom obe, kis binos lejekön.“ Nu reg äsagom: „Edalivol ledomi e omatol jisoni obik.“ „Beno“, ägepükom, „ab tos no nog nolob, kis binos lejekön.“


Nu mon päblinom lukisus e matazäl päzälom, ab tos reg yunik älöfom jimateli e äbinom valemiko vemo yofik, äsagom ai: „If ga älejekob-la, if ga älejekob-la“. Atos äskanos fino jiregi. Ab jidünel ofa äsagof: „Ob oyufob; reg olenadom lejekön.“ Ägolof dese al bluk, kel äflumom da gad, e äbüdom deblinön gefi gletik ko fat e fits. E ven reg yunik äslipom neito, jimatel ämutof dezugön tegi e jütön vati e fitis ove om se gef, so das ävedom löliko luimik e fitils äsvimoms in bed.


Nu äsugalom e ävokom: „Ag jimatel löfik, lio lejekob, lio lejekob! Vo, nu nolob, kis binos lejekön“.


NOETS. (Vükifonät)

  1. Bükapök; pla: so.
  2. Bükapök; pla: äsäkom.